چهار دستورکار مهم السودانی در سفرش به ایران

محمد شیاع السودانی نخست وزیر عراق به دعوت رسمی حجت الاسلام سیدابراهیم رئیسی رئیس جمهور امروز (۷ آذر) در صدر هیأتی اقتصادی و سیاسی با هدف توسعه همکاری‌های دوجانبه و منطقه‌ای به تهران سفر می‌کند.

بنابر اظهارات محمد جمشیدی معاون سیاسی رئیس جمهور، رئیسی در مجموعه فرهنگی تاریخی سعدآباد به طور رسمی از نخست وزیر عراق استقبال می‌کند و همچنین نخست وزیر عراق در این سفر یک علاوه بر دیدارهای رسمی، تفاهم نامه‌ای نیز برای توسعه همکاری‌های تهران و بغداد به امضا دو مقام عالی‌رتبه ایرانی و عراقی خواهد رسید.

معاون سیاسی دفتر رئیس جمهور با مناسب خواندن همکاری‌های ایران و عراق با توجه به گفت‌وگوها و دیدارهای رسمی مقامات دو کشور اظهار کرد: این سفر با اولویت اقتصادی و سیاسی انجام می‌شود و همانطور که دولت مردمی سیزدهم بارها اعلام کرده، اولویت سیاست خارجی ایران با دیپلماسی منطقه‌ای و کشورهای همسایه است.

تبریک نخست وزیر عراق برای پیروزی تیم ملی فوتبال ایران

در روزهای اخیر و پس از پیروزی تیم ملی فوتبال کشورمان در مقابل تیم ملی ولز نیز محمد شیاع السودانی با انتشار پیام تبریک در صفحه شخصی خود در فضای مجازی نوشت: به جمهوری اسلامی ایران، پیروزی تیم ملی‌اش بر تیم ولز را تبریک می‌گویم، برای این تیم و تمام تیم‌های دوست و برادر شرکت‌کننده در جام جهانی راهیابی به مراحل بعدی جام را آرزو دارم.

البته شاید این مطلب منتشر شده در ابتدا عجیب و خارج از عرف سیاسی باشد اما لازم است یادآور شد مناسبات بین دو کشور ایران و عراق فراتر از پیوندهای مرسوم سیاسی است و دو ملت دارای مشترکات عمیق مختلفی در زمیته‌های مختلف از جمله فرهنگی و مذهبی هستند و به معنای واقعی کلمه می‌توان گفت دو ملت برادر با یکدیگر هستند.

محمد شیاع السودانی نیز که پس از ماه‌ها آشفتگی سیاسی در عراق بر کرسی نخست وزیری نشسته است به خوبی می‌داند مسیر ثبات سیاسی با همکاری کشورهای دوست منطقه‌ای مسیر خواهد شد و هرگونه تکیه و اعتماد به کشورهای فرامنطقه‌ای نتیجه‌ای جز عدم ثبات و عدم تحقق اهداف بلند مدت سیاسی عراق نخواهد داشت.

سفرهای متعدد هیئت‌های امنیتی و سیاسی ایران به عراق

از طرف دیگر بغداد در ماه‌های گذشته شاهد حضور هیئت‌های سیاسی و امنیتی جمهوری اسلامی ایران برای بررسی نگرانی کشورمان از وضعیت مرزهای ایران و اقلیم کردستان عراق بود. زیرا در سایه‌ی عدم توجه مسئولین سابق عراق و برخی از مسئولین فعلی اقلیم کردستان عراق، این منطقه تبدیل به جولانگاه تروریست‌ها و نیروهای تجزیه طلب شده است که با نفوذ به مرزهای کشورمان امنیت و آسایش شهروندان ایران مورد تعرض قرار می‌دهند.

امیرعبداللهیان: مرکز تروریستی و ضد انقلاب در اقلیم کردستان فعال شدند

حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه کشورمان نیز در جریان نشست خبری اخیر خود به حضور تروریست‌ها در آن‌سوی مرزهای غربی ایران اشاره کرد و گفت: در مشکلاتی که در امنیت برخی استان‌های غربی ما پیش آمد که به صورت مشخص ۷۶ مرکز تروریستی و ضد انقلاب در اقلیم کردستان فعال شدند و سلاح‌های اسرائیلی و آمریکایی وارد کشور شد.

