نظر کوهکن تک‌نرخی‌شدن قیمت ارز و اصلاح یارانه ها

محسن کوهکن با اشاره به اجرای طرح اصلاح هدفمندی یارانه‌ها از سوی دولت، اظهار کرد: وقتی در موضوعی صاحبنظران، کارشناسان و نخبگان برای اجرایی‌شدن به نوعی اتفاق نظر رسیده‌اند و اجماعی در مورد آن موضوع شکل گرفته است، اگر آن طرح اجرا شود و بخشی از جامعه آن را نپذیرد یا با اکراه بپذیرد، معنا و مفهومش این است که آن نظرات کارشناسی را نتوانسته‌ایم به زبانی قابل‌قبول و قابل‌فهم به عموم مردم منتقل کنیم.

وی افزود: آنچه مسلم است، این است که موضوع اصلاح یارانه‌ها یک بحث جدید نیست و از زمان پایان جنگ تحمیلی تاکنون مطرح بوده است. در دوره‌هایی هم به شکل جزئی و موردی اجرا شده که همان اجراهای موردی و جزئی سبب شده است که امروز اگر از کلیات اجرای چنین طرحی صحبت می‌شود، آن کسانی که به دنبال مخالفت با این طرح هستند به همان اجراهای نیمه‌کاره و جزئی هدفمندی یارانه‌ها اشاره کنند و از تبعات آن برای جامعه بگویند در حالی که اگر دقیقتر به موضوع نگاه کنیم اجرای طرح هدفمندی یارانه‌ها به شکلی که تاکنون انجام می‌شد در عمل خیری برای مردم نداشت.

این نماینده سابق مجلس یادآور شد: اینکه ما ارزی با قیمتی پایینتر برای واردکننده درنظر بگیریم، بیشتر از اینکه منجر به بهبود وضعیت و افزایش قدرت خرید مصرف‌کننده شود، سبب‌ساز فساد و رانت و سودجویی عده‌ای شده است که از تفاوت قیمت‌ها در بازار به نفع خود استفاده می‌کردند و مردم هم از این تخصیص ارز شاهد بهبودی در امورات خود نبودند، اما حالا قرار است قیمت‌ها واقعی شود ، شخصاً با هر اقتصاددانی که صحبت کرده‌ام نشنیده‌ام بگوید مسیری که در تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی طی می‌شد درست بود، بلکه هرکدام با استناد به آثار و عواقبی از آن، ایراداتی را متوجه این طرح می‌کردند.

کوهکن با تاکید بر اینکه وقتی مجوز فعالیت‌های اقتصادی به دلیل محدودیت منابع صادر نمی‌شد، راه برای پارتی‌بازی و رانتخواری باز می‌شد، تصریح کرد: در شرایطی که ارز ۴۲۰۰ تومانی پرداخت می‌شد آن کسانی که به دنبال فعالیت اقتصادی بودند و از امتیاز خاصی هم در ارتباط با افراد خاص برخوردار نبودند، هرگز از ارز ارزان‌قیمتی که در اختیار نورچشمی‌ها و عزیزکرده‌ها و رانتخواران قرار می‌گرفت برخوردار نمی‌شدند و مجبور بودند با قیمت‌های واقعی بازار جلو بروند. از سویی محدودیت این ارز در دو بخش «دان مرغ» و «دارو» سبب می‌شد مجوزهای لازم برای همه صادر نشود و فقط عده خاصی از آن برخوردار شوند که همین امر باعث می‌شد جلوی افزایش تولید هم گرفته شود.

وی ادامه داد: در چنین شرایطی مشخص است که بازار کالای قاچاق و بازارچه‌های مرزی داغ می‌شود. اینکه گفته می‌شود جلوی قاچاق گرفته شود هم واقعاً کار راحتی نیست. مرزهای ما وسیع است و یک دروازه نیست که آن را بببندیم و برایش یک نگهبان بگذاریم و بگوییم دیگر کالایی قاچاق نمی‌شود؛ از طرفی بازارچه‌های مرزی هم هستند که بحث خودشان را دارند.

