تحلیل امیرعبداللهیان از سفر رئیس‌جمهور سوریه به ایران

آقای بشار اسد، رئیس‌جمهور سوریه و هیئت همراه یک‌شنبه (۱۸/۰۲/۱۴۰۱) با حضرت آیت‌الله خامنه‌ای دیدار کردند. رهبر معظم انقلاب در این دیدار با اشاره به پیروزی سوریه در یک جنگ بین‌المللی فرمودند: «سوریه امروز، سوریه قبل از جنگ نیست، اگر چه آن زمان خرابی‌ها نبود، اما احترام و اعتبار سوریه اکنون بسیار بیشتر از گذشته است و همه به این کشور به عنوان یک قدرت نگاه می‌کنند. امروز رئیس‌جمهور و ملت سوریه نزد ملت‌های منطقه سرافراز هستند.» رسانه KHAMENEI. IR در گفت‌وگویی با دکتر حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران موضوعات مطرح شده در این دیدار را بررسی کرده است.

در دیدار رئیس‌جمهور سوریه و هیئت همراه با رهبر معظم انقلاب چه گذشت؟ به عنوان یکی از حاضران در دیدار روایتی از آن را بفرمایید.

دیدار آقای بشار اسد، رئیس‌جمهور محترم سوریه با رهبر معظم انقلاب در تهران تاریخچه‌ای دارد. از زمان شهادت سردار سلیمانی تا الان که ایشان موفق شدند به تهران بیایند، من بار‌ها در ملاقات‌هایی که با ایشان در دمشق داشتم و همچنین سایر مقامات کشورمان در دیدار‌هایی که با ایشان داشتند، آقای بشار اسد معمولاً در پایان دیدار ضمن ابلاغ سلام می‌گفتند جزو آرزوهایم است که یک بار دیگر به تهران بیایم و با امام خامنه‌ای دیدار کنم و فرصت گفتگو با ایشان را داشته باشم. خب، به دلیل موج و فراگیری کرونا این دیدار همین طوری به تعویق افتاد تا اینک که فرصت این دیدار فراهم شد. دیدار در فضایی کاملاً صمیمانه، دوستانه و متأثر از نقش مهم جمهوری اسلامی ایران در کمک به سوریه برای برون‌رفت از جنگ همه‌جانبه تروریستی در سال‌های گذشته برگزار شد. فضای دیدار صمیمانه آقای بشار اسد با رهبر معظم انقلاب متأثر از درآمیخته‌شدن خون شهدای ایرانی و خون شهدای سوریه‌ای در خاک شامات و متأثر از فضای به وجود آمده معنوی در عرصه مقاومت در سال‌های مبارزه با خلق‌کنندگان جنگ تروریستی در منطقه از جمله در عراق و سوریه هم بود. وقتی با آقای بشار اسد بعد از ملاقات با رهبر معظم انقلاب مواجه شدم، ایشان را خیلی مسرور دیدم و از اینکه توانست به آرزوی خودش (ملاقات با رهبر معظم انقلاب) برسد، خوشحال بود. ایشان در این دیدار از صمیم قلب از مواضع امام خامنه‌ای و نقش مهمی که در جهان متلاطم کنونی و در قبال منطقه به ویژه سوریه ایفا کردند، تشکر کرد.

این دیدار در شرایط فعلی منطقه و جهان چه پیام‌هایی دارد؟ تحلیل شما از مواضع آقای بشار اسد در این دیدار چیست؟ زمینه‌های همکاری دو کشور و مبارزه محور مقاومت با نقشه‌های رژیم‌صهیونیستی از مواردی بود که آقای اسد به آن‌ها اشاره کرد.

بُعد دیگر این سفر به برخی از تحولات منطقه‌ای، بحران اوکراین و تحولات در حال وقوع مناطق پیرامونی ما در غرب آسیا برمی‌گردد. سفر آقای بشار اسد این پیام را دارد که رابطه تهران و دمشق رابطه ممتاز و ناگسستنی است. آن مسئله‌ای که در اراده رهبران دو کشور مشاهده می‌شود، توسعه و تعمیق روابط است. روابط در ماه‌های اخیر شکل متفاوتی پیدا کرده و ما از فضای امنیتی و نظامی که در سوریه حاکم بود، روزبه‌روز فاصله گرفته‌ایم و اکنون فضای توسعه همه‌جانبه اقتصادی، تجاری، گردشگری و همکاری‌های علمی و فناوری فراهم است که در دستور کار دو کشور قرار دارد. در این رابطه گفتگو‌های مهمی هم در حضور رهبر معظم انقلاب و هم در سطح رؤسای جمهور دو کشور مطرح و بر این مسائل تأکید و در این موضوعات توافقات بسیار مهمی هم انجام شد. همه پرونده‌های دوجانبه با نگاه به منافع دو ملت و اقداماتی که در آینده باید به طور گسترده انجام شود، هم مرور شد. رهبر معظم انقلاب در این دیدار فرمودند، سوریه امروز متفاوت از سوریه دیروز است. امروز سوریه جایگاه ممتازی در منطقه دارد. هر چند تحریم‌های موسوم به سزار غرب و امریکا شرایط سختی را به لحاظ اقتصادی برای مردم سوریه ایجاد کرده است، اما مردم سوریه همان‌طوری که از جنگ گسترده تروریستی توانستند از مسیر مقاومت با پیروزی و سرافرازی بیرون بیایند، از این جنگ اقتصادی هم با سرافرازی بیرون خواهند آمد. سوریه امروز در جهان عرب و جهان اسلام در خط مقدم مقاومت در مقابل رژیم‌صهیونیستی از جایگاه برتر و ویژه‌ای برخوردار است. آنچه از فضای جلسه استخراج و استنباط می‌شود، این است که امروز مقاومت در قوی‌ترین و بهترین وضعیت خودش قرار دارد و صهیونیست‌ها در آینده- به‌رغم اینکه با اندک کشور‌هایی به دنبال نمایش عادی‌سازی روابط هستند- خواهند دید که جهان اسلام و منطقه و حتی بسیاری از حاکمان منطقه چنین اجازه‌ای را نخواهند داد که صهیونیست‌های اشغالگر بتوانند در منطقه نقش‌آفرین باشند.

