فرستاده «مسقط» با 2 دستور کار در تهران

«بدر بن حمد البوسعیدی»، وزیر خارجه عمان روز گذشته میهمان نام آشنای مقام‌های ایرانی بود؛ دیپلماتی که نام کشورش بویژه در روزها و هفته‌های اخیر بواسطه میانداری در روند ازسرگیری مذاکرات غیر مستقیم ایران و ایالات متحده بیش از هر کشور دیگری شنیده می‌شود و نشان از آن دارد که «مسقط» بار دیگر نقش ویژه خود را برای تسهیل حل موضوعات جاری میان دوستان و هم‌پیمانانش با دیگر کشورها فعال کرده است.

«بدر بن حمد البوسعیدی» تنها سه هفته پس از سفر منطقه‌ای حسین امیرعبداللهیان به شماری از کشورهای منطقه که عمان نیز یکی از آنها به شمار می‌رفت، به تهران آمده است تا گمانه زنی‌ها پیرامون دستور کار این سفر قوت گیرد. عمان که دهه‌ها کوشیده موضع بیطرفی خود در منطقه خاورمیانه را حفظ کند تا از یک سو به پلی میان ایران و کشورهای شورای همکاری خلیج فارس تبدیل شود و از سوی دیگر عاملی برای کاهش دامنه‌ تنش‌ روز افزون میان بازیگران منطقه و خارج از منطقه باشد، حداقل 2 موضوع مهم را در روند رایزنی‌های خود با مقام‌های ایرانی در دستور کار قرار داده است. فارغ از پیگیری موضوعات دوجانبه تهران و مسقط در عرصه همکاری‌های سیاسی و اقتصادی، یکی از مهم‌ترین موضوعات مورد گفت‌و‌گوی

«بدر بن حمد البوسعیدی» در تهران پیگیری ابتکار عملی است که چندی پیش در قالب مذاکرات 6 کشور شورای همکاری خلیج فارس و ایران و عراق مطرح شد و تا طرح احتمالی نشست وزرای خارجه این 8 کشور در حاشیه اجلاس آتی مجمع عمومی سازمان ملل پیش رفت. عمان در این میان در تلاش است اهرم مؤثری برای به اجرا درآوردن ایده همکاری‌های درون منطقه‌ای جمهوری اسلامی باشد که به نظر می‌رسد زیر سایه بازگشایی رابطه تهران و ریاض امکانی برای اجرا یافته و برای حل موضوعات باقی مانده شتاب بیشتری گرفته است. جست‌و‌جوی راهکارهایی برای پایان بخشیدن به جنگ یمن که یکی از محورهای اختلافی میان جمهوری اسلامی و عربستان سعودی بوده و نزدیکی دو کشور تأثیرات خود را برای گشایش در فرایند سیاسی حل این پرونده به همراه داشته، در کنار کمک به تسهیل مذاکراتی که تهران و قاهره دوراز چشم رسانه‌ها به جریان انداخته‌اند، از جمله اهداف غایی است که مقام‌های عمان درروند دیپلماسی فعال و فشرده خود با جمهوری اسلامی دنبال می‌کنند.

پرونده هسته‌ای روی میز

دستور کار دیگر در روند گفت‌و‌گوهای جاری دیپلمات‌های تهران و مسقط به مذاکرات غیر مستقیم ایران و غرب بویژه امریکا گره خورده است که از یک سو در گفت‌وگوهای تهران و واشنگتن و از سوی دیگر در رایزنی با نمایندگان تروئیکای اروپایی دنبال می‌شود.

این سخن ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت خارجه در نشست روز گذشته با خبرنگاران در اشاره به سفر«بدر بن حمد البوسعیدی» که گفت «ایران در استفاده از فرصت‌های دیپلماتیک برای تأمین حقوق ملت ایران غفلت نمی‌کند و ازرویکرد کشورهای دوست که علاقه‌مند هستند در مسیر دستیابی به توافق سازنده کمک کنند، استقبال می‌کند»، نشان می‌داد بخش مهمی از مأموریت فرستاده عمان به تهران، ادامه نقش میانداری این کشور در روند مذاکرات غیر مستقیم تهران و واشنگتن است. بخش مهمی از این تلاش معطوف تبادل زندانیان ایرانی و امریکایی است. چند هفته پیش اعلام شد که مقام‌های دو کشور درباره توافق هسته‌ای و مبادله زندانیان، به وسیله مسقط به مذاکرات غیرمستقیم خود ادامه می‌دهند. دولت امریکا از ایران خواسته چند امریکایی دوتابعیتی را که به اتهام جاسوسی در تهران بازداشت شده‌اند، آزاد کند. ایران هم متقابلاً به دنبال آزادی ده‌ها شهروند خود است که به دلایل واهی همچون دور زدن تحریم‌های امریکا در این کشور بازداشت شده‌اند.

