نگرانی واشنگتن پست از بلوک ضد غربی با عضویت ایران در پیمان شانگهای

برگزاری نشست سران پیمان شانگهای در کانون توجه رسانه‌های مهم غرب قرار گرفته و آنها این روند را تلاش برای برقراری نظم جدید جهانی ارزیابی می‌کنند.

روزنامه واشنگتن پست در این زمینه نوشت: در حالی که جنگ اوکراین،‌ابهامات بسیاری را درباره آینده جهان به وجود آورده، رؤسای جمهور روسیه و چین بر تزریق ثبات به جهان پرتنش فعلی تأکید کردند. این دو فوریه گذشته در دیدار با یکدیگر آغاز شراکت «بی‌حد و مرز» دو کشور را اعلام کردند و این اعلام، شروع همراهی دو کشور از مستبدترین کشورهای جهان بود. هفته پیش، نخستین دیدار آنها از زمان شروع جنگ اوکراین، در زمانی خاص برای هر دوی آنها رخ داد و باید دید شراکت و دوستی آنها تا چه میزان بی‌حد و مرز است. از سوی دیگر، تنش بین پکن و کشورهای غربی بر سر مساله تایوان و موضوع حقوق بشر در استان سین‌کیانگ در حال افزایش است. دیدار پوتین با رهبران کشورهای آسیایی در نشست سازمان همکاری شانگهای، این پیام را ارسال می‌کند که او همچنان یک بازیگر جهانی است و دوستانی دارد که دیدگاه‌‌‌های آنها با دیدگاه‌های او یکسان است و مصمم هستند، نظم بین‌المللی جدیدی را به وجود آورند؛ نظمی که در آن ایالات‌متحده، دیگر رهبری جهان را برعهده ندارد.

دولت چین در قبال جنگ روسیه علیه اوکراین موضع‌گیری بسیار متوازنی داشته؛ یعنی از یکسو خواستار صلح شده و از سوی دیگر، موضع روسیه را تایید کرده است. روسیه همواره گفته است، اقدامات ناتو یعنی تلاش این سازمان برای گسترش به شرق، عامل بروز تنش و جنگ بوده است. چین از روسیه به‌طور لفظی حمایت کرده؛ اما کمک مالی و نظامی به این کشور ارائه نکرده است، زیرا این نوع حمایت‌ها می‌تواند پکن را در معرض تحریم‌‌‌های غرب قرار دهد.

به احتمال زیاد، چین به رویکرد کنونی خود یعنی حمایت دیپلماتیک از روسیه در قالب شراکت با هدف مقابله با نظم بین‌المللی آمریکامحور ادامه خواهد داد.

وبسایت شبکه سی‌ان‌ان هم در گزارشی می‌نویسد: پایان هفته گذشته، هنگامی که شی جین پینگ، رئیس‌جمهور چین و ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، به همراه دیگر رهبران کشورهای آسیای مرکزی در نشست سازمان همکاری شانگهای گرد هم آمدند، تلاش کردند در برابر آمریکا و هم‌‌‌پیمان‌های این کشور جبهه‌ای واحد را به نمایش بگذارند؛ اما واقعیت این است که در درون دوستی «بی‌حد و مرز» چین و روسیه، اختلافات بالقوه‌ای بر سر موضوع حمله روسیه به اوکراین در حال شکل‌گیری است.

در ماه‌‌‌های اخیر، چین برخی اقدامات حمایتی را برای روسیه انجام داده و کمک‌های اقتصادی در اختیار این کشور قرار داده است. همچنین مبادلات تجاری دوطرف به ارقام بی‌سابقه‌ای افزایش یافته است. اما همزمان با نزدیک‌شدن زمستان، تحلیلگران این پرسش را مطرح می‌کنند که چین تا چه حد و به چه قیمتی حاضر است از مسکو همچنان پشتیبانی کند. نکته دیگر این است که چین از محکوم کردن حمله روسیه به اوکراین اجتناب کرده است.

یکی از عواملی که روابط کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای را پیچیده می‌کند، هند است. هند نقش منحصربه‌فردی در این سازمان دارد. دهلی‌نو که مثل پکن از محکوم‌کردن حمله روسیه به اوکراین اجتناب کرده است، ارتباطی دیرینه و قوی با مسکو دارد که به دوران جنگ سرد بازمی‌گردد. طبق برخی تخمین‌ها، هند بیش از ۵۰‌درصد تجهیزات نظامی خود را از روسیه تامین می‌کند. در ماه‌‌‌های اخیر، هند بر خرید نفت، زغال‌سنگ و کود از روسیه به‌شدت افزوده و این در حالی است که غرب بر فشارهای خود بر دهلی‌نو افزوده است. در نشست هفته گذشته ایران نیز یه عضویت این سازمان درآمد.

این ایران است که بیشترین زنگ‌های خطر را در غرب به صدا درآورده است. از سال ۲۰۱۹ ایران، روسیه و چین سه‌مانور مشترک دریایی برگزار کرده‌اند و روابطشان بسیار عمیق‌تر شده است. از پیش، درباره تبدیل‌شدن سازمان همکاری شانگهای به یک‌بلوک ضدغرب نگرانی‌هایی وجود داشت و حالا با عضویت ایران در این سازمان، ‌بر نگرانی‌های یادشده افزوده شده است./کیهان