طرح دوم پکن برای پایان جنگ اوکراین ارائه می شود

گروه سیاست سایت فردا: مقامات چینی طی ماههای اخیر در یک چرخش راهبردی آشکار، نقش خود را در واسطه گری میان بازیگران بین المللی تقویت کرده اند که از عادی سازی روابط تهران-ریاض می تواند به عنوان یکی از این موارد یاد کرد. اما چینی ها پس از این واسطه گری، در صدد هستند بر روی پرونده ای جنجالی در نظام بین الملل تحت عنوان جنگ اوکراین متمرکز شوند.گویا رد طرح قبلی چینی ها توسط ناتو ، منجر به عقب نشینی آنها از واسطه گری در پایان دادن به جنگ اوکراین نشده است. ضمن آنها روسها نیز نسبت به تحقق این واسطه گری بی میل به نظر نمی رسند. با این حال، باید در انتظار واکنش نهایی آمریکا و متحدان اروپایی این کشور در قبال نقشه جدید چینی ها برای صلح در اوکراین ماند!

قطعا در سفر رئیس جمهور چین به روسیه شاهد رخدادهای قبال توجهی در این خصوص خواهیم بود. شی جین پینگ، رئیس‌جمهوری چین قرار است به زودی در جریان سفر به روسیه با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری این کشور دیدار کند. او همچنین در نظر دارد در تماسی ویدئویی با ولودیمیر زلنسکی، همتای اوکراینی خود گفتگو کند. پکن چند هفته پیش طرح ۱۲ ماده‌ای برای توقف درگیری‌ها بین روسیه و اوکراین و برقراری صلح پیشنهاد کرده بود. وزارت خارجه چین اعلام کرده که این کشور با هر دو طرف در تماس است. سفر قریب‌الوقوع شی جین پینگ به روسیه و برنامه تماس ویدئویی او با رئیس‌جمهوری اوکراین به گمانه‌زنی‌ها در مورد تلاش چین برای زمینه‌چینی در راستای انجام مذاکرات صلح بین مسکو و کی‌یف دامن زده است. چین به طور سنتی از دخالت در مناقشه‌هایی که دیگر کشورها درگیر آن هستند پرهیز می‌کند. با این حال توافق اخیر عربستان و ایران که با میانجیگری پکن صورت گرفت، نشان‌دهنده عزم چین برای نقش‌آفرینی بیشتر در عرصه بین‌المللی به عنوان یک قدرت بزرگ سیاسی و اقتصادی است. به عبارت بهتر، چینی ها در کنار نقش آفرینی اقتصادی، نقش آفرینی سیاسی در حوزه روابط بین الملل را نیز در دستورکار قرار داده اند.

در این خصوص، جنگ اوکراین پرونده ای سرنوشت ساز و جنجالی برای چینی ها محسوب می شود .تحرکات پنهان وآشکار پکن نشان می دهد که این بازیگر، مانور سیاسی موثر( که از دید چینی ها باید به صلح ختم شود ) در قبال جنگ اوکراین را به صورتی جدی دردستور کار قرار داده است. از سوی دیگر پکن قصد دارد با انتقادهای مطرح‌شده مبنی بر اینکه چین در جریان جنگ اوکراین از نیروی مهاجم یعنی روسیه حمایت کرده است مقابله کند. تلاش چین برای میانجیگری در جنگ اوکراین هزینه چندانی نخواهد داشت اما سود آن برای پکن در صورت موفقیت روند صلح، قابل توجه خواهد بود. بر اساس گزارش یورونیوز،چین در طرح اولیه خود  از هر دو طرف درگیر در جنگ اوکراین خواسته است تا به صورت مرحله به مرحله برای کاهش تنش تلاش کنند. این طرح درنهایت به پیشنهاد جامع آتش‌بس که ۱۲ ماده دارد منتهی می‌شود. این سند که از سوی پکن پیشنهاد شده است «راه‌حل سیاسی بحران اوکراین» نام دارد. اما این طرح 12 ماده ای توسط مقامات آمریکایی و اروپایی مردود اعلام شد. اکنون به نظر می رسد مقامات چینی قصد دارند ضمن مذاکره با زلنسکی و پوتین، تغییراتی در این طرح کلان ایجاد کنند. همچنین ممکن است چینی ها در طرح اصلاحی خود، به صورتی مصداقی تر وارد موارد اختلافی شوند که بخش اعظم آن مربوط به چشم انداز عضویت اوکراین در ناتو وتعیین تکلیف مناطق شرقی این کشور می باشد. ایالات متحده و ناتو به تلاش‌های چین برای میانجیگری بین روسیه و اوکراین با دیده شک و تردید می‌نگرند. با این حال مسکو و کی‌یف به طور محتاطانه از طرح پکن  استقبال کرده‌اند.