خراسان: کالبد شکافی «جریان خالص سازی»

با عبور از نیمه بهار 1402 گمانه زنی ها و اما و اگرها بر سر انتخابات مجلس 1402 درحال اوج گرفتن است. در روزی که وزارت کشور رئیس ستاد انتخابات را منصوب کرد، در سوی دیگر دنیای سیاست، علی لاریجانی پس از ادعای خبرگزاری تسنیم ، دست به قلم شد و با نوشتن بیانیه ای بسیار کوتاه اما معنادار به گمانه زنی ها و ادعاها بر سر حضورش در این انتخابات به ظاهر مُهر پایان زد:« نه بحثی درباره حرکت انتخاباتی در میان است، نه ارائه لیست سراسری و نه رایزنی با دیگران صورت پذیرفته است.»این سه جمله در بیانیه اخیر علی لاریجانی، اگر نگوییم صددرصد اما تا حد زیادی تکلیف حضور یکی از شاخص ترین چهره ها در انتخابات پیش رو را روشن کرد. لاریجانی در بخشی از بیانیه  خود نوشته بود:از جریان خالص سازی رفع نگرانی می شود و بعید است به این روش‌های برادران بتوان رقابت تصنعی ایجاد کرد. ملک را چاره ای دیگر نیاز است. او که در کارنامه سیاسی خود با 12 سال تکیه بر صندلی ریاست پارلمان رکورددار است، طی هفته های اخیر در فهرست گمانه زنی ها برای حضور در انتخابات مجلس دوازدهم قرار داشت. اما او با این بیانیه تصمیم خود برای انتخابات مجلس آینده را روشن کرد تا زودهنگام از فهرست نامزدهای احتمالی خارج شود. لاریجانی این پیام را به چه کسانی ارسال کرد؟ حضور لاریجانی چه کسانی را نگران خواهد کرد و با استقبال چه گروه هایی روبه رو می شود؟نام علی لاریجانی همچنان به عنوان یک رقیب انتخاباتی با پایگاه رای نسبتا مبهم به گوش می رسد و بخش‌های رادیکال اصولگرایان نگرانی‌هایی بابت شرکت یا تأثیر لاریجانی در انتخابات دارند.بیانیه اخیر او نیز که از آن به واکنش دفتر لاریجانی به « جریان خالص سازی» یاد می شود، واکنش های زیادی را در بستر فضای مجازی به همراه داشت. برخی روی ادبیات معنادار و صریح این اطلاعیه تمرکز کردند، برخی آن را در چارچوب رقابت های انتخاباتی تعریف کردند و برخی نیز به انتقاد از وی پرداختند. در همین زمینه، حسین انتظامی فعال سیاسی نزدیک به لاریجانی، به موجی که اطلاعیه دفتر لاریجانی در واکنش به ادعای خبرگزاری تسنیم در فضای مجازی  ایجاد کرده، اشاره کرده و نوشته است  :

« توان یک سیاستمدار در قدرت موج‌سازی اوست. با یک حرف، با یک اکت، دستور کار درست کند. همه را به واکنش بیندازد و البته رقیب را چنان در شوک فرو ببرد که در ساعات اولیه و با وجود ارتش سایبری، حیران واکنش بماند.» فاطمه رایگانی نیز نوشت :

« قدرت سیاسی از آنِ کسی است که گفتار سیاسی قوی دارد. لاریجانی با توان معناسازی در پنج خط از هویت و روش رقیبش تصویر می‌دهد: «جریان خالص‌سازی» که می‌خواهد با «رقابت تصنعی»، «ملک را چاره کند». با توصیف دقیق رقیب درواقع خودت را توضیح داده‌ای؛ این که کجا ایستادی و با چه چیزی می‌جنگی.» همچنین آذری جهرمی وزیر سابق ارتباطات با اشاره به خالص سازی که لاریجانی از آن یاد کرده بود، نوشت:« ناکارامدی «خالص سازی» برادران احتمالا با «متنوع سازی» جبران نمی شود بلکه به چاره «تقطیرسازی» روی خواهند آورد.» اما از سوی دیگر برخی همچون مصطفی فقیهی مدیر مسئول انتخاب، این اطلاعیه دفتر لاریجانی را یک اطلاعیه انتخاباتی تحلیل کردند. فقیهی در این باره نوشت :« پیامِ ساده و آرامِ « لاریجانی»، امّا «اردوگاه شبه‌انقلابیون» را به آتش خواهد کشید! منتظر حملات آتشینِ این جماعت باشید..... به‌نظرم « لاریجانی»، لیست مشترکی با روحانی خواهد داد؛ به شرطِ تایید صلاحیتِ اکثریتِ افرادش. اگرچه رحمانی‌فضلی به عنوان سرلیست تهران یا مشهد (با توجه به مشی و مواضع خاصش) تایید صلاحیتش «قطعی» به‌نظر می‌رسد.»

