بورل باید در چهارچوب وین تصمیم‌گیری کند
اخیراً بورل، مسئول و هماهنگ‌کننده سیاست خارجی اتحادیه اروپا با بیان اینکه عناصر و شرایط اساسی برای بازگشت به برجام و اجرای کامل آن روی میز است، خواستار تصمیم‌گیری در این خصوص شد.
او در سخنرانی خود در شورای امنیت سازمان ملل متحد درباره مذاکرات رفع تحریم‌ها اظهار داشت با همه طرف‌ها در تماس است و افزود: عناصر و شرایط اساسی برای انجام این کار شناخته شده و روی میز است. زمان تصمیم‌گیری اکنون است.
در همین حال او شنبه شب در گفت‌وگوی تلفنی با حسین امیرعبداللهیان ضمن ابراز تمایل برای تداوم ایفای نقش مثبت در رسیدن به توافق نهایی اظهار داشت: راه برون‌رفت از شرایط کنونی، پیگیری دیپلماسی و اجتناب از اقدامات غیرسازنده است. مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با اذعان به اراده سازنده ایران برای دستیابی به توافق خوب و پایدار، گفت: تا رسیدن به توافق در وین فاصله زیادی نداریم و اکنون نیز زمان آن است که گفت‌وگوها مجدداً و با سرعت از سر گرفته و تلاش شود تا از افزایش تنش جلوگیری شود.
طی هفته‌های اخیر زنجیره‌ای از اقدامات ضدایرانی از سوی امریکا و سه کشور اروپایی فرانسه، انگلیس و آلمان صورت گرفته که از تحریم‌های یک‌جانبه جدید امریکا تا گزارش مغرضانه گروسی و صدور قطعنامه در شورای حکام و... را در بر می‌گیرد. در همین حال رسانه‌های وابسته به غرب در هیاهوی رسانه‌ای دست به کارند تا فضایی سیاه و غیرقابل‌اصلاح از ایران بویژه در حوزه اقتصادی به نمایش گذارند تا نور امید و نشاط را از جامعه ایرانی بگیرند. آنها مأموریت دارند تا در جنگ ادراکی و نبرد روایت‌ها، به زعم خود جامعه ایران را دچار یأس و مسئولان را گرفتار سرخوردگی سازند تا به جای دل بستن به اراده و توان داخلی، چشم به گره‌گشایی مشکلات با نسخه خارجی داشته باشند. در این شرایط این سناریو مطرح است که منظور بورل از بیان زمان تصمیم‌گیری همان سیاست قدیمی غرب است که فشار و مذاکره را همزمان اجرا می‌کردند و در نهایت طرف مقابل را به این نتیجه می‌رساندند که راهکار خروج از این مشکلات تنها در گرو مذاکره و پذیرش زیاده‌خواهی‌های غرب خواهد بود. حاصل این سناریو برای غرب آن است که در کنار تحمیل زیاده‌خواهی‌ها به ایران، چهره‌ای شکست‌خورده از جمهوری اسلامی برای جهان به نمایش بگذارد تا به زعم خویش به جهان نشان دهد که محور مقاومت در برابر غرب در نهایت تسلیم شده و سایرین نیز گزینه‌ای جز تکرار چنین رویکردی نخواهند داشت. از سویی، طی ماه‌های اخیر ایران به رفتارهای غیرسازنده غرب واکنشی منطقی داشته، چنانچه در ازای تحریم‌ها در کنار اجرای اصلاحات گسترده اقتصادی به توسعه مناسبات سیاست خارجی پرداخته که برگزاری نشست‌های متعدد منطقه‌ای در تهران و سفر مقامات ارشد کشورهایی همچون قطر، تاجیکستان، ترکمنستان، ونزوئلا و قزاقستان به ایران نمودی از این اقدامات است. در حوزه واکنش به رفتارهای غیرمسئولانه آژانس نیز جمهوری اسلامی در