همه حواشی یک وزیر مستعفی

صعود از دماوند؛ سقوط از وزارت

اینکه یوسف نوری عزل شده باشد یا استعفا همچنان مورد بحث نیست، نکته اتفاقات بی‌شمار (و البته کم‌سابقه‌ای) است که او طی دوران فعالیتش در این وزارتخانه با آن رو به رو شد. بماند که این اتفاقات با کمی اهمال می‌توانست چالش مهمی برای هر مدیری در این وزارتخانه باشد اما واکنش یوسف نوری به آنها به قدری عجیب بود که بسیاری حالا با خوشبینی از رفتن از این وزارتخانه یاد می‌کنند. خود او هم در پا گرفتن انتقادها از او کم نگذاشت، از رزومه عجیب و غریبش برای اخذ رای اعتماد در مجلس بگیرید که صعود به قله دماوند را در روزمه معرفی‌اش به عنوان وزیر آموزش و پرورش گنجانده بود تا اصرارش بر تغییر استانداردهای آلودگی هوا برای بازگشایی مدارس و البته بهانه‌ها و توجیهات بسیارش درباره حقوق اسفندماه و معوقات فرهنگیان که باعث یک نارضایتی جمعی در کشور شد و بالاخره همین موضوع باعث شد او نامه استعفایش را ظهر دیروز تقدیم به رئیس جمهور کند.

پلی به سوی شکست

شاید مهم‌ترین اتفاق در دوره کوتاه مدیریتی او می‌توانست اجرای رتبه‌بندی معلمانی باشد که پس از مدت‌ها می‌توانست اجرایی شود، همین موضوع حتی می‌توانست نام یوسف نوری را در زمره وزرای موفق این وزارتخانه ثبت کند، اما رتبه‌بندی معلمان با اجرایی شلخته و عجیب نه تنها پل موفقیت او نشد که همچون پاشنه آشیل او را زبانزد کرد. درست یکسال پیش یعنی فروردین ماه 1401 بود که او گفت « حدود ۸۰۰ هزار معلم و کادر آموزشی مشمول طرح رتبه‌بندی معلمان هستند و این طرح پس از دو مرحله بررسی و تصویب در هیئت دولت به اجرا درمی‌آید.»  او حتی از افزایش بودجه در این طرح در قانون بودجه هم خبر داده بود. به گفته او، در طرح رتبه‌بندی معلمان در دولت قبلی برای سه سال حدود ۲۰ هزار میلیارد تومان اعتبار پیش‌بینی شده بود‌ ولی در دولت رئیسی برای ۱.۵ سال گذشته ۳۸ هزار میلیارد تومان در قانون بودجه پیش‌بینی شده است. او وعده داده بود‌ تا پایان سال 1401 ماجرای رتبه‌بندی معلمان ختم به خیر شود و البته تأکید کرده بود «اجازه نمی‌دهد این طرح به انحراف کشیده شود.» اگرچه 22 اسفند او از صدور احکام قطعی رتبه‌بندی تمام معلمان خبر داده بود اما در عمل ماجرا طور دیگری پیش رفت و در آستانه نوروز 1402 بسیاری از معلمان به دلیل اجرای شلخته طرح رتبه‌بندی، حقوق اسفند خود را به‌صورت قسطی و نصفه‌و‌نیمه، آن‌هم در آخرین دقایق پایانی سال دریافت کردند.

خیال واهی مسمومیت

در میانه مدیریت او البته که اتفاق‌هایی هم حادث شد که شاید چندان ارتباطی با وزارتخانه او نداشت اما انفعال او در این ماجرا بسیار به چشم آمد، یکی از آنها مسمومیت سریال دانش‌آموزان مدارس در ایران بود که طی چند ماهی که اتفاق می‌افتاد با کمترین واکنش از سوی او همراه بود، حتی در زمان‌هایی هم که او در این رابطه اظهارنطر می‌کرد به نوعی نه تنها می‌توانست به اقناع خانواده‌ها بینجامد بلکه به نوعی به شبهات این ماجرا اضافه می‌کرد، از معروف‌ترین حرف‌های او این بود که در میانه سریال مسمویت دانش آموزان به یکباره اعلام کرد « بیش از ۹۵ درصد دانش‌آموزان بنا بر درخواست خودشان به مراکز درمانی مراجعه کرده بودند که بر اثر جو روانی ایجاد‌شده بوده و تحت تأثیر قرار گرفته بودند یا بیماری زمینه‌ای داشتند.» این درست در زمانی بود که نهادهای امنیتی و دستگاه قضا به این موضوع ورود پیدا کرده بودند و به نوعی از اراده به برخورد با مسببان این اتفاق خبر داده بودند.

