توجیه فریب‌خوردگی در برجام

اسحاق جهانگیری گفت: امضای برجام، در گرو اراده دولت است.

وی در گفت‌و‌گو با روزنامه شرق اظهار کرد: وضعیت سیاست خارجی بد است و بالاخره باید اصلاح شود. از اول گفته می‌شد که تحریم باید زمان‌دار باشد و تحریم نمی‌تواند بی‌انتها باشد. هیچ گروهی نمی‌تواند بگوید که تحریم باید بی‌انتها باشد؛ حتی همین‌ گروه‌هایی که به صدر اسلام‌ اشاره دارند و از شعب ابی‌طالب می‌گویند نیز اذعان دارند که رهبری شعب ابی‌طالب با پیغمبر خداست که به خدا اتصال دارد و مستقیم از آسمان فرمان می‌گیرد و دوره‌ حصر و انزوا یک دوره محدود است. در آخر پیغمبر خدا هم به خدا می‌گوید که دیگر باید راهی پیدا شود و مردم توان تحمل حصر در شعب ابی‌طالب را ندارند. معاون اول روحانی در دولت سابق گفت: در شهریور سال 98 که آقای روحانی به سازمان ملل رفت، با آقای مکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه، دیدار داشت و خانم مرکل، صدراعظم وقت آلمان که هیچ‌گاه در جلسات سازمان ملل شرکت نمی‌کرد، در آن سال و در آن برهه کوتاه شرکت کرد. آقای جانسون، نخست‌وزیر وقت انگلیس، به ‌همین ‌ترتیب و همه این افراد به نیویورک آمدند، به این امید که بتوانند جلسه‌ای با آقای روحانی و آقای ترامپ داشته باشند. آن‌‌جا آقای روحانی گفته بود که چند نکته هست که اگر ترامپ این نکته‌ها را قبول کند، من ملاقات می‌کنم. ترامپ بعضی‌ نکات را قبول کرده بود و بعضی را گفته بود بعد از جلسه با روحانی اعلام می‌کنم؛ اما آقای روحانی تردید کرد که اگر رفت و ملاقات کرد و جلسه برگزار شد و ترامپ زیر آن زد و قبول نکرد، در داخل کشور با بحران مواجه می‌شود و دستاوردی هم نداشته است. در واقع آقای روحانی ریسک نکرد و بعد هم ترامپ سردار سلیمانی را شهید کرد که در آن زمان دیگر هیچ‌کدام از سیاسیون و حتی تندترین نیروهای اصلاح‌طلب هم موافق مذاکره با ترامپ نبودند.جهانگیری همچنین در پاسخ این سؤال که چرا مذاکره کابینه روحانی با دولت بایدن به نتیجه نرسید؟ گفت: «بایدن برای مذاکره با ایران تأخیر کرد. به نظر من بایدن می‌توانست در همان روزهای اول ورود به کاخ سفید بازگشت به برجام را اعلام کند؛ چون در تبلیغاتش گفته بود که می‌خواهم به برجام و به پیمان آب‌وهوایی پاریس برگردم. بایدن پس از ورود به کاخ سفید به پیمان آب‌وهوایی پاریس برگشت، اما به برجام برنگشت. به‌جز تأخیر بایدن، مجلس آمد قانونی را گذاشت که آن قانون مجلس دست دولت و تیم مذاکره‌کننده را خیلی بست. راجع به قانون مجلس باید در یک وقت دیگری صحبت کنیم، اما به طور خلاصه باید گفت که این قانون هم محدودیت‌هایی را آورد. با این حال باز هم آقای روحانی گفت که من می‌توانستم اسفند 99 یا فروردین 1400 توافق کنم؛ اما شبهه‌ای در برخی پیش آمد که این کار ممکن است آثار انتخاباتی داشته باشد و بهتر است که این مسئله را بگذارند برای بعد از انتخابات ریاست‌جمهوری. نشد؛ وگرنه هم روحانی و هم ظریف مصمم بودند که بتوانند قبل از انتخابات کار را تمام کنند. ما حاضر بودیم جایی برویم سند رسمی بدهیم که قرار نیست از ما کسی کاندیدای انتخابات ریاست‌جمهوری بشود و هیچ‌کدام از ما از آقای ظریف گرفته تا بقیه برای انتخابات نمی‌آیند و بگذارند امضای برجام را که به مصلحت کشور بود، انجام دهیم، اما نشد»‌.

درباره این اظهارات چند نکته شایسته تامل است. اولا بر اساس کدام سند و مدرک، آقای جهانگیری ادعا کرده که در ماجرای شعب ابی‌طالب، پیامبر(ص) به خدا گفت که دیگر باید راهی پیدا شود و مردم توان تحمل حصر در شعب ابی‌طالب را ندارند؟! در آن ماجرا، مسلمانان به تبعیت از پیامبر (ص) در مقابل تحریم مقاومت کردند و همزمان، خورده شدن عهدنامه مشرکان توسط موریانه -به استثنای نام خدا در آن عهدنامه- که خبر غیبی آن را پیامبر (ص) فاش کرد، موجب انفعال و سرخوردگی و عقب‌نشینی مشرکان شد. جایی هم در تاریخ ثبت نشده که کسی از همراهان پیامبر خواستار تسلیم در برابر مشرکان (بستن با کدخدا!) شود.

ثانیا برخلاف ادعای جهانگیری، سه دولت اروپایی به تصریح آقای ظریف

11 تعهد خود را زیر پا گذاشتند. آنها همچنین به مدت دو سال دولت روحانی را سر دواندند و عجیب است که آقای جهانگیری خیال می‌کند مشکل نقض و احیای توافق، ملاقات روحانی با ترامپ بود و مثلا حضور سران تروئیکای اروپایی در سازمان ملل مهم بوده است!

ثالثا دولت بایدن فشار‌های ترامپ را ابزار باج‌خواهی بیشتر می‌دانست و به همین دلیل حاضر نشد تضمین معتبر برای عدم تکرار عهدشکنی برجام ارائه کند و اطمینان دهد که تحریم‌ها به شکل موثر لغو خواهد شد. آقای جهانگیری عمدا درباره این مطالبه جمهوری اسلامی ایران (برآمده از عبرت کلاهبرداری برجام) ساکت است چون می‌داند که هیچ چیز در مذاکرات فرسایشی حل نشده بود، اما با این وجود توپ را زمین طرف ایرانی می‌اندازد! جهانگیری توضیح نمی‌دهد که اگر آمریکا به برجام باز می‌گشت و به جای عمل به وعده نقض شده، به مکانیسم ماشه آن برای احیای خودکار همه تحریم‌های سازمان دسترسی پیدا می‌کرد و به اجرا می‌گذاشت، تکلیف چه بود؟!/کیهان