کنار استمرار غنی‌سازی، اقدام به برچیدن دوربین‌های فراپادمانی کرده و در پاسخ به تهدیدات امنیتی غرب نظیر ربودن نفتکش ایرانی توسط یونان به فرمان امریکا نیز دو نفتکش یونانی را در خلیج فارس متوقف ساخت تا درس عبرتی باشد برای آنانی که علیه منافع ایران اقدام می‌کنند. در این شرایط این سناریو مطرح است که منظور بورل درباره زمان تصمیم‌گیری آن است که غرب باید از واکنش‌های ایران به سیاست‌های خصمانه درس گرفته و دریافته باشد که تهران حاضر به عقب‌نشینی از حقوق و منافع خویش نیست و تنها گزینه در قبال ایران مذاکره است. هر کدام از این دو سناریو که در ذهن بورل درباره طرح واژه «زمان تصمیم‌گیری است» وجود داشته باشد تفاوت چندانی در اصل موضوع ندارد و آن ماهیت تصمیم‌گیرنده است. ایران از همان روز آغازین دور هفتم مذاکرات یعنی از زمان حضور دولت سیزدهم، چهارچوب‌ها و محورهای تصمیم خویش را با محوریت لغو تحریم‌ها، راستی‌آزمایی این لغو از سوی ایران، تضمین دادن غرب مبنی بر تکرار نشدن بدعهدی‌های گذشته و نیز عدم بازگشایی پرونده‌های موشکی و منطقه‌ای عنوان داشته و غرب نیز رسماً به عنوان ابتکار عملی سازنده این امر را پذیرفته و مذاکرات نیز بر همین اساس آغاز شد. بر این اساس تصمیم‌گیرنده در روند مذاکرات نمی‌تواند طرف ایرانی باشد و لذا یقینا طرف غربی است که باید تصمیم بگیرد، آیا به دنبال توافقی خوب و پایدار است یا به دنبال استمرار توهمات و زیاده‌خواهی‌های گذشته است. غرب نمی‌تواند از یک‌سو به سیاست فشار و تهدید هسته‌ای، حقوق بشری، اقتصادی و... دل‌بسته باشد و از سوی دیگر در زبان شعار مذاکره سر دهد. بورل به عنوان مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و محور مذاکرات، باید تصمیم بگیرد که آیا می‌خواهد به همان روند یکی به نعل و یکی به میخ ادامه دهد یا اینکه به اصلاح رفتار پرداخته و در جهت تغییر رفتار طرف‌های غربی برجام با محوریت تعهدپذیرسازی آنها گام بردارد. اکنون چنانچه بورل گفته زمان تصمیم‌گیری است اما نه از جانب ایران بلکه از جانب غرب و شخص بورل که باید انتخاب کند، همچنان به دنبال تکرار همان راه‌های شکست‌خورده و غیرسازنده فشار و مذاکره حرکت کند یا اینکه از این مسیر انحرافی به جاده صحیح پذیرش ابتکارعمل‌های ایران ورود کرده و در جهت توافقی پایدار و خوب گام بردارد. چنانچه وزیر امور خارجه ایران در گفت‌و‌گو با بورل نیز گوشزد کرده؛ جمهوری اسلامی از حقوق ملت عقب‌نشینی نمی‌کند و اگر طرف غربی به رفتار غیرسازنده ادامه دهد، با پاسخ متناسب ایران مواجه می‌شود و در صورت تغییر رفتاری ملموس و سازنده، ایران آماده برداشتن گام‌های مثبت در جهت توافق خوب است. جمهوری اسلامی هیچگاه از میز مذاکره فاصله نگرفته و به همین دلیل همواره در گفت‌وگوها، ابتکارات مهمی را برای رسیدن به توافق مطلوب ارائه کرده، اما باید مذاکره نتیجه‌بخش باشد و پنجره مذاکرات قطعاً تا ابد برای غرب باز نخواهد ماند.
منبع: روزنامه ایران
دیدگاه تان را بنویسید