تهران - دمشق به دنبال نقشه راه اقتصادی

سفر هیئت بلندپایه سیاسی و اقتصادی سوریه به تهران و برگزاری نشست کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و سوریه را می توان گام دیگری در ترسیم آینده اقتصادی سیاسی در روابط ایران و سوریه ارزیابی کرد. در این سفر «فیصل المقداد» وزیر خارجه سوریه را وزیر تجارت خارجی، وزیر ارتباطات و جمعی از مدیران و کارشناسان سوری همراهی می کنند.شفیق دیوب، سفیر سوریه در تهران در گفت‌وگو با روزنامه الوطن گفت که فعالیت کمیته مشترک اقتصادی ایران و سوریه از امروز آغاز خواهد شد و تا پایان هفته جاری ادامه خواهد داشت. سفیر دمشق تاکید کرد که در این نشست‌ها تلاش خواهد شد که تمام موانع بر سر راه تقویت روابط تهران و دمشق به ویژه روابط اقتصادی و تجاری برداشته شود.دیوب گفت که  بیش از ۱۲ یادداشت تفاهم امضا شده میان روسای جمهور دو کشور وارد مرحله اجرا شده‌ است و تلاش‌ها برای اجرا کردن تمام تفاهم نامه‌های امضا شده در حال انجام است. همچنین تلاش‌ها برای تاسیس بانک مشترک میان دو کشور و شرکت بیمه درحال انجام است.به نظر می رسد این سفر، به دنبال تبادل سفرهای دیپلماتیک اخیر بین ایران و سوریه با هدف جبران نقص در همکاری های اقتصادی تهران و دمشق است. بر اساس گزارش منابع سوری، هیئت سوری در سفر به تهران نقشه راه اجرایی سازی مصوبات سفر رئیس جمهوری ایران به سوریه را پیگیری می کند.از پایان جنگ سوریه، یکی از انتقادهایی که به ایران وارد می شود این است که ایران به رغم پرداخت هزینه های سنگین انسانی و نظامی در جنگ با داعش، از بازار این کشور بی بهره مانده و سهمی که باید در بازسازی سوریه به ایران تعلق می گرفت، به رقبا واگذار شده است. این انتقادها پس از عادی سازی روابط سوریه با اعراب نیز بیشتر شد حتی احتمال می رود عادی سازی روابط سوریه و ترکیه عرصه را برای ایران تنگ تر کند.۱۳ و ۱۴ اردیبهشت امسال در جریان سفر رئیسی، رئیس جمهور ایران به سوریه، ۱۵ سند تفاهم همکاری‌ بین تهران و دمشق به امضا رسید. این اسناد شامل همکاری‌ها در حوزه های تجاری، نفت‌ و انرژی، فنی و مهندسی، مسکن، حمل و نقل ریلی‌ و هوایی، مناطق آزاد و بخش خصوصی، ارتباطات و فناوری‌ و زلزله و امدادرسانی و تسهیل امور زیارتی بود. کارشناسان پیشنهاد می کنند دولت ایران باید سهم بخش خصوصی در بازسازی سوریه را تقویت کند. حوزه های بازرگانی، ساخت و ساز بخش های مسکونی، پروژه های خدمات شهری و پروژه های کلان دولتی از جمله  موضوعاتی هستند که برای افزایش ارزش اقتصادی روابط ایران و سوریه پیشنهاد می شوند. با این حال این انتقاد وجود دارد که دولت حمایت لازم را از مشارکت بخش خصوصی ایران در سوریه ندارد.افزایش سهم دیگر کشور‌ها در بازسازی و بازار صادرات سوریه هم به دیپلماسی فعال دولتی و هم آزادی عمل بخش خصوصی نسبت داده می شود. برخی علت سهم اندک ایران از بازسازی سوریه را به بی میلی سوری ها نسبت می دهند و برخی این موضوع را به   تمایل نداشتن بخش خصوصی ایرانی مرتبط می دانند.ایران در حوزه های نفت، انرژی و معادن دارای موافقت نامه ها و قراردادهایی با طرف سوری است اما هنوز از این امتیازها بهره برداری لازم را نکرده است.روسیه به واسطه حضور نظامی در سوریه، اکنون در پروژه‌های مهم و بزرگی چون آماده‌سازی بندر طرطوس به عنوان مبادی صادرات و واردات سوریه، اکتشاف نفت و گاز در دریای مدیترانه و استخراج مواد معدنی سوریه مشارکت داشته و دارای قراردادهای همکاری است. چین نیز قراردادهای اولیه درباره الحاق سوریه به پروژه کمربند وجاده را از آن خود کرده است.

فیصل المقداد وزیر خارجه سوریه و حسین امیرعبداللهیان ۱۵ تیر ماه در حاشیه نشست وزرای خارجه جنبش عدم تعهد در باکو با یکدیگر دیدار و گفت‌وگو کرده بودند. در دو سال اخیر فیصل المقداد سه بار به ایران سفر کرده است. ایران در نشست چهارجانبه ایران، روسیه، سوریه و ترکیه نیز مواضع نزدیکی به طرف سوری داشته و از مواضع دمشق حمایت می کند. وزرای خارجه ایران و سوریه اردیبهشت ماه در مسکو و در حاشیه نشست وزرای خارجه چهار کشور ایران‌،‌ روسیه،‌ سوریه و ترکیه دیدار و گفت‌‌وگو کرده بودند. پیش بینی می شود دور جدیدی از این نشست نیز به زودی برگزار شود.

خراسان