اروپا به دنبال بن بست در مذاکرات / مکرون: اعتراضات امکان توافق هسته ای را از بین برده

 عرض و طول «راهبرد سیاست خارجی» اروپا در قبال جمهوری اسلامی ایران را اگر بشود در یک اشاره کوتاه توضیح داد، احتمالاً مواضع ضد و نقیض و نمایشی‌ای خواهد شد که «امانوئل مکرون»، رئیس جمهور ماجراجوی فرانسه پیرامون مذاکرات رفع تحریم‌ها مطرح کرده است. «مکرون» در جدیدترین موضعگیری خود پیرامون مذاکرات وین، مدعی شده که اعتراضات داخلی ایران وضعیت پیرامون توافق هسته‌ای را تا حد زیادی تغییر داده و احتمال دست یافتن به توافق با ایران را تضعیف کرده است. او علاوه بر این ادعا کرده که هیچ‌گونه طرح پیشنهادی جدیدی نمی‌تواند در آینده نزدیک موجب احیای توافق هسته‌ای شود و احتمالاً چهارچوب جدیدی برای پرداختن به این موضوع لازم خواهد بود. بر زبان آوردن این اظهارات ضد و نقیض از سوی رئیس جمهور فرانسه در حالی که او تا همین یک ماه پیش تلاش‌های خود را بر حل و فصل دیپلماتیک مذاکرات متمرکز کرده بود و حالا حمایت از اغتشاشات داخلی کشورمان را مرکز توجه خود قرار داده است، بخوبی نشان می‌دهد چرا سیاست خارجی فرانسه در دوره ریاست جمهوری «مکرون» در مسیر زوال قرار گرفته است. نتیجه‌ای که این سیاستمدار را مجبور کرده تا شکست‌ها را به عنوان موفقیت جلوه دهد و مجبور به چرخش دقیقه‌ای در اعلام مواضع خود درباره مذاکراتی شود که تا پیش از این، می‌کوشید به تنهایی نقش زیادی در پیشبرد آن ایفا کند.

مواضع زیگزاگی

سیاست پرفراز و نشیب پاریس نسبت به ایران پیشتر در دوره پیش از توافق 2015 با سنگ‌اندازی در مذاکرات هسته‌ای دنبال می‌شد و مقام‌های الیزه می‌کوشیدند از این بذر کاشته برای تبدیل کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس به بازار پررونقی برای فروش تسلیحات نظامی فرانسه بهره ببرند. این کشور بعد از توافق هسته‌ای هم در صف نخست کشورهایی قرار گرفت که برای بهره‌برداری از بازار اقتصادی ایران دندان تیز کرد، بی‌آنکه برای تحقق منافع اقتصادی ایران در قالب این توافق که دولت پیشین ایران پایبندی خود را تمام قد به آن نشان داده بود، کمترین تلاشی انجام دهد. اما پس از روی کار آمدن دولت سیزدهم و پیگیری اقدامات تلافی‌جویانه در مواجهه با بدعهدی غرب و در عین حال پیگیری یک رویکرد دیپلماسی مبتکرانه در زمین مذاکرات رفع تحریم‌ها، فرانسه بار دیگر تلاش کرد نشان دهد که به ظاهر سیاست مستقلی در قبال این موضوع دارد و این سیاست را در رایزنی‌های جداگانه‌ای که با رئیس دولت سیزدهم به جریان انداخت، نشان داد. واضح بود که مواضع ابتکاری ایران چنان راهگشا بود که «مکرون» چاره‌ای نمی‌دید که به حمایت از آن برخیزد. دیدار او با سید ابراهیم رئیسی در حاشیه اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل و درخواست از رئیس جمهور برای میانجیگری در خصوص پایان جنگ اوکراین از جمله اقداماتی بود که «مکرون»در پیگیری رویکرد دیپلماسی در قبال تهران دنبال کرد. اما فرانسه به رغم انجام این گفت‌و‌گوها با مقام‌های عالی رتبه ایران و حمایت‌های نمایشی از مذاکرات که به‌تدریج مشخص شد به عنوان یکی از سه کشور اروپایی طرف مذاکرات، نقشی در پیشبرد آن ندارد، بار دیگر تغییر مسیر داد.

بهانه جدید

این بار بروز اغتشاشات داخلی در ایران که وسعتی به مراتب کمتر از اعتراضات اقتصادی داخلی در خیابان‌های پاریس داشت، سبب شد تا رئیس جمهور فرانسه بار دیگر در کنار امریکایی قرار گیرد که رسماً اعلام کرد به جای مذاکره بر حمایت از اغتشاشات ایران تمرکز کرده است. دیدار چند روز پیش «مکرون» با شماری از چهره‌های بدنام تجزیه طلب ضد ایرانی که او پس از آن، آشوب‌های ایران را «انقلاب» نامید، چرخش شتابزده دیگری بود که رئیس جمهور فرانسه از خود نشان داد و با اعلام اینکه به چهارچوب جدیدی برای پرداختن به مذاکرات وین نیاز است، میخ آخری بر تابوت سیاست خارجی متوهمانه خود در قبال جمهوری اسلامی زد. «مکرون» حالا ترجیح داده به طور رسمی به کمک جریان‌هایی بیاید که با هدایت اغتشاشات، پمپاژ شایعات و خبرهای دروغ در مسیر انحراف افکارعمومی ایران گام بر می‌دارند.

