گاردین/ غربی‌ها در فهم رابطه ایران و محور مقاومت مشکل دارند

این روزنامه چاپ لندن عنوان می‌دارد: حزب‌الله، حماس و جهاد اسلامی فلسطین هسته اصلی سیاست خارجی ایران، مقاومت در برابر آمریکا در خاورمیانه و اجتناب از جنگ همه‌جانبه هستند.

گاردین می‌افزاید: رهبران ایران هشدار داده‌اند که جهان به جنگ منطقه‌ای در خاورمیانه نزدیک‌تر است و اسرائیل از خطوط قرمز عبور کرده است که به گفته رئیس‌جمهور ابراهیم رئیسی «ممکن است همه را مجبور به اقدام کند.» این رسانه انگلیسی عنوان می‌دارد: اما ایران در عوض، بر «محور مقاومت» خود؛ شبه نظامیان نیابتی در اطراف منطقه تکیه می‌کند تا حملات محدودی را با هدف اسرائیل و پایگاه‌های نظامی آمریکا در عراق و سوریه انجام دهد.

گاردین مدعی است: استفاده از نیروهای نیابتی، از جمله حزب‌الله لبنان و همچنین حماس و جهاد اسلامی فلسطین در غزه، برند سیاست خارجی ایران بوده است. ایران می‌گوید در حالی که از چنین «نیروهای مقاومتی» حمایت می‌کند، آنها مستقل عمل می‌کنند.

این روزنامه با طرح سؤالی با عنوان «نیروهای مقاومت» در عمل چقدر از خودمختاری برخوردارند؟ در جواب این سؤال اظهار می‌دارد: امیل هوکایم، از مؤسسه بین‌المللی مطالعات استراتژیک(CSIS)، یکی از نوشته‌های خود را به ردیابی رابطه ایران و نمایندگان آن معطوف ساخته است.

گاردین به نقل از هوکایم عنوان می‌دارد: «این بحث برای همیشه ادامه خواهد داشت اما ما چیزهای زیادی در مورد نحوه عملکرد ایران با شبکه شرکای خود آموخته‌ایم.» (ایران) به آنان قدرت می‌دهد، آنان را حمایت می‌کند، راهنمایی‌شان می‌کند، اما به‌ندرت دستور می‌دهد. غربی‌ها در فهم این زنجیره‌های فرمان مشکل دارند. شرکای ایران مانند برادران کوچک‌تر اما قابل اعتماد هستند. حماس (و حتی حزب‌الله) انتظار کمک مستقیم و پایدار ایران در طول یک درگیری را ندارند. شرکای ایران تصمیم خود را می‌گیرند و به دنبال رضایت ایران هستند. من گمان می‌کنم که آنها کاری را انجام نخواهند داد که ایران با آن مخالفت کند اما حاشیه مانور زیادی دارند.»

این روزنامه چاپ لندن در جواب به این سؤال که حماس چقدر به ایران وابسته است؟ پاسخ می‌دهد: خاستگاه حماس در اخوان‌المسلمین، یک گروه مسلمان سنی نهفته است و این ریشه‌ها در گذشته به عنوان یک محدودیت برای روابط با ایران عمل کرده است. در زمان درگیری غزه در سال 2012، حماس در حال پرتاب موشک‌های دوربرد ایرانی فجر-5 به سمت تل‌آویو و بیت‌المقدس بود.

در بخش دیگری از مطلب گاردین آمده است: امیرعلی حاجی‌زاده فرمانده نیروی هوافضای سپاه در ژانویه 2021 گفت: همه موشک‌هایی که در غزه و لبنان مشاهده می‌کنید با حمایت ایران ساخته شده است. بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی، ایران را متهم کرده است که 90 درصد از کمک‌های مالی را در اختیار حماس قرار می‌دهد. گاردین در پاسخ به اینکه آیا شواهدی دال بر طراحی حملات 7 اکتبر توسط ایران وجود دارد؟ و در رد این ادعا عنوان می‌دارد: گزارش وال استریت ژورنال مدعی است که این حملات در جلساتی در بیروت با حضور حماس و حزب‌الله طراحی شده بود و این جلسات منظم دو بار با حضور حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران برگزار شد اما ایران خود سفر وزیر را به بیروت اعلام کرده بود و بعید به نظر می‌رسد که خبرگزاری‌های ایرانی جلسه‌ای را علنی کنند که در آن درباره حمله به اسرائیل صحبت می‌شود. در ادامه این یادداشت به بررسی نمایندگان محور مقاومت از منظر این رسانه انگلیسی پرداخت شده و عنوان می‌شود: در لبنان، حزب‌الله اغلب به عنوان جواهری در تاج پادشاهی با رهبر معنوی دیرینه خود حسن نصرالله توصیف می‌شود. حزب‌الله هم یک حزب سیاسی و هم یک نیروی نظامی دارد که بیش از سه دهه با ایران رابطه‌ای مبتنی بر اعتماد و منافع متقابل ایجاد کرده است. کارزار حملات و رؤیارویی مستقیم نظامی با اسرائیل در دهه‌های 1990 و 2000 بدون هیچ‌گونه رؤیارویی نظامی مستقیم با اسرائیل، به اهداف استراتژیک تهران در خاورمیانه خدمت کرده است. دومین مورد یمن است. ایران با هزینه کمی برای خود، تسلیحاتی را در اختیار نیروهای شیعه حوثی موسوم به «انصارالله» قرار داده است که سال‌ها عربستان سعودی و تا حدودی امارات متحده عربی را تحت کنترل خود درآورده‌اند.

سوریه سومین مورد است. رئیس‌جمهور سوریه، بشار اسد، بقای خود را مدیون ایران است. عراق یکی دیگر از این موارد است. جنبش قدرتمند شیعه نُجَباء تحت حمایت ایران از مخالفت محمد شیعه السودانی، نخست‌وزیر عراق، با حملات به پایگاه‌های نظامی آمریکا در این کشور انتقاد کرده و مدعی است «مجوز قانونی و مذهبی کافی برای مقاومت وجود دارد.» مطالعه مرکز جوسر نشان می دهد که ایران 98 پایگاه نظامی در شرق سوریه دارد. در انتهای این یادداشت سؤال دیگری که این روزنامه به آن پاسخ می‌دهد این است که آیا ایران با پادشاهی‌های حوزه خلیج ‌فارس همسو است؟ در پاسخ به این سؤال عنوان شده: شاید تا چند هفته گذشته این‌طور نبود ولی تلاش‌های ایالات متحده برای متقاعد کردن شورای همکاری خلیج ‌فارس برای تبدیل شدن به یک نیروی امنیتی منسجم‌تر شکست خورده است. اگرچه کشورهای عربی راه‌حل دو کشوری را برای مناقشه اسرائیل و فلسطین مطرح می‌کنند، ایران به سمت یک کشور فلسطینی واحد تمایل دارد.

کیهان