ایـران معمار نظم جدید منطقه

رئیس‌جمهور امروز در سفری مهم راهی دمشق می‌شود و میهمان «بشار اسد»، رئیس‌جمهور سوریه است. سفری به کشور دوست و متحد که بعد از قریب به 13  سال از آغاز بحران ظهور داعش و تروریسم در سوریه صورت می‌گیرد و می‌توان آن را بیش از هر چیز نشان‌دهنده ارسال پیام توسعه روابط تهران به دمشق به عنوان همپیمان استراتژیک خود ارزیابی کرد. جمهوری اسلامی در سال‌های اخیر و در بحبوحه توفانی‌ترین برهه‌های تاریخی سوریه نشان داده پشتیبانی قدرتمند برای تحقق صلح در این کشور بوده و حتی در بحرانی‌ترین شرایط، پای دوستانش می‌ایستد.

از این رو سفر سید ابراهیم رئیسی به دمشق تنها فرصتی برای تازه کردن دیدارهای سیاسی نیست بلکه از یک سو محملی است برای ترسیم چشم‌انداز جدید همکاری‌های دوجانبه در عرصه‌های متعدد سیاسی و اقتصادی و از سوی دیگر حضوری درخشان در ضیافت پیروزی مقاومت که پس از بیش از یک دهه تحولات پرفراز و نشیب به تغییر معادلات در منطقه انجامیده و در نهایت به خروج ایالات متحده از منطقه حکم کرده است.

اکنون که 13 سال است ایران در مبارزه با تروریسم ویرانگر، دوشادوش ملت‌های منطقه گام برداشته و یکی از پررنگ‌ترین همکاری‌های خود را در صحنه میدانی و مستشاری در سوریه تجربه کرده است، دو طرف قصد دارند روند این همسویی را در صحنه‌های جدید همکاری به آزمون بگذارند. روندی که بی‌تردید سفر جاری رئیس‌جمهور به سوریه بر نقطه عزیمت آن دلالت دارد.

همکاری بلندمدت راهبردی

سوریه که به عنوان یکی از کشورهای عضو محور مقاومت در روند حفظ تمامیت ارضی و حاکمیت خود در سال‌های مواجهه با جریان‌های تروریستی مولود غرب در بالاترین سطح از حمایت‌های نظامی و مستشاری جمهوری اسلامی بهره‌مند بوده، جایگاه مهمی در اهداف سیاست خارجی خود به آن اختصاص داده است.

چنانکه مناسبات سیاسی دو کشور از طریق همکاری و هماهنگی‌های سیاسی و میدانی در روند انجام توافقات دوجانبه به نتایجی ثمربخش انجامیده است، امری که زمینه را برای آماده‌سازی سند همکاری‌های بلندمدت راهبردی دو کشور فراهم ساخته و انتظار می‌رود در جریان سفر رئیس‌جمهور به دمشق مقدمات نهایی شدن آن فراهم شود.

مهر پایان بر فرصت‌سوزی‌ها

دیدار مقام‌های عالی‌رتبه ایران و سوریه در گرماگرم تلاش برای افزودن بر سطح همکاری‌های سیاسی و امنیتی می‌تواند به تجهیز بخش‌های مختلف اقتصادی دو کشور ذیل حضور اثرگذار ایران در سوریه بینجامد تا تجربه تلخ از دست دادن بازار برخی از کشورهای منطقه که در سال‌های گذشته روابط سیاسی‌شان تا پایین‌ترین سطح تنزل یافته بود، تکرار نشود. خاصه آنکه آن دسته از کشورهای عربی که پیش‌تر سوریه را تحت تأثیر بحران ناخواسته این کشور از معادلات منطقه‌ای از جمله از گروه کشورهای عربی خارج کرده بودند، اینک برای احیای رابطه با دمشق خیز بلندی برداشته‌اند. سوریه پس از سال‌ها جنگ داخلی که زیرساخت‌های حیاتی و صنایع مهم آن را به تلی از خاکستر تبدیل کرد، از بازاری به وسعت مالی 64 میلیارد دلار برخوردار است و بی‌تردید در روند بازسازی ویرانه‌های برجا مانده از جنگ از مشارکت فعال متحدان نزدیک خود همچون جمهوری اسلامی ایران استقبال ویژه‌ای می‌کند.

دیپلماسی ممتاز دولت سیزدهم

این در حالی است که توافقنامه‌های بسیاری از جمله توافقات تجاری، گمرکی و بازرگانی و حمل و نقل میان تهران و دمشق به امضا رسیده که تاکنون هیچ یک از آنها در عرصه اجرا به ثمر نرسیده است.

