ایران با ظرفیت «گریز صفر» پای میز مذاکره
سخنگوی سازمان انرژی اتمی یک روز بعد از صحبت‌های رئیس سازمان انرژی اتمی که گفته بود «ما توانایی فنی تولید بمب اتم را داریم» تأکید کرد که «به سمت بمب هسته‌ای نمی‌رویم» تا درباره دوقبضه بودن سیاست عدم اشاعه هسته‌ای ایران اطمینان ایجاد کند، اما همزمان از تزریق گاز به «صد‌ها ماشین سانتریفیوژ از جمله ماشین‌های پیشرفته» خبر داد تا نشان دهد توانایی فنی ایران یک بلوف نیست.
با استقبال آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه امریکا از پیشنهاد جدید اروپا برای چیزی که اروپاییان آن را نجات برجام می‌خوانند، یک دور دیگر از مذاکره مجدداً در افق نمایان شده است. ایران هم به رغم همه، چون و چرا‌ها به پیشنهاد جدید، احتمالاً به نشانه حسن‌نیت، در مذاکرات شرکت خواهد کرد، ولی اینکه این مذاکرات به نتیجه برسد یا نه، بحث دیگری است. همزمان، تهران در حال افزایش ظرفیت هسته‌ای خود است؛ کاری که برخی آن را تلاش برای امتیاز‌گیری پای میز مذاکره می‌خوانند و البته تهران نیز اصراری بر رد و تکذیب کردن آن ندارد. در واقع چیزی که غربی‌ها آن را نقطه گریز (Breakout) می‌نامند، چندهفته‌ای است که به صفر رسیده است. دیوید آلبرایت، فیزیکدان امریکایی، کارشناس تسلیحاتی، بنیانگذار و رئیس مرکز علوم و امنیت بین‌المللی واشنگتن که طی دو دهه گذشته، تقریباً پرارجاع‌ترین کارشناس فنی مسائل هسته‌ای ایران در رسانه‌های غربی بوده، حدود یک ماه قبل در یکم ژوئن در گزارشی با عنوان «ایران به گریز صفر رسید» نوشت: «ایران از آستانه خطرناک و جدیدی عبور کرده است. زمان گریز ایران اکنون به صفر رسیده است. این کشور به اندازه کافی اورانیوم ۶۰ درصد غنی شده یا اورانیوم با غنای بالا (HEU) دارد تا مطمئن شود که در عرض چند هفته تنها با چند آبشار سانتریفیوژ پیشرفته خود می‌تواند یک ماده منفجره هسته‌ای تولید کند.»
او نوشته است: «به موازات آن، ظرف یک ماه [ایران]می‌تواند اورانیوم با درجه غنای کافی برای دومین ماده منفجره هسته‌ای را از ذخایر اورانیوم با غنای ۲۰ درصد موجود خود تولید کند.» او بعد از ارائه تصویری کامل از وضعیت هسته‌ای ایران می‌گوید: «برخی برای ورود مجدد به یک توافق هسته‌ای، حتی یک توافق ضعیف‌تر از توافق هسته‌ای ۲۰۱۵، استدلال می‌کنند، زیرا این توافق زمان گریز را افزایش می‌دهد. اما اکنون می‌دانیم که ایران چیز‌هایی را که از هم بازکرده، می‌تواند به سرعت به هم متصل کرده، برنامه هسته‌ای را بازسازی کند و حتی اگر ایران برنامه غنی‌سازی خود را کوچک کند، می‌تواند به سرعت توانایی‌های خود را بازسازی کند... یک معامله نیز فقط یک راه‌حل کوتاه مدت است.» تقریباً در همان ایام بود که کانال ۱۲تلویزیون رژیم صهیونیستی نوشت: «اسرائیل از آسیب به تأسیسات غنی‌سازی اورانیوم ایران دست شسته و بخش عمده تلاش خود برای آسیب به ظرفیت‌های غنی‌سازی ایران را وانهاده است.» درحالی که مقام‌های امریکایی در موضع‌گیری‌های رسمی، دیگر مانند سابق روی فرمول معروف نقطه گریز پافشاری نمی‌کنند، صحبت‌های هفته‌های اخیر دو چهره نیمه‌رسمی ایرانی، یعنی کمال خرازی و محمدجواد لاریجانی و حالا هم موضع‌گیری رئیس سازمان انرژی اتمی ایران که گفته «ما توانایی فنی تولید بمب اتم را داریم»، یادآوری غیرمستقیم وضعیت هسته‌ای ایران، بر اساس یک فرمول شناخته شده غربی به نام «نقطه گریز» است و البته همه این‌ها در شرایطی است که تهران همچنان تأکید می‌کند هیچ تصمیم سیاسی برای ساخت سلاح هسته‌ای ندارد.
