افسون‌زدایی انتخابات ترکیه از جهان مدرن

اردوغان به صورت کلی نماینده‌ای برای دلبستگان به امر سنت و قدیم چه در سطح مذهبی و چه در سطح ملی است که در جغرافیا همچنان عثمانی‌گرا، در اندیشه مدعی اسلام‌گرایی و در جغرافیا و سرزمین، مطلق‌گرا هستند و دقیقا در نقطه مقابل ناسیونالیسم غرب‌گرایانه و سکولار قلیچدار اوغلو قرار می‌گیرند که نوعی انزواگرایی منطقه‌ای را در مقابل جاه‌طلبی‌های شرق‌گرایانه اردوغان تبلیغ می‌کند.

شبیه به اصلاح‌طلبان ایران در سال 76 و 84 یا گفتار حسن روحانی در سال 92 و 96. اردوغان از این جهت نماینده طبقات ماقبل سرمایه‌داری و پیشا مدرنی است که مقابل امواج ناگزیر مدرنیته مقاومت می‌کنند و حتی تورم بی‌سابقه و کاهش ارزش پول ملی، فلسفه رأی آنها به اردوغان را از میان نبرده است. اردوغان از منظر خاستگاه اجتماعی به احمدی‌نژاد سال‌های 84 تا 88 شباهت‌هایی دارد؛ چراکه از شعارهای اسلام‌گرایانه، عدالت‌خواهانه با محوریت طبقات پایین و خرده بورژوازی سخن می‌گوید.

 انتخابات ریاست‌جمهوری ترکیه بهترین نما برای دانش جامعه‌شناسی سیاسی است که شفاف‌تر از هر عرصه دیگری، رابطه نیروهای اجتماعی با نیروهای سیاسی و میزان قدرت گروه‌های اجتماعی را نمایش  می‌دهند. ترکیه که نیمی اروپایی و نیمی آسیایی است، مانند جغرافیایش دو گرایش عمده اجتماعی را بازتاب می‌دهد؛ سنت‌گرایی و محافظه‌کاری از سویی و مدرنیسم، افسون‌زدایی و سکولاریسم از سوی دیگر که در آمریکا با شباهت‌هایی در محافظه‌کاری پوپولیستی ترامپ در مقابل لیبرالیسم بایدن جلوه کرد و در فرانسه با آرایش لوپن مقابل مکرون قابل تماشا بود.  جهان سنت در مقابل جهان لیبرالیسم همچنان زنده است و خود را در شکل‌های جدید بازتولید کرده.  محافظه‌کاران امروز، محافظه‌کاران دیروز نیستند و زمانه شکل و شمایل آنها را تغییر داده است...

دور اول انتخابات ترکیه نشان داد که جهان سنت‌گرایان و محافظه‌کاران و به عبارتی جهان قدیم همچنان زنده است، گو اینکه با قدرت از سوی هواداران جهان مدرن و افسون‌زدایی شده تعقیب می‌گردد.