تحریم های جدید اروپایی

آلمان و اتحادیه اروپا نیز دوشادوش فرانسه، سیاست خارجی متناقض خود در قبال ایران را با اعلام تصویب تحریم‌های جدیدی علیه ایران دنبال می‌کنند. در همین چهارچوب اتحادیه اروپا روز گذشته تحریم‌های جدیدی علیه ۲۹ شخصیت و ۳ سازمان ایرانی به بهانه مسائل حقوق بشری و مرتبط با آنچه به‌کارگیری خشونت علیه معترضان در ایران نامیده است، وضع کرد. به گزارش ایرنا، اتحادیه اروپا این اشخاص را سران استانی نیروی انتظامی و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی دانسته است از جمله امیر سرتیپ «کیومرث حیدری» فرمانده نیروی زمینی ارتش، سردار وحید مجید رئیس پلیس فتا فراجا، احمد وحیدی وزیر کشور و همچنین شرکت ابرآروان و شبکه پرس‌تی‌وی که با طرح ادعاهای حقوق بشری تحریم شده‌اند. به این ترتیب فهرست تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه ایران، به ۱۲۶ شخصیت و ۱۱ نهاد رسیده است. «آنالنا بربوک»، وزیر خارجه آلمان نیز در ادامه اظهارات مداخله‌جویانه‌اش پس از نشست روز گذشته شورای وزیران خارجه اروپا در بروکسل در صفحه شخصی خود در توئیتر با ادعای اینکه امروز اتحادیه اروپا پیام جدید و صریحی به ایران می‌فرستد، مدعی شد: «ما تحریم‌های بیشتری را تصویب کردیم روی حلقه قدرت سپاه پاسداران و درآمدزایی آن تأثیر خواهد گذاشت. ما به همراه 16 کشور دیگر توانستیم جرایم ایران را در دستورکار شورای حقوق بشر سازمان ملل قرار دهیم».

انگلیس هم 24 فرد و مقام ایرانی را با ادعایی مداخله جویانه در لیست تحریم‌های خود قرار داد. وزارت خارجه انگلیس در بیانیه خود اعلام کرد که «تحریم‌ها که با هماهنگی شرکای بین‌المللی بوده، شامل «عیسی زارع پور» وزیر ارتباطات ایران و «وحید محمد ناصر مجید» رئیس پلیس سایبری ایران و تعداد دیگری از مقام‌های امنیتی و سیاسی است».

این تحریم ها و موضعگیری‌ها که پشت نقاب دفاع از حقوق بشر مطرح شده است، در حالی حمایت از حقوق مردم ایران را بهانه تصویب تحریم‌های بیشتر قرار داده است که پیشتر مقام‌های اروپایی برای فشارهای اقتصادی ای که امریکا ذیل عهدشکنی‌اش در قبال برجام صورت داده بود، ادعا می‌کردند نسخه عاجلی ندارند و اساساً دلیلی هم برای ابراز نگرانی از پیامد این تحریم‌ها بر وضعیت معیشت و سلامت مردم ایران نمی‌دیدند. آنهم در شرایطی که زندگی میلیون‌ها نفر از همان مردم، در نتیجه تحریم‌های یکجانبه ایالات متحده امریکا تحت تأثیر قرار گرفته بود و فارغ از آنکه اروپایی‌ها نقشی در وضع آن داشتند یا نه اما در اجرای کامل آنها کمترین تردیدی به خود راه ندادند.

حالا در شرایطی که مرگ مهسا امینی فرصتی را برای جریان‌های تجزیه طلب و برانداز در ایران فراهم کرده تا بر آتش این خواسته شوم خود بدمند، کشورهای اروپایی با هدف تحقق خیال موهوم خود یعنی فروپاشی و تجزیه ایران، بهشت امنی را برای گروه‌های تروریستی به وجود آورده و در نقش مدافع حقوق بشر فرو رفته‌اند.

تأمل ایران

در مواجهه با سیاست خارجی سردرگم، بی‌اثر و تابع اروپا، ایرانی قرار دارد که با اتکا به سیاست اصولی خود نه تنها پیگیری هدفمند و اثرگذار مذاکرات و همچنین رفع بهانه‌‌جویی‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را در دستور کار قرار داده که در عین حال از قرار دادن روند فعالیت‌های هسته‌ای صلح‌آمیز و فعالیت‌های موشکی در روند پیشرفت غافل نشده است؛ رویکردی که نشان می‌دهد با وجود رفتارهای سینوسی سیاستمداران وهم‌زده اروپایی همچون «مکرون» بر اساس محاسباتی دقیق و هدفمند پی‌ریزی شده و بی‌تردید خالی از نتیجه برای تحقق منافع ملی‌اش نخواهد بود. امری که به وضوح در عجز و سردرگمی این روزهای کشورهای غربی که بر موج اقلیت کم تعداد پرسرو صدای ضد ایرانی دل خوش کرده‌اند، دیده می‌شود. 

روزنامه ایران