باج به طالبان جنگ

گره سیاست سایت فردا: امین صبحی، کارشناس مسائل سیاسی: درست است که برخی متولیان حوزه سیاست خارجی ما فرش قرمز را برای طالبان پهن کرده و سفارت افغانستان را تحویل آنها دادند اما حالا بر همگان ثابت شد جنبش اصیل منطقه، یک جریان ارتجاعی و ضد آرامش است و ماهیت وجودیش در نزاع خلاصه شده است.

جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از بازیگران کلیدی منطقه بر این حقیقت واقف است که وقوع هرگونه تنش در مرزها به نفع تروریست‌هاست و آمریکا و اسرائیل برنده جنگ ایران و افغانستان هستند لذا با ابزار دیپلماسی باید حدود طالبان را به آنها یادآوری کرد تا از اقدامات هزینه زا خودداری کنند.

ایران و افغانستان از پیوندهای عمیق فرهنگی و تاریخی برخوردارند که قدمت آن مربوط به امروز و دیروز نیست و به قرن‌ها می‌رسد و وجود این اشتراکات دینی، زبانی و برخورداری از سنت‌های مشترک فرهنگی باعث نزدیکی ملت ایران و افعانستان شده است.

مثلا دفاع جانانه لشکر فاطمیون در دفاع از حرمین، بر این پیوند مستحکم افزود و میزبانی شایسته دولت و ملت ایران از پناهجویان گسترده افغانی و بهره‌مندی آنها از امکانات مطلوب زیستی ـ که بعضاً نظیر آنها در کشورشان وجود ندارد ـ حکایت از این علاقه دارد.

تا اینکه آمریکا از افغانستان خارج شده وامیدهای زیادی برای ملت افغانستان پدید آمد که تعامل موثر با همسایگان یکی از این موارد بود چراکه نگرش دولت‌های مستقر در جمهوری اسلامی ایران به افغانستان همواره نگاهی مبتنی بر تقویت و تعامل روابط است تا صلح و دوستی را نصیب ملت‌ها کند اما گذری اجمالی براقدامات مقامات طالبان در ماه‌ها و هفته‌های اخیر بسیار ناامید کننده و در تضاد با این مشترکات است تا حدی که نمی‌توان با دیده اغماض به این تحرکات نگریست.

مساله درگیری میان نیروهای مرزبانی ایران و افغانستان موضوع جدیدی نیست و بارها اتفاق افتاده و پس ازرفع سوء تفاهم‌ها خاتمه یافته است اما تنش اخیر میان مرزبانان ایرانی و نیروهای طالبان در پایانه میلک که منجر به شهادت سربازان جان بر کف ایرانی شد نشان از گستاخی طالبان دارد چرا که نظیر این اتفاق پیش از این و در فاصله زمانی کوتاهی رخ داده بود و طرف افغانستانی نسبت به تامین امنیت مرزها قول مساعد داده بود.

علی رغم تاکیداتی که مسئولان ایرانی بر حسن همجواری و همسایگی با کشور افغانستان دارند این چندمین بار است که طالبان آگاهانه و یا به دلیل غفلت از وظایف محوله، نسبت به این مطالبه به حق توجهی نکرده اند و موجب درگیری و برخورد میان نیروهای مرزبانی دو کشور شده اند بنابراین حالا پس از اظهارات جانشین فرمانده نیروی انتظامی کشور مبنی بر اینکه طالبان شروع کننده تیراندازی اخیر بوده اند، بیش از پیش ضرورت دارد که جمهوری اسلامی ایران بر حفظ امنیت مرزی خود تاکید کرده و اقدامات بازدارنده مرتبط را از طریق مجاری مربوطه و دیپلماتیک در دستور کار قرار دهد.

 هیچ تضمینی وجود ندارد که بار دیگر شاهد نقض حریم امنیت کشورمان از سوی طالبان نباشیم.

در این میان نیز فرضیه ای مطرح است که درنگ چندین ساله دولتمردان جمهوری اسلامی ایران در تعیین تکلیف حقابهت ایران، طرف افغانی را گستاخ کرده است تا حدی که با انتشار یک ویدئو مواضع رئیس جمهور کشورمان را به سخره گرفته و در قبال خسارت های بی حد و حصرشان به انتشار یک بیانیه بسنده کرده اند و از هیچ گونه دشمنی فروگذار نیستند؛ چه در اعطای حقوق آبی که باعث ایجاد بحران های بیشمار برای هموطنانمان در سیستان و بلوچستان شده و چه در ایجاد تنش های مرزی که شهادت مرزبانان و ناامنی در مرزها را به دنبال داشته است.

از سوی دیگر ،گروهی که همواره بر طبل صلح به هر قیمتی می کوبند در این فقره داعیه دار جنگ با همسایه شرقی شده اند و معتقدند سیاست تعامل با طالبان و تطهیر این گروه تروریستی شکست خورده است و وقت آن است که بانیان این سیاست را از مسئولیت خلع و جواب دندان شکنی به تخلفات طالبان بدهیم. 

مروری بر شرایط حاکم نشان دهنده این است که افراط و تفریط در خصوص مساله نحوه تعامل با همسایه عهدشکن خطای راهبردی است؛ درایت حکم می کند که از ابزار دیپلماسی که عرصه عقلانیت و لگام زدن بر احساسات است با این چالش مواجه شویم و ضمن مراقبت از مصالح ملی، ضربه هوشمندانه‌ای به طالبان وارد کنیم تا تفهیم شوند که عادی انگاری امنیت مرزهای ایران و شهادت سربازان ایرانی هزینه آفرین است و ملت و دولت ایران هیچ مماشاتی با متجاوزان به امنیتشان ندارند.

و کلام آخر اینکه برخورد نظامی با همسایگان و ایجاد ناامنی در منطقه بزرگترین هدف آمریکا، اسرائیل و هم پیمانانشان است لذا با خویشتنداری باید از این بحران ممانعت کنیم و ضمن شناسایی ریشه های تنش زا، بر این واقعیت صحه بگذاریم که نان طالبان در نزاع است و مطمنا آغاز جنگ با این گروهک بدوی در قامت کشوری نیست که شر داعش را از سر منطقه و جهان کم کرد.