چرایی سکوت مبهم اصلاح‌طلبان؛ ترس از پاسخگویی تا وسط‌بازی میان ناآرامی‌ها

گروه سیاست سایت فردا: اصلاح‌طلبان پس از انتخابات ریاست‌جمهوری 1400 تا کنون سعی کرده‌اند یا کمتر موضع‌گیری کنند اگر سخنی می‌زنند، جوانب آن را کامل بررسی می‌کنند. حتی حالا هم که در سال انتخابات مجلس قرار داریم باز هم صدای چندانی از این جبهه سیاسی شنیده نمی‌شود. حالا فاطمه هاشمی، فرزند اکبر هاشمی رفسنجانی، در گفت‌وگویی بیان کرده که اصلاح‌طلبان خودشان انتخاب کرده‌اند که سکوت محض کنند. اما علت چیست؟

اصلاح‌طلبان پس از پایان کار دولت حسن روحانی به دلیل فشار بسیار زیاد افکار عمومی و بالارفتن میزان نارضایتی‌ها هم برای فرار از مسئولیت حمایت از دولت روحانی و هم با امید به فراموش مردم سعی کردند راه سکوت را در پیش بگیرند. آنها می‌دانستند هر اظهارنظری می‌تواند بر خشم عمومی علیه‌شان افزوده کند؛ پس بهترین راه را سکوت انتخاب کردند. البته تصور هم می‌کردند که دولت جدید یعنی دولت سید ابراهیم رئیسی نتواند به همه شعارهایش جامه عمل بپوشاند و با این استراتژی که بایدمدتی بعد و در نقد دولت سیزدهم وارد عمل شد، سکوت کردند.

به تدریج اما سکوت آنها دلایل دیگری هم پیدا کرد. اولا نتوانستند آن میزان نقدی که در نظر داشتند بر رقیب سیاسی خود یعنی اصولگرایان به بهانه عملکرد دولت و مجلس ابراز کنند و ثانیا تحولات اجتماعی به سمتی رفت که آنها باید موضع می‌گرفتند. حوادث سال گذشته بزنگاهی بود که همه نیروهای سیاسی باید موضع خود را روشن می‌کردند؛ اینکه می‌خواهند با ناآرامی‌ها همراهی کنند یا خیر؟ اصلاح‌طلبان از آنجایی که تصور می‌کنند پایگاه رأی‌شان در آراء طبقه متوسط و به تعبیری آراء خاکستری است، نخواستند علیه معترضان سخنی بگویند. آنها در عین حال می‌دانستند که حمایت از کسانی که به خیابان می‌آمدند هم به معنای حمایت از اپوزیسیون ضدنظام است. باز هم در دوراهی قرار گرفتند و به مصلحت‌اندیشی جناحی به جای ترجیح منافع ملی سکوت را پیشه کردند تا به تعبیری برایشان نه سیخ بسوزد، نه کباب!

البته برخی از اصلاح‌طلبان هم تصور می‌کنند آینده سیاسی‌ای برایشان متصور نیست که شاید این نوع سکوت را به قهر سیاسی بتوان تعبیر کرد. آنها احتمال می‌دهند که نیروهای حداکثری اصلاح‌طلب در انتخابات تأییدصلاحیت نشوند؛ همین دلیل دیگر رغبت چندانی به اظهارنظر در عالم سیاست ندارند.

در این بین اما برخی اصلاح‌طلبان می‌کوشند با حفظ ارزش‌های نظام و باور به اصول راستین انقلاب اسلامی برای خود و جناحشان راهی قانون‌مدارانه انتخاب کنند. آنها می‌گویند که قهر و سیاست‌بازی پاسخ نمی‌دهد و اگر جبهه اصلاحات می‌خواهد همچنان به حیات سیاسی‌اش ادامه دهد، راهی جز بازگشت به انتخابات ندارد.