دلایل جهشی‌شدن نرخ ارز

گروه سیاسی فردا:  برخی افزایش ناگهانی را به حوادث اخیر ایران نسبت می دهند، برخی نیز سفرهای خارجی به ویژه بازی های جام جهانی را دلیل این اتفاق بر می شمرند و کارشناسانی هم هستند که افزایش قیمت دلار را به تغییر نگاه مقامات کاخ سفید به برجام مربوط می سازند. فارغ از این مسائل سئوال بی پاسخ آن است که با وجود مواضع دولت مبنی بر خوب بودن اوضاع و احوال خزانه، پس چرا قیمت ارز روند افزایشی به خود گرفته است؟

ایرج ندیمی در گفتگو با خبرنگار فردا درباره چرایی جهشی شدن نرخ ارز گفت: قیمت ارز با مولفه های مختلفی مرتبط است. نسبت ورودی ارز به نسبت تقاضا مولفه بسیار تعیین کننده ای محسوب می شود. دومین فاکتور برداشت‌های ارزی دولت از صندوق توسعه است چون این مسئله به نسبت تقاضا یا هزینه هایی که وجود دارد قیمت ارز را در بازار تحت تأثیر قرار می دهد.

وی با اشاره به اهمیت مدیریت واردات محصولات به کشور افزود: حجم واردات اعم از ورود محصولات از مبادی رسمی و قاچاق قطعا تأثیر مستقیم بر میزان عرضه و تقاضای ارز می گذارد که این موضوع نیز می تواند در معادلات معاملات ارزی را تحت تأثیر قرار دهد.

این تحلیلگر مسائل اقتصادی یادآور شد:‌ امید به آینده و میزان درآمد می تواند نوع نگاه مردم به دلار را در هر مقطع زمانی تعریف کند چراکه تعریف دلار به عنوان یک عامل سرمایه ای یا عدم وجود چنین نگاهی خود بر قیمت ارز در بازار اثرگذار خواهد بود.

وی ادامه داد: گرانی ارز در مجموع مولد «عرضه و تقاضا»، «مدیریت بازار» و «سرمایه بودن» است که وقتی شایعاتی همچون امکان پرش قیمت تا 50 هزار تومان نیز در کنار آن مولفه ها قرار می گیرد،‌ بر میزان تلاطم‌های قیمت ارز در بازار افزوده می شود.

این نماینده ادوار مجلس درباره آینده قیمت ارز یادآور شد: بزرگترین عامل کنترل یا افزایش قیمت ارز خود دولت است، به عنوان نمونه لایحه بودجه سال 1402 در آذرماه مبنای ارز پایه محاسباتی را معلوم می کند. همچنین میزان عرضه ارز توسط بانک مرکزی به صرافی ها دیگر عاملی است که در اختیار دولت قرار دارد. نوع نظارت دولت بر خرید و فروش آزاد ارز را نیز می توان به عنوان عامل سوم درنظر گرفت.

ندیمی افزود: در مجموع به نظر می رسد با روند کنونی، ارز به عنوان یک کالای سرمایه ای برای برخی ها محسوب می شود و این خودش به تحریک بازار می انجامد. حال این سئوال پیش می آید که آیا می توان قیمت ارز را کنترل کرد؟ در جواب باید گفت چون دولت بزرگترین آورنده ارز در ایران است بنابراین می تواند عامل تعیین کننده در پاسخ به این سئوال باشد.