همه معضلات یک وزیر

اگر چه نکته مهم در رابطه با حضور یوسف نوری در وزارت آموزش و پرورش این است که بدانیم  او  سومین گزینه سید ابراهیم رئیسی برای وزارت آموزش‌وپرورش بود که توانست رای اعتماد مجلس را بگیرد. رئیسی پیش از او «حسین باغگلی» و «مسعود فیاضی» را به مجلس معرفی کرده بود که هر دو در گرفتن رای اعتماد از نمایندگان مجلس ناکام مانده بودند. همین موضوع نشان از این دارد که حداقل از ابتدا هم یوسف نوری در دولت وزیر مورد علاقه رئیس جمهور نبوده است، اما در این میان هم بودند کارشناسانی که باور دارند اساسا دولت‌ها نگاه درستی به این وزارتخانه ندارند و چالش‌های موجود در این وزارتخانه جنس دیگری دارد. رشد و توسعه مدارس پولی و برداشته شدن بار هزینه آموزش از دوش دولت‌ها، افت کیفیت آموزش در مدارس دولتی، کمبود معلم و عدم تربیت و توزیع معلم در مدارس کشور، عدم اجرای موفق طرح رتبه‌بندی معلمان و هزاران موضوع و مساله دیگر، همه نشان‌دهنده اولویت‌دار نبودن آموزش‌وپرورش، آن هم علی‌رغم تاکیدات و نگاه ویژه رهبری به این موضوع، در دولت است.

یک میلیون بازمانده از تحصیل

 البته بی انصافی است به این نکته اشاره نکنیم که آغاز فعالیت او در وزارت آموزش و پرورش با یکی از بحرانی‌ترین شرایط این وزارتخانه همراه بود، او در سالی بر مسند این مسئولیت نشست که نظام آموزشی ایران قرار بود پس از دوسال فراگیری کرونا به آموزش حضوری روی بیاورد. اصرار عجیب او بر آموزش حضوری با وجود مخالفت خانواده دانش‌آموزان هم دلیل دیگری شد بر افزایش نارضایتی‌ها از او. هر چند در این میانه آمارهای منفی بسیاری هم به جا ماند از جمله گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در سال تحصیلی گذشته که نشان می‌داد بیش از یک‌میلیون نفر دانش‌آموز از تحصیل بازمانده‌اند که این مسئله به باور بسیاری  مغایر اصل ۳۰ قانون اساسی و همچنین بی‌توجهی به آرمان‌های انقلاب و بنیان‌گذار جمهوری اسلامی برای رفع و ریشه‌کنی بی‌سوادی در کشور تلقی شد.

از پیام فرزند تا ویدئوی نوروزی از بانک ملی!

با همه این اوصاف حواشی کاری او هم کم نبود، حواشی که البته خود یوسف نوری در بطن آن قرار داشت، اظهارنظرهای عجیب پیرامون مسائلی که به باور کارشناسان این حوزه ارتباط چندانی با او نداشت. شاید اولین حاشیه تخصص تحصیلی او بود که بسیاری باور داشتند نسبتی با نوع مدیریت در آموزش و پرورش ندارد، چرا که او با دکترای تخصصی گردشگری کودک بر مسند وزارتخانه آموزش و پرورش نشسته بود. در میانه آغاز آموزش حضوری هم ویدئوی از فرزند او در فضای مجازی فراگیر شد که اعلام می‌کرد پدرش ( یعنی وزیر آموزش و پرورش) به درخواست او اقدام با بازگشایی مدارس کرده است! در ماجرای اخیر پرداخت حقوق فرهنگیان هم او رفتارهایی از خود نشان داد که به آتش نارضایتی‌ها افزود. او ابتدا برای این تاخیر خرابی سیستم را بهانه کرد که البته خیلی طولی نکشید که مشخص شد این موضوع توجیهی بوده است برای فرار از انتقادات. ویدئوی نوروزی او هم انتقادات بسیاری داشت چرا که یوسف نوری این بار در یک اقدام عجیب، شب عید به بانک مرکزی و بانک ملی رفت و حتی پیام نوروزی را هم از ساختمان بانک ملی ضبط و منتشر کرد که نشان دهد پیگیر مطالبات فرهنگیان است! البته که در شرایط آلودگی هوای تهران هم حالا خوب به یاد داریم که او در اظهارنظری عجیب خواستار تغییر استانداردهای آلودگی هوا شد تا مجوزی برای عدم تعطیلی مدارس بگیرد. او سوم بهمن ماه سال گذشته در یکی از عجیب‌ترین اظهاراتش اعلام کرد «مدارس در کشورهای آلوده حتی با شاخص ۳۰۰ تعطیل نمی‌شوند».