رهبر معظم انقلاب با اشاره به نقش حاج‌قاسم در دیدار امروز (۱۸ اردیبهشت)، رفتار ایشان درباره سوریه را با تعصب و بدون تفاوت با دوران دفاع مقدس خواندند. حاج‌قاسم در پیروزی سوریه در جنگ بین‌المللی چند سال اخیر چه نقشی ایفا کرد؟

زمانی که سوریه در معرض فروپاشی جدی قرار داشت و خیلی‌ها قطع امید کرده بودند و با قاطعیت صحبت از پایان کار نظام سیاسی سوریه به میان می‌آوردند، رهبر معظم انقلاب با درک عمیق از آنچه در سوریه طراحی شد و با نگاه به امنیت منطقه، نگاه به نقش سوریه در منطقه و با نگاه به امنیت ملی کشور دستور دادند که باید با همه توان هر اقدامی که لازم است در شکست نقشه‌ای که منطقه و جهان اسلام را دربرگرفته اقدام شود. سردار سلیمانی عزیز نیز مسئولانه و متعهدانه همچون سرداری شجاع در کنار مردم سوریه حضور پیدا کرد و در عرصه‌های مختلف- از مستشاری نظامی در محافل نظامی سوریه گرفته تا فرماندهی شجاعانه نیرو‌های نظامی و مردمی سوریه و مدافعان حرم در خط مقدم- ایفای نقش کرد. سردار سلیمانی در این دوره نقش بسیار مهمی در تقویت روند آموزش، سازماندهی و کمک به بسیج نیرو‌ها در سوریه داشت و بدون تردید همه این اقدامات را با هماهنگی کامل و بنا به درخواست رئیس‌جمهور و مقامات ارشد سوریه انجام می‌داد، لذا نقش روحیه‌بخش سردار سلیمانی در تأمین حداکثری امنیت منطقه و امنیت ملی کشور را هیچ‌گاه نباید فراموش کنیم.

رهبر معظم انقلاب در بخشی از این دیدار از روحیه بالای آقای بشار اسد تقدیر کردند. آینده تحولات سوریه را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

از مجموع مطالب آقای بشار اسد در هر دو ملاقات با رهبر معظم انقلاب و با آقای رئیس‌جمهور این‌گونه برداشت می‌شود که ایشان با روحیه‌ای قوی همچنان به دنبال حفظ تمامیت ارضی سوریه است. آقای بشار اسد بر اساس حفظ مسئولیت و رهبری که در جامعه سوریه دارد و نگاهی که مردم سوریه دارند، به دنبال این است که موضوع حضور تروریست‌ها و مداخلات مداخله‌گران خارجی در کشورش پایان داده شود. ما ایشان را هم در مقابل اقدامات و تعرضات خارجی و هم در مقابل مداخلات خارجی مصمم دیدیم. ان‌شاءالله همان‌گونه که در عرصه سال‌های مقاومت و ایستادگی در مقابل جنگ تروریستی سوریه عمل کرد، در آینده نیز در مسیر حفظ حاکمیت و تمامیت ارضی سوریه و جلوگیری از مداخلات خارجی و حضور تروریست‌ها و بیگانگان در سوریه با قوت و با همبستگی ملی عمل کند.

در پایان اگر نکته‌ای باقی‌مانده است بفرمایید.

این سفر نقطه عطف جدیدی در روابط تهران و دمشق به حساب می‌آید. امیدوارم بتوانیم آنچه در راستای منافع این دو ملت و دو کشور است، محقق کنیم تا این دو کشور بتوانند در همه زمینه‌های اقتصادی، تجاری، گردشگری، فرهنگی، صنعتی، علمی و فناوری از ظرفیت‌های موجود همدیگر استفاده کنند. من اطمینان دارم آینده بسیار روشنی در انتظار منطقه ما و مردم خوب سوریه است.

منبع: روزنامه جوان