وی ادامه داد: ما در هشت هفته گذشته طی دو مرحله در بغداد و تهران با مقامات کشور دوست و برادر عراق با تیم مهمی از مقامات امنیتی در دولت مرکزی عراق و در اقلیم کردستان نشست‌های متعددی داشتیم و توافقات زیادی را به عمل آوردیم. دوستان ما در دولت مرکزی در عراق متعهد شدند برای دور کردن گروه‌های تروریستی و در ۷۶ نقطه تحرکاتی را در استان‌های غربی ما انجام داده بودند، این گروه‌های تروریستی را دور کنند و در فاصله زمانی که با ما هم توافق کردیم نسبت به خلع سلاح آنها اقدام کنند.

وزیر امور خارجه کشورمان با ذکر این نکته که گفتگوهای ما و پیگیری عملی شدن توافقات با کشور دوست و برادر عراق ادامه دارد، یادآور شد: قطعاً زمانی که نیروهای مسلح عراق در مرز مشترک ایران با اقلیم کردستان مستقر شوند و امنیت این مرزها را تضمین کنند، نیازی به اینکه ما بخواهیم برای دفاع از تمامیت ارضی خودمان و مقابله با سرایت ناامنی‌ها به داخل کشورمان برخورد کنیم، نخواهد بود.

به نظر می‌رسد در اولین سفر نخست وزیر جدید عراق به تهران علاوه بر مسائل مرتبط با توسعه روابط دو کشور، حضور ارتش و نیروهای امنیتی عراق برای تأمین امنیت مرزهای دو کشور نیز مورد بررسی جدی قرار خواهد گرفت.

در همین راستا با حسن هانی‌زاده کارشناس مسائل بین‌الملل و منطقه به گفتگو پرداختیم.

هانی‌زاده در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به اهمیت اولین سفر رسمی نخست وزیر جدید عراق به ایران گفت: چهار پرونده مهم در دستور کار محمد سودانی در سفر به تهران است. نخستین پرونده مربوط به موضوع امنیت مرزهای مشترک ایران و اقلیم کردستان عراق است. با توجه به اینکه در طول سال‌های گذشته گروه‌های تجزیه طلب و تروریستی با استقرار در اقلیم کردستان مشکلات امنیتی برای ایران ایجاد کرده بودند و برآیند گزارش‌ها نشان می‌دهد که ۵۰ پایگاه تروریستی مربوط به تجزیه طلبان در استان‌های دهوک، سلیمانیه، اربیل و کرکوک در اقلیم کردستان ایجاد شده است.

وی افزود: گروهک‌های تروریستی و تجزیه طلب با استقرار در این ۵۰ پایگاه مشکلات امنیتی برای ایران ایجاد می‌کنند. یکی از این مشکلات این است که افسران موساد و سازمان سیا با آموزش این گروهک‌ها، آنان را به داخل مرزهای ایران اعزام می‌کنند و مشکلاتی برای ساکنین استان‌های آذربایجان و کرمانشاه ایجاد می‌کنند.

هانی‌زاده: دولت قبلی عراق توجهی به حساسیت‌های امنیتی ایران نداشت

این کارشناس مسائل بین الملل تصریح کرد: ایران در چندین مورد حملات موشکی به این پایگاه‌ها داشت و البته در طول سال‌های گذشته بارها به اقلیم مرکزی کردستان هشدارهای لازم با موضوع تمرکز گروهک‌های تروریستی و تجزیه طلب در مرزهای مشترک اقلیم کردستان عراق و ایران به رهبران اقلیم کردستان و دولت مرکزی عراق داده شده است ولی متأسفانه دولت‌های گذشته عراق مخصوصاً دولت مصطفی الکاظمی نخست وزیر سابق عراق، توجهی به حساسیت‌های ایران نداشتند.

وی افزود: لذا اخیراً ایران نیز هشدار جدی به دولت جدید عراق داد و آقای سودانی نخست وزیر جدید قول داد که بخشی از ارتش عراق را به مرزهای مشترک اقلیم کردستان و ایران اعزام کند که مانع ورود گروه‌های تجزیه طلب به داخل خاک ایران شود.

