شلیک سنا به وین

 سناتورهای آمریکایی بامداد پنجشنبه طرح ضد‌ایرانی خود را با هدف جلوگیری از احیای توافق هسته‌ای و لغو تحریم‌های ظالمانه علیه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تصویب کردند. این طرح که با پیشنهاد «جیمز لنکفورد» سناتور جمهوری‌خواه ضد ایرانی ارائه شده بود، با ۶۲ رأی مثبت و ۳۳ رأی منفی تصویب شد تا دولت آمریکا را مجاب کند هرگونه توافق هسته‌ای با ایران باید شامل تمام «فعالیت‌های شرورانه و مخرب» جمهوری اسلامی شود. به نوشته رسانه‌های آمریکایی، طرح مذکور که اقدامی غیرالزام‌آور برای دولت آمریکاست، از کاخ سفید می‌خواهد تا زمانی که تهران یک‌ سری از پیش‌شرط‌های دشوار از جمله محدود کردن فعالیت‌های موشکی بالستیک را نپذیرفته، به توافق هسته‌ای بازنگردد. این طرح همچنین به دولت بایدن هشدار می‌دهد حذف سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از لیست سازمان‌های تروریستی و لغو تحریم‌ها علیه آن را در هیچ توافق هسته‌ای جدیدی با ایران نگنجاند.

البته ساعتی پیش از این اقدام، طرح ضد ایرانی دیگری برای حفظ تحریم‌ها علیه بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران تصویب شده بود. سنای آمریکا بامداد پنجشنبه طرحی را با هدف حفظ تحریم‌های «مرتبط با تروریسم» علیه جمهوری اسلامی ایران تصویب کرد. این طرح که با پیشنهاد «تد کروز» سناتور ضد ایرانی ارائه شد، با ۸۶ رأی مثبت و ۱۲ رأی منفی تصویب شد. این سناتور آمریکایی طی سخنرانی در جلسه سنا برای مجاب کردن سناتورها به دادن رأی مثبت به این طرح ضد ایرانی، مدعی شد: «ایران نخستین حامی تروریسم دولتی در جهان است... اگر شما از تحریم‌های تروریستی بر سپاه حمایت می‌کنید، باید رأی مثبت دهید». رسانه‌های آمریکایی نیز در این ‌باره نوشتند: «یکی از پیشنهادهایی که راب مالی، نماینده آمریکا در امور ایران و سرپرست تیم مذاکره‌کننده در وین، به طرف ایرانی برای بازگشت به توافق هسته‌ای داده بود، برداشتن تحریم‌های مرتبط با تروریسم بر بانک مرکزی ایران بود».

این تحولات در حالی است که هفته گذشته رسانه‌های غربی به نقل از برخی دیپلمات‌های غربی گزارش دادند مقامات اروپایی به منظور نجات توافق هسته‌ای با ایران پیشنهاد کرده‌اند مذاکره‌کننده ارشد اتحادیه اروپایی به تهران برود تا برای خروج از «بن‌بست کنونی» در مذاکرات به ایران پیشنهاد دهد توافق را بدون اینکه سپاه پاسداران از فهرست سازمان‌های تروریستی خارج شود بپذیرد. این منابع گفته بودند «انریکه مورا» هماهنگ‌کننده مذاکرات وین، به همتایان ایرانی خود گفته که آماده است به تهران بازگردد تا راهی برای عبور از بن‌بست باز شود. طبق این گزارش، ایران تاکنون به این پیشنهاد پاسخ نداده است.

دولت بایدن با فقدان آمادگی برای تصمیم سیاسی در رسیدن به توافق در وین، روند گفت‌وگوها را با اخلال مواجه کرده است به طوری که چشم‌انداز توافق را دور از دسترس قرار می‌دهد. مقامات دولت بایدن با علم به اینکه نیاز مبرم به احیای برجام دارند اما با توجه به اینکه در حال حاضر واشنگتن قادر نیست برخلاف وعده انتخاباتی بایدن -که بازگشت به توافق هسته‌ای را سنگ بنایی برای حصول توافقی فرابرجامی قرار دهد- به یک برجام گسترده‌تر دسترسی پیدا کند، تلاش می‌کنند از هزینه تبعات این اتفاق خودداری کنند بویژه که با نزدیک شدن به انتخابات کنگره آمریکا و اوضاع شکننده پایگاه رای دموکرات‌ها، بازگشت به برجام دست مخالفان دولت بایدن را -که در سراشیبی افت محبوبیت قرار گرفته است- برای حمله به دولت پرتر خواهد کرد. از همین رو است که آمریکایی‌ها با فرافکنی و با برجسته کردن موضوع سپاه، می‌کوشند ایران را مسؤول بن‌بست کنونی معرفی کنند. این در حالی است که دولت بایدن در وین دیگر شرایط کشورمان را هم برای حصول توافق که وابسته به انتفاع اقتصادی ایران است نپذیرفته است.

