بیانیه به جای قطعنامه

گروه سیاست سایت فردا- مذاکرات هسته‌ای بین ایران و غرب دوباره وارد مرحله‌ای شده که نمی‌تواند به حصول توافق - حداقل به این زودی‌ها - امیدوار بود. مواضع طرف آمریکایی کم بود، بیانیه اتحادیه اروپا هم اضافه شده است. با توجه به نشست شورای حکام را هم که دیروز برگزار شد و رویکرد آژانس و گروسی، همچنین  قطعنامه‌ای که در جلسه قبلی علیه ایران صادر کردند؛ این تصور ایجاد شد که احتمالا بار دیگر با یک قطعنامه ضد ایرانی مواجه شویم. قطعنامه‌ای که می‌تواند شدیدالحن‌تر از قبلی باشد. البته برخی هم معتقدند که قطعنامه‌ای در کار نخواهد بود و مقدمات بازگشت پرونده ایران به شورای امنیت فراهم نخواهد شد. اخباری که از نشست شورای حکام رسید نیز گزینه دوم را تقویت کرد.

حسن بهشتی‌پور، تحلیلگر مسائل بین‌الملل نیز با توجه به اخبار رسیده، همینطور فکر می‌کند. او البته عدم صدور قطعنامه جدید را سبب خوشبین شدن نسبت به آینده مذاکرات نیز نمی‌داند. وی در گفت‌وگو با «فردا» گفت: «به نظر می‌رسد که این‌بار برای اینکه روند مذاکرات دچار مشکل نشود، قطعنامه جدید صادر نکنند».

وی بیانیه اخیر اتحادیه اروپا را جایگزین قطعنامه‌ای که ممکن بود صادر شود، دانست و در تحلیل محتوای آن گفت: «مدعی هستند این حجمی که ایران دارد غنی سازی می‌کند هیچ توجیه غیرنظامی ندارد. یعنی دارند به نوعی به روند افزایش غنی سازی اورانیوم در ایران اعتراض می‌کنند. درحالی که واقعیت این است که ایران الان به این موضوع به عنوان یک عامل بازدارنده نگاه می‌کند و چون طرف مقابل تعهدات خود را انجام نداد ولی ایران تعهدات خود را انجام داد.»

بهشتی پور تاکید کرد: «مادامی که ایران دارد زیر نظر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی فعالیت می‌کند، اصولا نمی‌شود گفت کارش ایراد دارد چون در چارچوب ان.پی.تی هیچ منعی برای غنی سازی و ادامه آن در ایران وجود ندارد. اما انتظاری که اتحادیه اروپا دارد این است که ایران در چارچوب برجام خودش را محدود کند. این انتظار هم موقعی می‌تواند منطقی باشد که آنها تعهدات برجامی را از طرف آمریکایی‌ها مطالبه و خودشان هم اجرایی کنند.»

به گفته وی، «این بیانیه جز اینکه گره مذاکرات را کورتر کند، نتیجه دیگری ندارد و اتحادیه اروپا باید از آمریکا بخواهد تحریم‌ها را لغو کند و فضا را برای بازگشت به برجام آماده کند و در صورت تحقق این موضوع حتما ایران هم تعهدات برجامی خود را انجام می‌دهد.»

این کارشناس مسائل بین‌المللی گفت: «درباره پادمان هسته‌ای هم مشکل پابرجاست و همچنان این بحث وجود دارد و ایران انتظار دارد این موضوع در چارچوب 1+4 حل و فصل شود درحالی که آنها مدعی هستند باید در چارچوب شورای حکام حل شود. اما چون خود اتحادیه اروپا و همچنین آلمان، انگلیس و فرانسه به عنوان اعضای شورای حکام آن قطعنامه‌های پیشنهادی که یکی سال 99 و یکی هم خرداد امسال داده‌اند، همان‌ها می‌توانند یک قطعنامه دهند و این مساله را فیصله بخشند ولی آنها می‌گویند چنین کاری نخواهند کرد برای اینکه باید ایران به سوالات پاسخ دهد. طرف ایرانی هم به جای اینکه مشکل را با آژانس حل کند خواهان این است که این مساله از نظر سیاسی حل شود».