 لاریجانی 1402 می آید یا 1404؟

محمد زعیم زاده،روزنامه نگار  نیز موشکافانه و از زوایای مختلف حضور انتخاباتی لاریجانی چه در مجلس و چه در ریاست جمهوری را مورد بررسی فنی خود قرار داده و در بخشی از آن نوشته

 است :« اجمالا لاریجانی برای بازگشت به سیاست رسمی چهار پیش فرض عمومی را مدنظر قرار می‎دهد:1-افول دولت رئیسی در حدی که آلترناتیو آن به راحتی رای بیاورد2-تضمین عبور بدون دردسر از فیلترهای نظارتی3-استمرار بن بست سیاست ورزی اصلاح طلبان کلاسیک و روحانی و حمایت بی منت از او.4- تحقق نیافتن ساخت آلترناتیو دولت رئیسی از میان دیگر اصولگرایان مثل قالیباف و رضایی و...شروطی که تحقق‌شان هم سخت است و هم راحت.» اما در این میان اظهارات لاریجانی به مذاق برخی هم خوش نیامد. به عنوان نمونه دانیال معمار نوشت :« همیشه در پست‌های کلیدی حضور داشته‌اید، ۱۰ سال رئیس صداوسیما بوده‌اید، ۱۲ سال روی صندلی‌ مجلس نشسته‌اید، رئیس مجلس بوده‌اید، عضو مجمع تشخیص هستید، بعد آمده‌اید و می‌گویید «ملک را چاره‌ای دیگر نیاز است».عالیجناب! شما الان باید پاسخگو‌ی ملت باشید، نه ژست اپوزیسیون بگیرید.» کاربری هم نوشت :« علی لاریجانی عصبانی است؛ هنوز هم. جایگاه و سابقه او ایجاب می‌کرد در انتخابات ۱۴۰۰ یکی‌از نامزدهای حتی بازنده اما تایید صلاحیت شده باشد؛ اما نشد‌. از آن زمان تا امروز می‌توان در چهره، کلام و نوشتار علی لاریجانی خشم را دید.سیاستمدار بدون سیاست‌ورزی مانند ماهی بدون آب است.» برخی نیز رویکرد کاملا متفاوتی به اطلاعیه لاریجانی داشتند و از منظر دیگری به واکنش او به خالص سازی نظر افکندند. در همین باره کاربری نوشت: «واکنش‌های متعدد سلیقه‌های مختلف به متن علی لاریجانی همه و همه یک پیام داشت؛اقلیت نخبگانی تشنه عقلانیت است!حکمرانی ایرانی بر مدار عقلانیت اگرچه به تمایل جامعه نخبگانی نیاز دارد اما برای رسیدن، بیشتر به توده‌ها نیاز دارد.» اما آیا ادعای لاریجانی نزدیک به واقعیت است یا رسانه اصولگرای تسنیم؟ جماران نوشت:«رصد تحرکات علی لاریجانی در چند سال اخیر حکایت از آن دارد که لاریجانی پرونده حضور دوباره در پارلمان را بسته است و قرار نیست به 12 سال حضورش در پارلمان سابقه ای دیگر اضافه کند.او گرچه در انتخابات 1400 در دقیقه 90 وارد گود رقابت شد اما نشان داد که برنامه اش برای حضور در انتخابات ریاست جمهوری لحظه ای و دفعتا نبوده و فصل سیاسی جدیدی را در زندگی اش آغاز کرده است، هرچند با علامت ورود ممنوع شورای نگهبان رو به رو شد.»از همین روی برخی تحلیل گران معتقدند که لاریجانی را باید از فهرست گمانه های انتخابات مجلس خارج کرد و در فهرست نامزدهای احتمالی ریاست جمهوری 1404 قرار داد؛ موضوعی که حتی برخی نزدیکان به او نیز به آن معترف اند و معتقدند که لاریجانی اگر تصمیمی بر نامزدی مجدد داشته باشد بدون شک معطوف به انتخابات ریاست جمهوری خواهد بود نه مجلس.شاید همین موضوع مخالفان علی لاریجانی را نگران کرده و همزمان با انتخابات مجلس برنامه ریزی برای تخریب او را آغاز کرده اند.یک سر این نگرانی ها بدون شک به حمایت طیف اعتدالی اصولگرا و بخش هایی از بدنه اصلاح طلبی به بازگشت عملیاتی لاریجانی به دنیای سیاست باز می گردد. به ویژه این که لاریجانی همچنان در حلقه چهره های مورد اعتماد نظام قرار دارد و حضورش در انتخابات می تواند حمایت برخی از بخش های حاکمیتی را هم به دنبال داشته باشد.

خراسان