این نماینده سابق مجلس با بیان اینکه اصل اجرای طرح اصلاح هدفمندی یارانه‌ها و واقعی‌کردن قیمت‌ها دارای محاسنی است، یادآور شد: یکی از محاسن اجرای چنین طرحی این است که مجوزهای فامیلی و رانتی حذف می‌شوند و اعطای مجوز تولید و صادرات آزاد می‌شود. آن کسی که پول دارد اما تخصص ندارد و آن کسی که تخصص دارد و پول ندارد باهم مشارکت می‌کنند و تولیدات و صادرات رونق بیشتری پیدا می‌کند. درحالی که وقتی محدودیت پرداخت ارز ۴۲۰۰ تومانی وجود داشت، آن تفاوت قیمت با بازار، باعث می‌شد که دریافت‌کننده آن ارز به سمت مسیرهایی حرکت کند که سودآوری بیشتری برایش داشته باشند و از این دوقیمتی یا چندقیمتی‌بودن بازار به نفع خود استفاده کند.

کوهکن با بیان اینکه عملکرد هشت سال گذشته به اعتماد مردم آسیب‌هایی وارد کرده است، تاکید کرد: وقتی اعتماد مردم دچار آسیب شده است، باید به دنبال استادان دانشگاهی و کارشناسان سازمان‌های مردم‌نهاد برویم و از آنان بخواهیم که درباره این طرح و نقاط قوت و حتی ضعف‌هایی که ممکن است داشته باشد به جامعه توضیح دهند تا مردم بدانند که فضای دادوستد در اقتصاد به سمت سالم‌شدن حرکت می‌کند و این سلامت در گروی تک‌نرخی‌شدن قیمت ارز است که نتایج آن برای همه اقشار در نهایت مثبت خواهد بود. دولت هم در اجرای این طرح تلاش کرد با پرداخت پیشاپیش ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومانی یارانه به مردم، آرامش‌خاطری را برای‌شان فراهم آورد.

وی همچنین با تاکید بر اینکه هزینه‌های زندگی در تمام کشور یکسان نیست، اظهار کرد: برخی در فضای مجازی گفته‌اند که با این میزان پرداخت یارانه، نمی‌توان از پس هزینه‌ها برآمد، در حالی که اگر صرفاً نگاه خود را محدود به مناطق مرکزی و شمالی تهران نکنیم، متوجه می‌شویم که حتی قیمت یک نان سنگک در جنوب تهران با قیمت یک نان فانتزی پرحجم در شمال تهران تفاوت معناداری دارد و همین تفاوت هزینه‌ها در شهرستانهای مختلف و روستاها نیز وجود دارد. پس می‌توان گفت این میزان پرداخت یارانه برای روستانشینان و بخش عمده‌ای از کسانی در شهرستان‌ها زندگی می‌کنند، کمک‌هزینه قابل‌قبولی محسوب می‌شود اما نمی‌توان منکر این شد که آن کارمند بازنشسته‌ای که در مرکز یا شمال تهران، مستاجر است نمی‌تواند تمامی هزینه‌های خود را با این یارانه پوشش دهد.

این نماینده سابق مجلس ادامه داد: باید توجه داشته باشیم که این شرایط، آخر خط نیست و دولت با اجرای این طرح تلاش کرده تا بخش عمده جامعه کمتر آسیب ببینند و قیمت‌ها نیز اصلاح شود و آن بساط تغییر روزانه و هفتگی قیمت‌ها نیز جمع شود و به یک تعادل و سکون در قیمت‌ها دست یابیم. در این میان مردم هم با تقویت فرهنگ عمومی جامعه می‌توانند کمک کنند که قیمت‌ها کنترل‌شده باقی بمانند.

منبع: ایسنا