به نظر می‌رسد دولت سیزدهم که در این مدت نشان داده وعده‌های خود را برای فعال کردن دیپلماسی اقتصادی نه در حالت شعار و نمایش که در میدان عمل به واقعیت تبدیل کرده، درصدد است در روند همکاری اقتصادی با دمشق مهر پایانی بر فرصت‌سوزی‌ها و کم‌کاری دولت‌های گذشته بزند و وجوه مغفول مانده در عرصه فعالیت‌های تجاری با سوریه را به مقدمه‌ای برای ایجاد یک محور مهم سیاسی – اقتصادی تبدیل سازد.

در این راستا تمایل طرف سوری به افزایش مشارکت‌های اقتصادی با ایران بویژه در حوزه بازسازی، فرصت مناسبی در اختیار تهران قرار می‌دهد تا این روابط را در فرازی تازه قرار داده و به این ترتیب اسباب تحقق اهداف و منافع ملی دو کشور فراهم شود.

بازگشت دمشق به عرصه بازیگری در منطقه

حضور رئیسی در دمشق که کمی پس از توافق تهران و ریاض برای ازسرگیری رابطه صورت می‌گیرد، در حالی است که این توافق روند بازگشت سوریه به صف کشورهای عربی را سرعت بخشیده است. بحران سوریه از ابتدا با دخالت مستقیم بازیگران خارجی از طریق استقرار، تجهیز و تسلیح و حمایت همه‌جانبه از عناصر هدایت‌شده‌ای آغاز شد که متعاقباً بدنه داعش و النصره را تشکیل داده و در جهت توسعه آتش تروریسم و جنگ در منطقه در آن دمیدند و همین خود به مهم‌ترین عامل طولانی شدن بحران تبدیل شد.

جمهوری اسلامی که با پشتیبانی قدرتمند خود با هدف فروریختن پایه‌های داعش و دیگر گروه‌های تروریستی به کمک دمشق آمد، پس از پایان بحران جنگ، خود نیز به یکی از بانیان ایجاد فرایند مذاکرات صلح سوریه تبدیل شد.

این گفت‌وگوها که اینک در قالب مذاکرات چهارجانبه ایران، روسیه، ترکیه و سوریه جریان دارد علاوه بر کمک به حل و فصل موضوعات اختلافی مرتبط میان این کشورها، زمینه را برای احیای دیپلماسی سوریه و کاستن از اختلافات این کشور با دیگر کشورها همچون ترکیه به وجود آورده است.

در این راستا ایران به عنوان یکی از طراحان روند دیپلماتیک می‌کوشد علاوه بر تلاش برای به ثمررساندن این مذاکرات، شرایط شکل گرفته پساتوافق با عربستان را برای بازگشت سوریه به مناسبات منطقه‌ای و دیپلماتیک در خاورمیانه به کار گیرد.

«مهمان عزیز»؛ هشتگ سوری‌ها در استقبال از آیت‌الله رئیسی

در آستانه عزیمت رئیس‌جمهور به دمشق، فعالان رسانه‌ای و کاربران فضای مجازی با ترند کردن هشتگ‌ها و انتشار توئیت‌هایی از سفر وی استقبال کردند. کاربران سوری در فضای مجازی با ترند کردن هشتگ‌هایی همچون «مهمان عزیز» و «مقاومت کردیم، با هم می‌سازیم» از سفر آیت‌الله «سید ابراهیم رئیسی» به دمشق استقبال کردند. سوری‌ها ضمن خوشامد به رئیس‌جمهور ایران، تصاویری از دیدارهای سیاسی سران دو کشور را از زمان بعد از پیروزی انقلاب اسلامی تا دولت فعلی ایران بازنشر کردند.

رئیسی و هیأت همراه، در سفر دو روزه خود به سوریه با مقامات عالی این کشور درباره راهکارهای تحکیم و تقویت روابط سیاسی و گسترش و ارتقای سطح همکاری‌های اقتصادی و تجاری فی مابین رایزنی خواهند داشت. علاوه بر این رئیس‌جمهور در این سفر در نشست مشترک تجار ایران و سوریه حضور یافته و با آنان به گفت‌وگو و تبادل نظر خواهد پرداخت. دیدار و گفت‌وگو با ایرانیان مقیم و زیارت اماکن مقدسه سوریه از دیگر برنامه‌های سفر رئیسی به سوریه هستند.

روزنامه ایران