تاثیر نشست‌های "بغداد" و" امان" بر روابط ایران و عربستان

سید علی موسوی خلخالی در مورد هدف اصلی از برگزاری نشست‌هایی همچون نشست بغداد و امان گفت: این نشست که با عنوان نشست "بغداد ۲" قرار است برگزار شود در راستای تقویت مناسبات منطقه‌ای و نزدیک کردن دیدگاه‌ها و کاهش اختلافات کشورهای منطقه برگزار می شود. محور این نشست عراق است که تلاش دارد با برگزاری چنین نشست هایی به جایگاه اصلی خود در منطقه بازگردد و همان طور که بارها اعلام کرده پلی میان کشورهای مختلف منطقه با یکدیگر باشد. نشست بغداد با همین هدف برگزار شد و نشست بغداد ۲ نیز همین هدف را مضافا دنبال می کند.

 وی در پاسخ به این سوال که آیا نشست بغداد به نتایج مورد نظر خود دست پیدا کرده است که اکنون نشست امان برگزار می شود؟ اظهار کرد: برای منطقه، من بعید می دانم به نتایج ملموسی در طول این مدت رسیده باشد، چون اختلافات کشورهای منطقه که عمدتا اختلافات کشورهای عربی با ایران و ترکیه است، به قوت خود باقی است. البته تلاش هایی برای حل این اختلافات شده اما به طور ملموس اتفاق خاصی نیفتاده است. اختلافات عراق با ترکیه به ویژه بر سر موضوع حملات نظامی ترکیه به شمال عراق و اختلافات آبی دو کشور به قوت خود باقی است و به جایی نرسیده، مذاکرات آنکارا با ابوظبی و قاهره و ریاض نیز غیر از افزایش مراودات مالی تا کنون به حل مشکلات سیاسی طرف‌ها نینجامیده است. اختلافات ایران با کشورهای عربی نیز همچنان به قوت خود باقی است. به استثنای پیشرفتی که در روابط ایران و امارات حاصل شده، اختلافات ایران با کشورهای دیگر مثل عربستان و اردن و مصر همچنان به قوت خود باقی است و پیشرفتی را شاهد نیستیم.

وی افزود: اما برای عراق دستاوردهایی داشته است. جایگاه منطقه ای عراق با وجود اختلافات سیاسی داخلی که بر عراق بعد از برگزاری انتخابات مجلس حاکم بوده، تا اندازه ای بهبود یافته است. عراق به واسطه افزایش صادرات نفت و کسب درآمدهای بالا از این صادرات صاحب جایگاه ویژه ای شده که بعد از انتخاب آقای السودانی و بازگشت ثبات به عراق، سبب شده تا بتواند به حفظ دستاوردهای نشست بغداد ۱ ادامه دهد که الآن قرار است نشست بغداد ۲ در اردن برگزار شود.

این کارشناس مسائل عراق در پاسخ به این سوال که  در ترکیب کشورهای  شرکت کننده در این نشست کشورهایی همچون ایران، عربستان هم حضور دارند، آیا ممکن است این نوع نشستها بتواند در جریان گفت وگوی تهران و ریاض موثر باشد؟ تصریح کرد: به اعتقاد من خیر. ایران و عربستان نیازمند یک اراده سیاسی و به رسمیت شناختن جایگاه و اعتبار یکدیگر برای عبور از وضعیت فعلی هستند. بعد از توقف مذاکرات هسته‌ای ایران و همچنین ناآرامی هایی که در ایران به وجود آمد، تمایلی نزد عربستانی ها برای ادامه گفت‌وگوها با ایران مشاهده نمی شود. نشانه بارز آن هم عدم تمدید آتش بس یمن و از سر گرفتن درگیری ها در این کشور است. عربستان بر نقش آفرینی ایران در یمن قبل از هر گونه مراوده دیپلماتیک اصرار دارد در حالی که ایران می خواهد اول مناسبات دیپلماتیک میان دو کشور برقرار شود. در حال حاضر به نظر نمی رسد نشانه هایی برای از سرگیری گفت‌وگوهای دو کشور برای رسیدن به یک روند تازه و فصل تازه ای از مناسبات میان دو کشور وجود داشته باشد.

موسوی خلخالی در مورد  نقش کشور فرانسه در جریان برگزاری این نشست نیز اظهار کرد : بنده هیچ نقشی برای فرانسه در این نشست نمی بینم. کما این که بعد از حضور فرانسه در نشست گذشته نیز ما اثری از حضور فرانسه در تحولات منطقه یا اثربخشی آن بر کنفرانس قبل ندیدیم. اکنون نیز به نظر نمی رسد فرانسه کاری از پیش ببرد. فرانسه حتی در کشورهایی که به طور سنتی در آنها نفوذ دارد مثل لبنان و تونس ناتوان بوده و کاری از پیش نبرده است. حتی بعد از رابطه ویژه ای که در دوران آقای کاظمی در عراق دیدیم نیز مشاهده نکردیم فرانسه تاثیری بر مناسبات و روندهای سیاسی عراق گذاشته باشد. در اینجا نیز بعید می دانم فرانسه جز بهره برداری برای خود، هدف دیگری را دنبال کند. شاید این نشست بتواند به سود امانوئل مکرون برای بهره برداری در داخل فرانسه موثر باشد که آن هم مقطعی و گذرا خواهد بود، اما در سطح منطقه ای به نظر نمی رسد سود چندانی داشته باشد.

به گزارش ایسنا، نشست امان موسوم به" بغداد ۲" روز سه شنبه در اردن برگزار می شود و ریاست هیات جمهوری اسلامی ایران در این نشست بر عهده حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه است.

ایسنا