آزادسازی دارایی‌های ایران «بدون برجام»
موضوع آزاد شدن ۷ میلیارد دلار از دارایی‌های ایران در حالی رسانه‌ای می‌شود که امریکا همچنان از پذیرش تعهد برای بازگشت به توافق هسته‌ای شانه خالی می‌کند. اگرچه واشنگتن تمایل دارد این‌طور وانمود کند که احیای برجام چندان هم برایش اهمیتی ندارد، اما مشکلات سیاسی داخلی در امریکا و نگرانی از افزایش غنی‌سازی در ایران عواملی هستند که امریکا را بر آن داشته تا همچنان راهی برای حفظ میز مذاکره باقی بگذارد.
موضوع آزاد شدن ۷ میلیارد دلار از دارایی‌های ایران در حالی رسانه‌ای می‌شود که امریکا همچنان از پذیرش تعهد برای بازگشت به توافق هسته‌ای شانه خالی می‌کند. اگرچه واشنگتن تمایل دارد این‌طور وانمود کند که احیای برجام چندان هم برایش اهمیتی ندارد، اما مشکلات سیاسی داخلی در امریکا و نگرانی از افزایش غنی‌سازی در ایران عواملی هستند که امریکا را بر آن داشته تا همچنان راهی برای حفظ میز مذاکره باقی بگذارد.
طی هفته‌های گذشته با فروک کردن اخبار روند پیشرفت مذاکرات هسته‌ای، تلاش شد یک تحلیل برجسته شود و آن‌هم این بود که مذاکرات عملاً به بن‌بست رسیده است و امیدی به آینده برجام نیست. این تحلیل ریشه در اظهارات جوزف بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا داشت که گفته بود مذاکرات با توجه به شرایط سیاسی در امریکا و برخی جهت‌گیری‌ها به بن‌بست خورده است و پس از تابستان، مواضع طرف‌های مشارکت‌کننده در گفتگو‌ها از هم دور شده است. البته این چیزی نبود که طرف امریکایی به دنبال آن باشد. در واقع کاخ سفید که انتخابات کنگره در ماه نوامبر را پیش رو دارد، سعی می‌کند پل‌های پشت سر خود را خراب نکند و ایران همچنان پای میز مذاکره بماند.
دوحه، برن و سازمان ملل در قامت میانجی
از سال ۲۰۱۸ بیش از ۷ میلیارد دلار از دارایی‌های کشورمان در دو بانک کره‌ای، به خاطر تحریم‌های امریکا مسدود مانده است. همین موضوع وسیله خوبی است تا واشنگتن از آن برای نگه داشتن حداقل یک رشته ارتباط با تهران استفاده کند. دیروز، روزنامه فایننشال‌تایمز به نقل از دیپلماتی که نامش را فاش نکرد، گزارش کرد که پس از توافق برای مبادله زندانیان بین ایران و امریکا، پول‌های بلوکه شده ایران در کره‌جنوبی آزاد می‌شود. از طرفی، گزارش‌ها حاکی از آن است که ایران سیامک نمازی و پدرش باقر نمازی را پس از هفت سال از زندان آزاد کرده و ممنوعیت سفر برای پدرش را نیز برداشته است و این اقدام می‌تواند زمینه مبادله زندانیان بین ایران و امریکا باشد. یک مقام سازمان ملل گفته است که اقدام یاد شده در پی درخواست آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل در دیدار با ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور ایران در سفر به نیویورک مطرح شده است. البته مقامات امریکایی قبلاً اعلام کرده بودند که همزمان با مذاکرات احیای توافق هسته‌ای، در حال انجام مذاکرات غیرمستقیم با ایران برای مبادله زندانیان امریکایی هستند. اگرچه در ظاهر این مذاکرات ربطی به هم نداشته، اما یک مقام امریکایی گفته که تصور به نتیجه رسیدن مذاکرات احیای برجام در دولت بایدن بدون پرداختن به موضوع آزادی زندانیان سخت است. یک دیپلمات مطلع گفته که قطر و سوئیس دیگر طرف‌های میانجی برای توافق بین ایران و امریکا بودند. ایران ۲۵ مرداد (۱۶ آگوست) پاسخ خود را درباره پیشنهاد‌های اتحادیه اروپا درباره مذاکرات رفع تحریم‌ها در وین ارسال کرد و امریکا دوم شهریورماه (۲۴ آگوست) نظر خود را در این باره به اتحادیه اروپا ارائه کرد. جمهوری اسلامی ایران متعاقباً پاسخ خود را به نظرات امریکا ارائه کرد، اما کاخ سفید هنوز پاسخی نداده است. شیخ محمد بن عبدالرحمن آل ثانی، وزیر امور خارجه قطر شنبه شب در جریان تماس تلفنی با حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران ابراز امیدواری کرد ایران و امریکا به اجماعی برسندکه به احیای توافق هسته‌ای و حصول توافق عادلانه برای همه با در نظر گرفتن جمیع نگرانی‌ها کمک می‌کند، تأکید و تصریح کرد که این توافق به نفع امنیت و ثبات منطقه خواهد بود.