هانی‌زاده به پرونده مهم دیگری که در جریان سفر نخست وزیر عراق به تهران مورد بررسی قرار خواهد گرفت اشاره کرد و گفت: موضوع دیگر مسئله مطالبات مالی ایران از عراق است. با توجه به اینکه ایران در طول سال‌های گذشته تأمین کننده گاز و برق عراق بوده است و مبلغ ۷ میلیارد دلار از طرف عراقی طلبکار است.

وزارت خزانه‌داری آمریکا اجازه تسویه بدهی آمریکا به ایران را نمی‌دهد

وی افزود: متأسفانه به دلیل اینکه بانک مرکزی عراق ذیل وزارت خزانه‌داری آمریکا اداره می‌شود و هرگونه نقل و انتقال مالی باید با اجازه وزارت خزانه‌داری آمریکا صورت گیرد، طبیعی است که عراق نمی‌تواند طلب ایران را پرداخت کند و لذا یکی از پرونده‌هایی که مورد بررسی قرار خواهد گرفت، تسویه بدهی عراق به ایران است. گویا آقای سودانی قول داده است که در حقیقت این مبلغ را در اختیار ایران قرار دهد.

این تحلیلگر مسائل بین‌الملل در ادامه گفت: موضوع دیگری که مورد بررسی قرار خواهد گرفت، مسئله همکاری‌های مثبت ایران و عراق در رابطه با مسائل اقتصادی و تجاری است. طبیعتاً این موضوع جزئی از استراتژی اقتصادی مشترک ایران و عراق است.

هدف‌گذاری تهران و بغداد برای افزایش سطح مبادلات تجاری به ۲۰ میلیارد دلار

وی افزود: بایستی سطح مبادلات تجاری دو کشور از رقم فعلی ۱۳ میلیارد دلار در سال به ۲۰ میلیارد دلار افزایش پیدا کند. لذا این برنامه نیازمند برنامه ریزی دقیق و امنیت پایدار بین دو کشور است.

هانی‌زاده پرونده مذاکرات بین ایران و عربستان را موضوع مهم دیگری دانست و افزود: موضوع بسیار مهم دیگری که وجود دارد، مسئله مذاکرات ایران و عربستان با اشراف دولت عراق است. ۵ دور مذاکره میان عربستان و ایران در بغداد شکل گرفته است و قرار بود که مذاکرات طی ماه‌های اخیر از فاز امنیتی وارد فاز سیاسی شود اما حوادثی که در ایران رخ داد این مذاکرات را متوقف کرد.

تأثیر مثبت توافق میان ایران و عربستان بر شرایط عراق

وی افزود: با توجه به اینکه عربستان در طول سال‌های اخیر و حوادث اخیر ایران، نقش تخریبی ایفا کرده است، به ویژه اینکه عربستان دارای ۱۰۰ شبکه ماهواره‌ای فعال با گردش مالی سالانه ۱۰ میلیارد دلار نقش تخریبی در حوزه رسانه‌ای علیه ایران و محور مقاومت ایفا می‌کند.

این کارشناس مسائل بین‌الملل تصریح کرد: آقای سودانی معتقد است که مذاکرات باید مجدد در بغداد آغاز شود و اگر دو کشور به یک توافق و تفاهم برسند، این تفاهم در امنیت داخلی عراق و در جامعه عراق تأثیر مثبت خواهد داشت و به همین دلیل تمایل نخست وزیر جدید عراق این است که مذاکرات هرچه زودتر از سر گرفته شود.

هانی‌زاده در پایان به آخرین موضوع احتمالی که در جلسات امروز مورد بررسی قرار خواهد گرفت اشاره کرد و گفت: موضوع دیگر دخالت ترکیه در مرزهای عراق و سوریه است. با توجه به اینکه ترکیه در هفته‌های اخیر بارها به داخل خاک سوریه به بهانه سرکوب مبارزان کرد تجاوز کرده است؛ طبیعتاً این مسئله نگرانی‌هایی برای روسیه، عراق و ایران ایجاد کرده است که در این خصوص، سفر آقای سودانی می‌تواند یک پیام مشترک از سوی عراق، سوریه، ایران و روسیه به دولت ترکیه داشته باشد که اگر ارتش ترکیه به تجاوزات خود به خاک سوریه ادامه دهد طبیعتاً محور مقاومت ساکت نخواهد نشست و باید از طریق گفتگو بین دولت ترکیه و دولت سوریه مشکلات امنیتی بین دو کشور حل شود.

مهر