اروپا از واسطه‌گری ایران با روسیه چه انتظاری دارد؟

عبدالرضا فرجی راد استاد ژئوپلیتیک و کارشناس مسائل بین‌المللی در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به درخواست برخی کشورهای اروپایی از ایران برای میانجی‌گری میان اوکراین و روسیه و سفر وزیر خارجه کشورمان به مسکو در این چارچوب اظهار کرد: بین آمریکا و انگلیس از یک طرف و کشورهای اروپایی از طرف دیگر، بر سر مساله اوکراین اختلاف است، هرچند سعی می‌کنند که این اختلاف علنی نشود تا اتحادشان در ناتو بهم نخورد اما این مساله برای افکار عمومی کاملا مشهود است.

وی ادامه داد: تصور می‌کنم در همین گفت‌وگوهایی که در رابطه با موضوع هسته‌ای ایران و بازگشت به برجام وجود داشته است، بین ایران و اروپا و جوزپ بورل(مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا) و انریکه مورا (هماهنگ کننده اتحادیه اروپا در مذاکرات وین) و دیگر کشورهای اروپایی بحث‌هایی در این رابطه صورت گرفته است و احساسم این است که آنها از ایران خواستند که با توجه به نزدیکی روابط ایران و روسیه در این رابطه تلاش کند. اروپایی‌ها خودشان جرات نمی‌کنند وارد گفت‌وگو شوند چون هم روسیه را تحریم کردند و هم روابط خصمانه بین آنها با فشار امریکا و انگلیس ایجاد شد و بعید است در این شرایط اجازه مذاکره با روسیه پیدا کنند و اگر یک یا دو کشور هم این تمایل را داشته باشند با توجه به فضای ایجاد شده امکان این کار را ندارند و تاثیر هم ندارد که یک یا دو کشور در این شرایط وارد گفت‌وگو شوند.

این کارشناس مسایل بین‌الملل گفت: به فصل زمستان نزدیک می‌شویم، پیش بینی یک زمستان سخت برای اروپا می‌شود و نارضایتی مردم درحال تبدیل شدن به بحران است. اگر آلمان وارد رکود اقتصادی بشود این مساله به دیگر کشورها هم سرایت خواهد کرد.

فرجی‌راد گفت: اروپایی‌ها می‌دانند که ایران و روسیه به دلایل خاصی به هم نزدیک هستند. اروپا ایران را خوب می شناسد. آنها می‌دانند که اگر تحریم‌ها علیه ایران با بازگشت به برجام برداشته شود، فضایی برای کار ایران با اروپا باز می‌شود، به هر حال ایران نمی‌تواند در بسیاری از مسایل روی سرمایه‌گذاری روسیه در ایران با برداشته شدن تحریم‌ها حساب باز کند چون محدودیت‌هایی وجود دارد.

وی ادامه داد: مساله این است که هنوز اروپا باورش نشده است که ایران و روسیه یک اتحادی را علیه غرب و اروپا شکل داده‌اند و امیدوار است که بتواند با ایران کار سیاسی و اقتصادی و تجاری کند و مهم‌تر از همه انرژی از ایران بخرد.

این کارشناس مسایل بین‌الملل با تاکید بر اینکه مساله اروپا فقط انرژی نیست و اروپا می‌خواهد جنگ میان روسیه و اوکراین تمام شود اظهار کرد: این جنگ و تنشی که بین روسیه و آمریکا و اروپا ایجاد شده است، هزینه‌ها را به شدت بالا برده است. تورم و گرانی‌ها فقط قیمت نفت و گاز و بنزین را افزایش نداده است بلکه روی بسیاری از کالاها اثر گذاشته است، از این رو اروپا می‌خواهد به کل این بن بست و جنگ تمام شود. اروپا دلش می‌خواهد تمام شود، ولی نمی خواهد روسیه برنده اعلام شود، چون این مساوی است با عدم امنیت اروپا.

فرجی‌راد در پاسخ به اینکه اروپا از واسطه‌گری ایران با روسیه چه انتظاری دارد و اساسا ظرفیت ایران در این رابطه چقدر است؟ گفت: در درجه اول آتش بس اعلام شود و بعد گفت‌وگوهایی میان دو طرف شروع شود. ممکن است سالها مذاکره طول بکشد اما مساله این است که نمی‌خواهند تنش و درگیری شدت بیشتری پیدا کند و در این بن بست بمانند. نه روسیه نه اروپا نمی‌توانند سالها در این وضعیت بمانند. از طرفی این خطر وجود دارد که در این شرایط یکی از طرف از سلاح غیرمتعارف استفاده کند که عواقب آن غیرقابل کنترل شود.

وی تصریح کرد: ایران نمی‌تواند جنگ را بین اوکراین و روسیه پایان دهد اما می تواند کمک کند که آتش بس اعلام شود.

این کارشناس مسایل بین الملل خاطرنشان کرد: الان فقط مساله انرژی و کمبود آن برای زمستان نیست بلکه موضوع مهم برای اروپا به خطر افتادن امنیتش است. به هر حال اروپا تصمیم دارد نیاز 40 درصدی‌ خود به انرژی روسیه را از منابع متنوع تامین کند اما الان نگرانند که جنگ به سلاح های غیرمتعارف کشیده شود چرا که آمریکا و انگلیس دارند سلاح‌های پیشرفته به اوکراین می دهند و ممکن است که روسیه هم به این سمت کشیده شود.

منبع: ایسنا