آزادی اموال ایران، نشانی از حسن‌نیت
امیرعبداللهیان پیش‌تر در گفت‌وگویی با روزنامه نیویورک‌تایمز علاوه بر اینکه بار دیگر بر جدی بودن تهران برای دستیابی به توافق پایدار تأکید کرد، گفته بود که ایران برای تبادل زندانیان آمادگی دارد. وی گفته بود: «معتقدم در گام‌های پایانی این مسیر قرار داریم، اما طبعاً گام‌های پایانی مسیر دشواری را طی می‌کند. فکر می‌کنم اگر امریکا واقع‌بینانه برخورد کند و شجاعت تصمیم‌گیری در این مرحله را داشته باشد، ما می‌توانیم به توافق دست یابیم.» رئیس دستگاه دیپلماسی در پاسخ به این سؤال که به عنوان حسن‌نیت، در صورتی که بخشی از اموال مسدود شده ایران، مانند ۷ میلیارد دلار ایران نزد بانک‌های کره‌جنوبی آزاد شود، می‌تواند نشانه‌ای از حسن نیت تلقی شود، اظهار داشت: «آزادسازی اموال بلوکه شده ما به دست امریکا در بخش‌هایی از جهان می‌تواند یک نشانه مثبت محسوب شود. اما الان ما مجموعه پیچیده و سردرگمی را در رفتار امریکا می‌بینیم.»وزیر خارجه افزود: «از طرفی تبادل پیام‌های ما از طریق هماهنگ‌کننده اتحادیه اروپا ادامه دارد و همه تلاش می‌کنیم برای رسیدن به راه‌حل و از طرفی دیگر، امریکا قطعنامه در آژانس ارائه می‌کند و از طرف دیگر هم تقریباً هرچند وقت به بهانه‌ای تحریم‌های جدیدی اعمال می‌کند. طرف امریکایی دچار سرگیجه است در تصمیم‌گیری و این برای مذاکرات و بازگشت به تعهدات در برجام سازنده نیست. طرف امریکایی باید خودش را از کلاف پیچیده و سردرگم بیرون بکشد تا بتواند واقعیت را خوب ببیند و تصمیم بگیرد.»
جزئیات غنی‌سازی در برجام روشن است
برآورد اطلاعاتی امریکا و در واقع ترس آن‌ها این است که اگر در زمینه تحریم‌ها هیچ امتیازی به ایران ندهند، ممکن است تهران به سمت غنی‌سازی ۹۰ درصد برود. این موضوعی بود که امیرعبداللهیان هم به نوعی در گفتگو با نیویورک‌تایمز به آن پاسخ داد و درباره اینکه ایران در خصوص ذخایر اورانیوم غنی‌سازی شده ۶۰ درصد چه کار می‌کند، گفت: «در متنی که در وین توافق کردیم جزئیات آن را روشن کردیم. اگر همه طرف‌ها به تعهدات‌شان در برجام برگردند در مورد مازاد اورانیوم ما فراتر از توافق برجام، کاملاً مشخص است که چه باید بکنیم.»وی تصریح کرد: «ما مذاکره کرده‌ایم نه فقط برای مذاکره، بلکه برای رسیدن به نتیجه ملموس مذاکره کرده‌ایم. این وضعیت را امریکا و ترامپ به وجود آورده است. ما از سال ۲۰۱۵ هیچ نفع اقتصادی از برجام نبرده‌ایم. البته این هم عجیب است که بایدن از یک طرف رفتار ترامپ را قبول ندارد، ولی همان مسیر تحریم‌ها را دنبال می‌کند.» امیرعبداللهیان درباره نقش آژانس هم گفته بود: «ما آمادگی داریم به سؤالات فنی آژانس پاسخ دهیم. اما قادر نیستیم به سؤالات سیاسی و جهت‌دار و هدفمند آژانس پاسخ دهیم.»
منبع: روزنامه جوان
دیدگاه تان را بنویسید