بی‌تردید موفقیت در فرایند این تبادل می‌تواند مقدمه‌ای برای فراهم کردن زمینه حل موضوعات اصلی همچون پرونده هسته‌ای باشد.

پیگیری منافع تجاری

منافع مشترک تهران و مسقط روابط دو کشور را فراتر از موضوع پرونده هسته‌ای، در مسیر مستمر و سازنده‌ای ذیل تحقق اهداف ملی و منافع تجاری به پیش می‌راند. این رابطه بویژه در سال‌های اخیر با پیگیری اقدامات مهمی برای تعمیق همکاری‌های اقتصادی همراه شده است. در همین راستا اتاق بازرگانی مشترک ایران و عمان در ژوئیه 2022 به توافقی برای افزایش جریان تجارت غیر نفتی دست یافتند که در ادامه با امضای دو یادداشت تفاهم میان وزرای بازرگانی دو کشور پیرامون مبادله اطلاعات نفتی و برنامه‌ریزی برای انجام مطالعه مشترک در زمینه پروژه میدان هنگام – باخا همراه شد. دو کشور پیش‌تر نیز قراردادهای متعددی در زمینه گردشگری، محیط زیست، کشتیرانی دریایی و گمرک و توسعه دو خط لوله گاز و یک میدان مشترک نفت و گازامضا کرده بودند.

در پی امضای این تفاهمنامه‌های همکاری انتظار می‌رود تهران و مسقط آغاز ساخت خط لوله را در سال‌جاری در دستور کار قرار دهند؛ خط لوله‌ای که می‌تواند کشورعمان را به قطب منطقه‌ای توزیع گاز ایران به جهان تبدیل کند و رابطه نزدیک دو کشور را بر عرصه همکاری‌های تنگاتنگ اقتصادی متمرکز نماید.این در حالی است که حجم مبادلات تجاری دو کشور نیز پس از آغاز به کار دولت سیزدهم شاهد رشد 30 درصدی بوده و نشان داده جمهوری اسلامی توانسته بی‌تأثیر از فرایند تحریم‌ها به رویکرد تحریمی امریکا از طریق طراحی سازکارهای تجاری با شرکای منطقه ای‌اش پاسخ گوید.

کمیته مشترک اقتصادی ایران و عمان؛ بزودی در تهران

حسین امیرعبداللهیان بعدازظهر روز دوشنبه در نشست مطبوعاتی مشترک با وزیر خارجه عمان با بیان اینکه گفت‌وگوها و مذاکرات سازنده‌ای در جریان دیدار امروز داشتیم، گفت: در این دیدار بر اجرای توافقات دو کشور در جریان سفر رئیس‌جمهور ایران به عمان و همچنین سفر سلطان عمان به تهران، تأکید کردیم.

به گزارش ایسنا، وی گفت: در ۲۲ ماه گذشته حجم تبادلات تجاری ایران و عمان بیش از دو و نیم برابر افزایش پیدا کرده و این رکورد قابل توجهی است.امیرعبداللهیان تصریح کرد: به منظور سرعت بخشیدن به اجرای توافقات صورت گرفته بین دو کشور بزودی کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و عمان نیز در تهران برگزار می‌شود.

وزیر  امورخارجه همچنین با اشاره به سفر چند هفته پیش خود به چند کشور حوزه خلیج فارس و پیشنهاد مطرح شده از سوی ایران در این سفر در ارتباط با مجمع گفت‌وگو و همکاری‌های منطقه‌ای تصریح کرد: درخصوص نشست مشترک هشت کشور حوزه خلیج فارس به‌علاوه یمن با وزیر خارجه عمان گفت‌وگو و تبادل نظر کردیم.

امیرعبداللهیان با اشاره به استقبال صورت گرفته از سوی کشورهای حاشیه خلیج فارس در مورد پیشنهاد ایران جهت تشکیل مجمع گفت‌وگو و همکاری‌های منطقه‌ای در بخش دیگری از صحبت‌های خود تصریح کرد: روابط تهران و مسقط ممتاز، راهبردی و مستحکم است. وی افزود:  همچنین از تلاش‌های مقامات عالی‌رتبه عمان برای کمک به گفت‌وگوها در مسیر مذاکرات لغو تحریم‌های یکجانبه علیه ایران قدردانی می‌کنیم. برادران ما در عمان همواره در راستای نزدیک کردن دیدگاه‌ها و به نتیجه رساندن گفت‌وگوها برای لغو تحریم‌های یکجانبه علیه ایران تلاش‌های سازنده‌ای داشته‌اند. وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود به موضوع یمن اشاره کرد و گفت: ما از گفت‌وگوهای جاری در یمن استقبال می‌کنیم و امیدواریم این گفت‌وگوها منجر به تحقق صلح پایدار، توقف جنگ و رفع محاصره انسانی علیه مردم این کشور شود. ما همچنین بر موضوع انجام گفت‌وگوهای یمنی - یمنی تأکید داریم و معتقدیم که این گفت‌وگوها باید انجام شود.

روزنامه ایران