تحلیل المانیتور: غرب موضوع هستهای ایران را عادیسازی نخواهد کرد
پایگاه خبری المانیتور با بررسی تحولات اخیر در زمینه احیای توافق هستهای ادعا کرد که تعلیق رابرت مالی از سمت نمایندگی ویژه امریکا در امور ایران، با آغاز یک فصل مذاکراتی جدید میان ایران و امریکا بوده و بهرغم پیشبینی برجام برای عادیسازی پرونده هستهای ایران، تلویحاً گفته که غرب پرونده هستهای ایران را عادیسازی نخواهد کرد.
مقدمه توافق هستهای سال ۲۰۱۵ بین ایران و قدرتهای جهانی موسوم به ۱+۵ پیشبینی کرده بود که اجرای کامل این توافق، «موجب حصول اطمینان از ماهیت صرفاً صلح آمیز برنامه هستهای ایران» شده و در نهایت، «با برنامه هستهای ایران همچون برنامه هر دولت دیگر غیردارنده سلاحهای هستهای عضو معاهده عدماشاعه رفتار خواهد شد.» معنای ضمنی مقدمه برجام این بود که اجرای کامل برجام ظرف هشت الی ۱۵ سال منجر به عادیسازی برنامه هستهای ایران خواهد شد. هرچند خروج ترامپ از برجام در مه ۲۰۱۸ و بازنگشتن دولت بایدن به این توافق بعد از ۳۱ ماه، نشانهای جدی از قصد امریکا برای عادی نکردن پرونده ایران داشت، ولی باقی ماندن اروپاییان در این توافق، دریچهای کوچک را در این زمینه حفظ کرده بود. حالا اما، زمزمههایی جدی وجود دارد که نشان میدهد اروپاییان نیز حاضر نیستند بعد از هشت سال اجرای برجام، با برنامه هستهای ایران «همچون برنامه هر دولت دیگر غیردارنده سلاحهای هستهای عضو معاهده عدماشاعه رفتار» کنند. پس از آنکه رویترز اوایل تیرماه در گزارشی اختصاصی به نقل از منابع دیپلماتیک نوشت که اتحادیه اروپا به مقامهای ایرانی اطلاع داده که بنا دارد تحریمهای برنامه موشک بالستیک ایران را که پاییز (اکتبر) به پایان میرسد، پابرجا نگه دارد، حالا المانیتور هم درگزارشی تحلیلی، گزارش رویترز را تأیید کرده است. المانیتور نوشته که سیاست امریکا در قبال ایران در ماههای اخیر تغییر کرده است که همزمان با شرایط پیش آمده برای رابرت مالی نماینده امریکا در امور ایران بوده است. المانیتور از فصلی جدید در مذاکرات هستهای ایران صحبت کرده که این فصل جدید مذاکراتی به طور کلی دربرگیرنده «تفاهم» ایران و امریکا درباره چیزی غیر از یک «توافق» برای اجتناب از بازبینی کنگره است و طبق گفتهها، شامل نظارت بیشتر بر برنامه هستهای ایران و محدودیتهای بیشتر علیه غنیسازی اورانیوم توسط آن و همکاری بیشتر با آژانس بینالمللی انرژی اتمی خواهد بود که در ازای آن، لغو برخی تحریمها و آزادی شهروندان امریکایی در ایران انجام خواهد شد.
در گزارش المانیتور با اشاره به نزدیک شدن پایان تاریخ ممنوعیت سازمان ملل در زمینه تحقیق، توسعه و تولیدات موشکهای بالستیک و واردات و صادرات فناوریهای موشکی و پهپادی توسط ایران در اکتبر ۲۰۲۳ و موضوع به تصویب رساندن اجرای «پروتکل الحاقی» در مجلس شورای اسلامی ایران که آژانس بینالمللی انرژی اتمی را قادر میسازد بازرسی سرزدهتری از برنامه هستهای ایران به عمل بیاورد، پیشبینی شده است: «هیچ یک از این اتفاقها نخواهد افتاد، حداقل نه به شکلی که تصور آن وجود دارد.» المانیتور در گزارش خود به گزارش رویترز نیز اشاره کرده که طبق آن، اتحادیه اروپا به ایران گفته است که تحریمهای موشکی را علیه آن حفظ خواهد کرد. علاوه بر این به نوشته المانیتور رهبر عالی ایران اخیراً بیان کرده که همکاری ایران با آژانس نمیتواند از توافقهای پادمانی که برای تمامی اعضای انپیتی الزامی است، فراتر برود.
به نوشته المانیتور، مسئله اینجاست که آیا امریکا و متحدان غربی آن در اکتبر به دلیل عرضه فناوری پهپادی به روسیه برای استفاده در جنگ اوکراین-ادعایی که از سوی ایران رد شده است- با ایران مقابله خواهند کرد یا نه. در این گزارش همچنین آمده است: استفان رادمیکر، دستیار پیشین وزیر امور خارجه امریکا پیشنهاد کرده است که امریکا میتواند با تشویق انگلیس، فرانسه و آلمان که از اعضای برجام هستند، مکانیسم ماشه را فعال کند که یکی از موارد مقرر در برجام است و نه تنها تحریمهای موشکی، بلکه تمامی تحریمها را علیه ایران باز میگرداند. اتحادیه اروپا تاکنون با ایده فعال کردن مکانیسم ماشه موافقت نکرده است، مگر زمانی که ایران تولیدات اورانیوم غنیشده خود را تا ۹۰ درصد که سطح تسلیحاتی است، افزایش دهد.
منبع: روزنامه جوان
دیدگاه تان را بنویسید