سرمایه اجتماعی اصلاحات زیر تیغ رادیکال‌ها

گروه سیاسی فردا: بروز دوقطبی امروز در اردوگاه اصلاحات کاملا مشهود است. طیف تندرو همچون حزب اتحادملت بر ادامه مشی سال 1398 و 1400 تأکید دارد و برای مشارکت در امر انتخابات شرط می گذارد اما طیف میانه رو مثل کارگزاران اصل سیاست ورزی را مشارکت در رقابت های سیاسی می داند، نه تحریم یا قهر از انتخابات.

نگرانی اصلاح‌طلبان از رادیکال‌های جریانی

چندی پیش آذر منصوری به ریاست جبهه اصلاحات انتخاب شد و جای بهزاد نبوی را گرفت. این اتفاق چند پیام داشت، نخست آنکه در حال حاضر وزن طیف تندرو در تصمیم گیری های تشکیلاتی اصلاحات بیشتر است و دوم آنکه نیروهای این طیف درباره انتخابات مجلس آینده رویکرد تقابلی پیش گرفتند و این نگرانی طیفی از اصلاح طلبان را در پی داشته است که همواره منطقی به مسائل سیاسی می نگریستند. فیاض‌زاهد، در همین رابطه گفت «انتخاب آذر منصوری به ریاست «جبهه اصلاحات»؛ هم فرصت است، هم تهدید. او باید از مبارز به سیاستمدار تبدیل شود». این حرف منطق روشنی دارد و آن اینکه رادیکال‌ها برای حفظ موقعیت و اعتبار اجتماعی اصلاحات باید تغییر مشی دهند.

نتیجه بازی دوگانه رادیکال‌ها

رادیکال‌های جریان اصلاحات که همواره صدای بلندتری دارند، بر این باور هستند که اجرای یک بازی دوگانه قدیمی در عرصه سیاسی می تواند این جریان سیاسی را با توفیق مواجه کند حال آنکه بارها و بارها نتیجه این بازی دوگانه را دیدند که شاید در کوتاه مدت جواب داده اما در بلند مدت شکستی را به جریان اصلاحات تحمیل کرده که باعث دلسردی بدنه اجتماعی اصلاح طلبان شده است.

آن بازی دوگانه هم این است که هر موقع زمان انتخابات می شود، اصلاح طلبان خود را دلسوز نظام و درون حاکمیت معرفی می کنند اما وقتی اغتشاش یا ناآرامی پیش می آید همسو با اپوزیسیون عمل می کنند. طیف رادیکال تصور می کند با این روش می شود هم صاحب قدرت شد و هم پایگاه اجتماعی را احیا کرد؛ حال آنکه واقعیت چیز دیگری است. امروز اصلاح طلبان نه تنها در قدرت نیستند بلکه در نازلترین موقعیت به لحاظ سرمایه اجتماعی به سر می برند.

اصلاح طلبان بعد از دولت اصلاحات و دولت حسن روحانی نتیجه بازی دوگانه نخ نما شده را کاملا مشاهده کردند، حال تصور می شود که با این دو تجربه انتظار می رود جبهه اصلاحات صریح و شفاف مواضع خودش رو مشخص کند چراکه دیگر افکارعمومی این رفتار دوگانه را از آنها نمی پذیرند که هم رفتار اپوزیسیون از خود نشان دهند و هم ادعا کنند درون نظام هستند و خواستار تأییدصلاحیت شوند.

انتظار سرمایه اجتماعی سرخورده از اصلاح‌طلبان

اکنون احزاب و نیروهای منطقی جریان اصلاحات مثل کارگزاران و بهزاد نبوی که دنبال سیاست ورزی بر پایه اصول صحیح هستند با فشار رادیکال ها به حاشیه رفتند اما این اتفاق چه حاصلی برای اصلاحات در پی خواهد داشت، بدنه اجتماعی این جریان از ماجراجویی های طیف رادیکال سرخورده و دل‌زده شده و امروز خواستار برنامه ای روشن و اقدام عملی برای حل مشکلات اقتصادی شان هستند. اگر طیف رادیکال این انتظار را فهم نکند و به ماجراجویی ادامه دهد حاصلش این می شود که همین بدنه اجتماعی قلیل باقی مانده جریان اصلاحات نیز را نیز ناامید خواهد کرد.