طرح جوزپ بورل برای احیای برجام

ایران اعلام کرده‌ که آمادگی و اختیار کامل برای انجام یک توافق منطبق بر منافع ملی را دارد و با وجود اقدام یکجانبه‌ی واشنگتن در خروج از توافق هسته‌ای، در صورتی که طرف آمریکایی اراده‌ی لازم برای احیای برجام را داشته باشد، این امکان در دسترس است.

پس از آنکه مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در یادداشتی در نشریه «فایننشیال تایمز»، از یک نسخه‌ی پیش‌نویس پیشنهادی نهایی بروکسل برای نهایی کردن توافق هسته‌ای و احیای برجام خبر داد، واکنش‌های متفاوتی نسبت به این مساله از سوی رسانه‌ها و شخصیت‌های سیاسی مطرح شد.

دکترعلی باقری، مذاکره کننده ارشد ایران هم با استناد به آنچه آقای بورل نیز در مقاله خود به آن اشاره کرده گفت: «هماهنگ کننده ایده‌های خود را برای جمع‌بندی مذاکرات ارائه کرده، ما نیز ایده‌هایی برای جمع‌بندی مذاکرات، هم از لحاظ شکلی و هم محتوایی داریم که به اشتراک گذاشته خواهد شد.»

از سوی دیگر، ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا هم در یک کنفرانس خبری گفت: «ما در حال بازبینی پیش‌نویس تفاهم‌نامه بر سر بازگشتی دوجانبه به اجرایی کردن کامل برجام هستیم که نماینده ارشد اتحادیه اروپا آن را در اختیار ما، ایران و دیگر شرکای برجام گذاشته است. ما واکنش‌مان را مستقیما با اتحادیه اروپا در میان خواهیم گذاشت.»

این اظهارات از سوی طرفین مذاکرات احیای برجام، گمانه‌زنی رسانه‌ها را درباره‌ی روزهای آتی و روند گفتگوها به دنبال داشته است اما موضوعی که به نظر می‌رسد همچنان درباره‌ی آن ابهاماتی وجود دارد، رعایت شروط و خطوط قرمز ایران در حوزه‌ی بهره‌مندی اقتصادی از توافق است.

ایران و تیم مذاکره‌کننده کشورمان تاکنون بارها اعلام کرده‌اند که آمادگی و اختیار کامل برای انجام یک توافق منطبق بر منافع ملی ایران را دارند و با وجود اقدام یکجانبه‌ی واشنگتن در خروج از توافق هسته‌ای سال 2015 میلادی، در صورتی که طرف آمریکایی اراده‌ی لازم برای احیای برجام را داشته باشد، این امکان در دسترس است.

حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه کشورمان روز سه‌شنبه در جریان گفتگوی تلفنی با همتای کویتی خود خواستار واقع‌بینی آمریکا برای نتیجه نهایی مذاکرات شد و تصریح کرد: «طرف آمریکایی باید رویکردی واقع‌بینانه در پیش بگیرد تا مذاکرات به مرحله نهایی خود برسد.»

بر همین مبنا، برخی کارشناسان معتقدند که توپِ اعلام توافق یا عدم توافق در زمین آمریکایی‌هاست و در صورتی که دولت بایدن توانایی محقق کردن وعده‌ی انتخاباتی خود مبنی بر بازگشت به توافق هسته‌ای را داشته باشد، این مساله در دسترس است؛ یعنی دقیقاً همان نکته‌ای که مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا هم به آن اشاره کرده و خواستار تصمیم‌گیری نهایی کاخ سفید شده است.

گفتنی است جوزپ بورل در مقاله خود ضمن ادعای این نکته که مصالحه پیشنهادی این اتحادیه، به همه ادعاهای آمریکا در مورد ایران پاسخ نمی‌دهد و تهران نیز برای اجرای توافق ملاحظات و خویشتن‌داری‌های جدی دارد، نوشته است: «اما کنون وقت تصمیم‌گیری است و زمانی دیگر برای امتیاز‌گیری‌های مضاعف از سوی طرف‌های مذاکرات باقی نمانده است.»/تسنیم