دوربرگردان در بن بست تحریم

گروه سیاست سایت فردا: بررسی روند تحرکات اصلاح‌طلبان در انتخابات پیش روی مجلس بیانگر آن است که جریان اصلاحات همچنان درباره مشارکت یا عدم مشارکت در انتخابات دچار چالش‌های اساسی هستند. شاهد این مدعا ثبت نام برخی از اعضای شورای مرکزی حزب اتحاد - حزب سردمدار تحریم انتخابات - و حواشی آن است.

تقابل مخالفان و موافقان مشارکت

مدافعان تحریم انتخابات که هسته سخت این جریان را نمایندگی می‌کنند و به نوعی خود را پدر خوانده اصلاحات می‌نامند و از آن‌ها تحت عنوان اصلاح‌طلبان ساختاری یاد می‌شود، با شرط‌گذاری برای نظام و نهاد‌های قانونی، به تلویح و بعضاً تصریح بر طبل تحریم انتخابات می‌کوبند. عناصر این جریان اقلیت که البته صدای بلندی نزد جریان اصلاحات دارند، به دلیل سوابق محکومیت و جرایم امنیتی، هیچ نقطه بازگشتی برای خود تصور نمی‌کنند، بنابراین با فرافکنی، چاره کار را در تحریم می‌بینند. سوی دیگر، اما اصلاح‌طلبان نهادی هستند که به رغم انتقاداتی که دارند، حاضر نیستند با هسته سخت اصلاحات همسو شوند و بلکه اصرار به حضور در انتخابات بر اساس چارچوب‌های قانونی دارند. این جریان اگرچه درصد قابل توجهی از اصلاحات را در برمی‌گیرند، اما اقتدارگرایی هسته سخت مانع از نقش‌آفرینی بیشتر آن‌ها شده است.

گیر کردن رادیکال‌ها در تناقض

در کنار تقابل مخالفان و موافقان مشارکت، حالا فکت هایی رو می شود که در درون طیف پدرخوانده های اصلاحات نیز یکدستی و هم‌کلامی در پیشبرد رویکرد «قهر انتخاباتی» به چشم نمی خورد. آنجا که مشخص می شود حزب اتحاد ملت به دبیرکلی آذر منصوری در اقناع اعضای شورای مرکزی خود نیز عاجز مانده و با وجود مواضع روشن شفاف حزب درباره عدم مشارکت، چند عضو شورای مرکزی با تصمیم شخصی ثبت نام خود را در دوازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی انجام دادند.

این اقدام آنها عملا بهانه عدم مشارکت را از دست طیف رادیکال جریان اصلاحات خارج کرد چراکه آنها مترصد طرح این توجیه بودند که چون نمایندگانی در عرصه انتخابات نداشتیم، دعوت به مشارکت نیز نمی کنیم اما حالا در یک تضاد داخلی افتادند.

مهدی شیرزاد، عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت در توضیح عدم همراهی با تصمیم حزبی نوشت «ثبت نام من در انتخابات، بر مبنای جمع بندی شخص خودم بود نه یک تصمیم تشکیلاتی! چون عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت ایران اسلامی هستم پیش از ثبت نام از برخی بزرگان این حزب پرسیدم که آیا مصوبه ای مبنی بر منع ثبت نام اعضای حزب در انتخابات وجود دارد که پاسخ شان منفی بود. اگر چنین مصوبه ای بود، من بین استعفا از حزب و عدم ثبت نام در انتخابات یکی را انتخاب می کردم. موضع حزب اتحاد را دبیرکل یا سخنگوی حزب اعلام خواهد کرد. موضع رسمی این حزب، در خصوص این انتخابات تا این لحظه، همان موضع جبهه اصلاحات است! البته به نظر می رسد تمایل بدنه و اکثریت اعضای مؤثر این حزب به عدم شرکت در انتخابات است.به هر حال تصمیم بنده، هیچ ارتباطی با حزب اتحاد ندارد.»

براساس این یادداشت به نظر می رسد مهدی شیرزاد ابتدا از دبیرکل و سخنگوی حزب نظر استمزاجی برای ثبت نام در انتخابات گرفته اما آنها به او گفتند «هر چند مصوبه حزبی برای عدم ثبت نام نداشتیم، رویکرد حزب عدم مشارکت است و از این رو شما نیز ثبت نام نکن» اما شیرزاد به این نتیجه رسیده است که مدافعان عدم مشارکت ادله اقناعی محکمی ندارند، به همین دلیل برخلاف دیدگاه آنها ثبت نام خود را در انتخابات مجلس قطعی کرده است؛ آنقدر قطعی که پیش از آنکه حزب بخواهد واکنشی به ثبت نام او نشان دهد، از عضویت شورای مرکزی استعفا کرد.

میترا جلوداری دیگر عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت است که برخلاف رویکرد حزبی عمل کرد. نکته جالب آنکه دوز غافلگیری اقدام او از مهدی شیرزاد نیز بیشتر بود چون نخست آنکه درباره تصمیمش نه با دبیرکل و نه با سخنگوی حرفی زده بود و نه آنکه حتی آنها او را می شناختند! در واقع بعد از ثبت نام در انتخابات و مطرح شدن نامش در رسانه ها تازه بزرگان حزب متوجه وجود شخصی به نام «میترا جلوداری» در جمع اعضای 40 نفره شورای مرکزی حزب شدند و در حیرت اقدام این عضو بی نام و نشان ماندند.

سید فرید موسوی را نیز هرچند در رسانه ها عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت معرفی کردند ولی واقعیت آن است که سال ها او از حزب اتحاد رفته است و مسئولیت رسمی در این مجموعه سیاسی ندارد.

دوراهی سخت حامیان عدم مشارکت

تمام رشته هایی که حامیان عدم مشارکت در انتخابات تاکنون بافته بودند با مشخص شدن ثبت نام برخی اعضای حزب اتحاد ملت در انتخابات پنبه شد و آنها حالا دو راه بیشتر ندارند. یک راه آنکه اعضای یادشده را اخراج کنند که در این صورت متهم به دیکتاتوری می شوند. از این رو سریع علی شکوری راد، عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت در مقام توضیح برآمد و گفت «خبر اخراج اعضای حزب اتحاد ملت از این حزب صحت ندارد. در داخل حزب اتحاد ملت با هیچ کدام از اعضای حزب به دلیل ثبت‌نام در انتخابات برخورد و مواخذه نشده چه برسد به اینکه اخراج شود».

راه دوم آن است که حزب اتحاد ملت برخلاف میل باطنی هیچ بیانیه رسمی درباره عدم مشارکت ندهد و سکوت سیاسی پیشه کند. حال باید دید در نهایت این حزب چه تصمیمی می گیرد.