* توافق فرابرجامی در کار نیست

در همین حال پایگاه پولیتیکو گزارش داد مقام‌های دولت «جو بایدن»، رئیس‌جمهور آمریکا، در محافل خصوصی تقریبا اعتراف کرده‌اند توافق با ایران بر سر مسائل فراتر از برنامه هسته‌ای این کشور دیگر ممکن نیست. این رسانه آمریکایی به نقل از منابع آگاه به گزارش‌های غیرعلنی ارائه‌‌شده به کنگره درباره مذاکرات برجام، نوشته است اعضای تیم مذاکره‌کننده آمریکا در محافل خصوصی تقریبا به چنین چیزی اعتراف کرده‌اند. پولیتیکو تصویب این قطعنامه را «نخستین شلیک هشدار» از سوی کنگره به سمت دولت بایدن درباره توافق هسته‌ای با ایران تعبیر کرده است. این پایگاه نوشته است با آنکه این قطعنامه الزام‌آور نیست اما حامل پیامی نمادین از سوی قانونگذاران آمریکایی است مبنی بر اینکه هر گونه توافق هسته‌ای جدید با ایران باید از توافق حاصل‌شده در سال ۲۰۱۵ قوی‌تر باشد. رابرت منندز، رئیس کمیته روابط خارجی مجلس سنای آمریکا درباره تصویب این قطعنامه به پولیتیکو گفت: «[تصویب این قطعنامه] نشان‌دهنده احساسات ما درباره وضعیت‌مان در قبال ایران و نگرانی اعضای سنا از مسیری است که ایران در جهت حرکت به سمت سلاح در پیش گرفته».

کوری بروکر، نماینده دموکرات ایالت نیوجرسی در مجلس سنا نیز درباره دلایل حمایتش از قطعنامه مذکور گفت: «ما خواستار رسیدن به یک توافق طولانی‌تر و قوی‌تر هستیم. من خواستار بهترین توافق ممکن هستم؛ توافقی که به امنیت منطقه منجر شود و از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای جلوگیری کند». همچنین کریس مورفی، از سناتورهای حامی برجام که در جلسه روز چهارشنبه به قطعنامه مذکور رأی مخالف داد به پولیتیکو گفت: «ایران تنها چند هفته با دستیابی به مواد هسته‌ای کافی جهت ساخت سلاح هسته‌ای فاصله دارد. سلب کردن امکان رسیدن به توافق هسته‌ای از این دولت فقط کار احمقانه‌ای نیست، بلکه کاملا خطرناک هم هست. ما نباید این سیاست شکست‌خورده در قبال ایران را برای 4 سال دیگر تأیید کنیم». یک سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در گفت‌‌وگو با پایگاه پولیتیکو ادعا کرد بایدن به دنبال بازگشت به برجام است. او گفت: «هیچ چیز در داخل توافق هسته‌ای از عزم ما برای مقابله با حمایت ایران از تروریسم و مقابله با برنامه موشکی این کشور نخواهد کاست».

* برای شکست مذاکرات آماده‌ایم

«ند پرایس» سخنگوی وزارت خارجه آمریکا بامداد پنجشنبه مدعی شد واشنگتن برای سناریوی شکست مذاکرات وین آماده است. پرایس طی نشست خبری در واشنگتن گفت: «در دوره گذشته، ایران مراحل به دست آوردن مواد شکافت‌پذیر و غنی‌شده را تسریع کرد و این برای ما غیرقابل قبول است». وی با بیان اینکه آمریکا به دنبال مذاکره درباره بازگشت ایران به پایبندی به توافق هسته‌ای است، اظهار داشت: «ما به دنبال بازگشت همزمان به توافق هسته‌ای با ایران هستیم». دیپلمات آمریکایی با ادعای اینکه برای سناریوی شکست مذاکرات نیز آماده هستند، اضافه کرد: «ما با متحدان خود برای سناریوی عدم توافق با ایران آماده می‌شویم و باید به تاکتیک‌های دیگری متوسل شویم».

***

    رویترز به نقل از مقام ایرانی: اقتصاد ایران چندان متکی به احیای برجام نیست   

طبق گزارش رویترز، یک مقام ناشناس ایرانی به این خبرگزاری گفت این واقعیت که اقتصاد ایران اکنون چندان متکی به احیای برجام نیست، در صورت ازسرگیری مذاکرات وین، اهرم قوی برای مذاکره‌کنندگان ایرانی ایجاد می‌کند. به گزارش فارس، خبرگزاری رویترز در گزارشی مدعی شد ۳ مقام آشنا با سیاست تهران گفتند مسؤولان ایران که از افزایش قیمت نفت در پی حمله روسیه به اوکراین جسارت یافته‌اند، عجله‌ای برای احیای برجام با قدرت‌های جهانی به منظور کاهش تحریم‌ها ندارند. به ادعای این گزارش، در حالی که هدف نهایی هنوز احیای مجدد توافق و برداشته شدن تحریم‌هاست، مقامات ایرانی گفتند افزایش درآمدها با افزایش قیمت نفت، دریچه فرصتی را برای ایران باز کرده و به اقتصاد آن فرصت چند ماهه تنفس داده است. در ادامه این گزارش آمده یک مقام ارشد ایرانی - که از ذکر نامش خودداری کرد- افزود: برنامه هسته‌ای ما طبق برنامه پیش می‌رود و زمان به نفع ما است. طبق این گزارش، این مقام با بیان اینکه «اگر مذاکرات شکست بخورد، پایان دنیا نخواهد بود»، افزود: این واقعیت که اقتصاد ایران اکنون چندان متکی به احیای توافق نیست، اگر و زمانی که مذاکرات (وین) از سر گرفته شود، اهرم قوی برای مذاکره‌کنندگان ایران ایجاد می‌کند. به ادعای رویترز، وزارت امور خارجه ایران بلافاصله به درخواست‌ها برای اظهارنظر پاسخ نداد. به نوشته این رسانه انگلیسی، در پی بحران در اوکراین که نگرانی‌های عرضه را تشدید کرده، قیمت جهانی نفت خام همچنان بالاست و قیمت نفت خام برنت در ماه مارس به ۱۳۹ دلار در هر بشکه رسید که بالاترین قیمت از سال ۲۰۰۸ بود.

منبع: وطن امروز