لوموند: در موضوع ایران و توافق برجام هم کاری از بایدن برنمی‌آید

جو بایدن در حالی به منطقه خاورمیانه سفر می‌کند که متحدان آمریکا اعتماد گذشته را ندارند و در موضوع ایران و توافق برجام هم کاری از بایدن برنمی‌آید.

لوئی اَمبِر، فرستاده روزنامه لوموند به بیت‌المقدس، در تحلیلی با همین مضمون نوشت: جو بایدن از روز ۱۳ ژوئیه سفرهای خاورمیانه‌ای خود را آغاز می‌کند و به اسرائیل، کرانۀ باختری و عربستان سعودی خواهد رفت. رئیس‌جمهوری آمریکا کوشش خواهد کرد تا اتحاد میان اسرائیل و کشورهای عرب را محکمتر کند، مواجهه با ایران را سر و سامان دهد و به طور کلی اعتماد مخدوش رهبران منطقه را به واشنگتن بازگرداند. این در حالی است که اسرائیل در کار مواجهه با ایران، از تعلل و بی‌عملی واشنگتن سخت نگران است.

در گفت‌وگوهای آینده یائیر لاپید نخست‌وزیر اسرائیل با بایدن، الزاماً اختلاف اساسی دو طرف در مورد ایران مطرح خواهد شد: از نگاه اسرائیل، آمریکایی‌ها تاکنون نتوانسته‌اند برای دفع خطر اتمی ایران کار مفیدی بکنند. اما جو بایدن هم هنوز حاضر نیست شکست قطعی برجام را بپذیرد. کاخ سفید اگر شکست مذاکرات را قبول کند با وضعیتی ناشناخته و مبهم مواجه خواهد شد. اما اسرائیل مدام گوشزد می‌کند که حتی اگر برجام معتبر شناخته شود، طبق نصّ آن، برخی محدودیت‌های برنامۀ اتمی ایران باید ده سال بعد از توافق – یعنی در سال ۲٠۲۵- لغو شود. اسرائیلی‌ها هشدار می‌دهند که مذاکرات احیای برجام مطلقاً پیشرفت برنامۀ اتمی ایران را کند نکرده. آنها از بی‌نتیجه ماندن مذاکرات اخیر دوحه نیز بسیار عصبانی‌اند و از خود می‌پرسند: «واشنگتن تا کی می‌خواهد به روی خود نیاورد؟»

اما مقامات آمریکایی می‌دانند که اگر شکست مذاکرات احیای برجام را بپذیرند، خواه نا‌خواه به بحرانی دیگر دامن خواهند زد. به گفتۀ یک دیپلمات اروپایی «آقای بایدن نمی‌تواند شروع یک بحران جدید را به گردن گیرد. مسئله این است که دولت او طرح بدیلی را (در صورت شکست مذاکرات) آماده ندارد».

علاوه‌بر این جو بایدن می‌داند که احالۀ پرونده به شورای امنیت یعنی مداخلۀ چین و روسیه را پذیرفتن. به احتمال بسیار زیاد مسکو و پکن که مشتری نفت ایران‌اند، هر نوع تصمیم قاطعانه علیه ایران را در شورای امنیت وتو خواهند کرد. در این صورت، برای آمریکا که گرفتار جنگ اوکراین نیز هست، راه زیادی باقی نمی‌ماند.

یوآو روزنبرگ تحلیلگر سابق سازمان اطلاعات نظامی اسرائیل می‌گوید: «ایرانی‌ها به مرحله‌ای رسیده‌اند که آرزویش را داشتند. اگر به سال ۲٠۱۵ برگردید و به هر یک از مذاکره‌کنندگان آن زمان بگویید که ایران اورانیوم با غلظت ۶٠ درصد تولید می‌کند، سانتریفیوژهای نسل جدیدش را به کار‌انداخته و مشغول آزمایش اورانیوم فلز است، همه خواهند گفت کار تمام شده؛ یعنی ایران می‌تواند به اورانیوم لازم برای تولید سلاح اتمی دسترسی داشته

باشد».

یک منبع اسرائیلی می‌گوید اخیراً یائیر لاپید نخست‌وزیر موقت در محافل خصوصی اعتراف کرده که «اگرچه برجام توافق خوبی نبود، اما خروج آمریکا از برجام، اوضاع را بدتر کرد».

روشن است که بایدن در سفر به خاورمیانه با پرونده‌های متعدد و بسیار دشواری درگیر خواهد بود. بسیاری از سیاست‌های آمریکا در سال‌های اخیر، از جمله اشغال عراق در سال ۲٠٠۳، حمایت از جنبش‌های معروف به «بهار عرب»، امضای برجام با ایران و بالاخره حذف حوثی‌های یمنی از فهرست سازمان‌های تروریستی، باعث شده که در کاخ‌ امرای عرب دلخوری‌های فراوانی از واشنگتن انباشته شده باشد. یکی از علائم کاهش نفوذ آمریکا در خاورمیانه کم‌‌محلی رهبران منطقه به واشنگتن و بی‌اعتنایی آنها به تحریم‌هایی است که آمریکا علیه روسیه وضع کرده است. نه اسرائیل،

نه اردن و نه دولت‌های عرب حوزه خلیج‌فارس، هیچ‌کدام این تحریم‌ها را رعایت نکرده‌اند.

دان شاپیرو کارشناس و سفیر پیشین آمریکا در اسرائیل به روزنامه لوموند می‌گوید: «کشورهای منطقه نیاز دارند که به آمریکا اطمینان داشته باشند و بدانند که آمریکا برای حفظ امنیت آنها، در کنارشان قرار دارد. در مقابل، آنها هم باید به واشنگتن اطمینان دهند که برای تأمین انرژی، به‌رغم کارشکنی‌های روسیه و چین، با آمریکا همکاری می‌کنند»./کیهان