تزریق گاز به سانتریفیوژ‌های جدید
امریکا، بریتانیا و فرانسه دیروز در حاشیه دهمین کنفرانس بازبینی پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (ان‌پی‌تی)، بار دیگر از ایران خواستند که به توافق هسته‌ای و قطعنامه مربوط به آن برگردد. نمایندگان امریکا، فرانسه و انگلیس با تأکید بر اینکه ایران هرگز نباید به سلاح اتمی دست پیدا کند، گفته‌اند: «ما به رسیدگی به بحران اشاعه منطقه‌ای در هر جایی که رخ دهد، متعهد هستیم.» امریکا، بریتانیا و فرانسه همچنین از ایران خواستند که «فوراً به سؤالات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره مواد هسته‌ای و فعالیت‌های اعلام نشده احتمالی در چارچوب توافق ان‌پی‌تی پاسخ دهد». بیانیه سه کشور غربی، یک روز بعد از آن صادر شد که محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران گفت که ایران توان فنی ساخت بمب اتمی را دارد، ولی چنین برنامه‌ای در دستور کار نیست. اسلامی با اشاره به ادعای فرسایشی غرب درباره قصد ایران برای ساخت سلاح هسته‌ای گفته است: «حدود ۲۰سال است این موضوعات واهی را بیان می‌کنند. این برای ما قابل قبول نیست که دوباره با چنین اتهامات واهی ایران را تحت فشار قرار دهند.» یک روز بعد از صحبت‌های رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی، از آغاز تزریق گاز هگزافلورید اورانیوم به صد‌ها سانتریفیوژ جدید از جمله ۵۰۰ «ماشین پیشرفته IR۶» خبر داد تا مشخص شود که موضع‌گیری ایران درباره دستیابی به ظرفیت ساخت سلاح هسته‌ای بلوف نیست، ولی مجدداً با تأکید بر اینکه «به سمت ساخت بمب هسته‌ای نخواهیم رفت» نشان داد چیزی که طی دو دهه گذشته مانع حرکت ایران به سمت ساخت سلاح هسته‌ای شده، ناتوانی فنی نیست، بلکه چیزی است که اغلب اوقات در گزارش طرف‌های غربی به آن استناد شده و در مذاکرات منتهی به توافق هسته‌ای (برجام) نیز ستاره راهنمای طرف‌های امریکایی و اروپایی مذاکرات بود. کمالوندی در گفتگو با شبکه یک سیما، گفته تزریق گاز به سانتریفیوژ‌های جدید، با هدف ارتقای ظرفیت غنی‌سازی ایران «به ۱۹۰ هزار سو انجام شده که کف نیاز کشور است» و تأکید کرده که ایران به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در این‌باره اطلاع داده است. کمالوندی یادآور شد: «ما این ماشین‌ها را نصب کرده بودیم که از جمله آن‌ها ۵۰۰ماشین IR۶ است که شروع عملیات بهره‌برداری پروسه ۱۰ الی ۱۵ روزه است که امروز به این‌ها گاز تزریق می‌شود.» به گفته کمالوندی این تصمیم در راستای قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها اتخاذ شده است.
همچنان پیام می‌دهند
حالا ایران در شرایطی طی روز‌ها و هفته‌های آتی با ظرفیت «گریز صفر» پای میز مذاکره با طرف‌های غربی می‌رود که همچنان بر توافق تأکید دارد. حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه دیروز با بیان اینکه خطوط قرمز ما باید به صورت کامل مورد توجه قرار بگیرد، یک بار دیگر گفت: «اگر امریکا واقع‌بینانه برخورد کند و انعطاف لازم را در مذاکرات احتمالی پیش رو داشته باشد، دست یافتن به توافق دور از دسترس نخواهد بود.»وزیر امور خارجه با اشاره به اینکه «در حالی که آماده می‌شدیم برای مرحله جدیدی از مذاکرات، روز گذشته به یک‌باره شاهد صدور یک قطعنامه جدید از سوی امریکا بودیم»، گفته است: «در این ایام دائماً پیام‌هایی را از طرف بایدن با واسطه‌هایی دریافت می‌کنیم بر این مبنا که امریکا حسن‌نیت برای رسیدن به توافق جدی را دارد. ما پاسخ متقابل و قاطع خودمان را در آن مرحله به طرف امریکایی دادیم.»
منبع: روزنامه جوان
دیدگاه تان را بنویسید