از خبرسازی رویترز از مذاکرات تا نامه تهدید آمیز 200 نماینده کنگره

 هر چه به زمان های حساس مذاکرات و شاید رسیدن به توافق نهایی نزدیک تر می شویم، جنگ رسانه ای هم بیشتر و سخت تر می شود و همه طرف های مذاکرات سعی دارند تا خود را برنده مذاکرات معرفی کنند یا حداقل بازنده میدان لقب نگیرند. در این جنگ رسانه ای، بوق های خبری غربی هم بیکار نیستند و به ویژه در روزهای آینده باید منتظر اقدامات ایذایی آن ها در این جنگ روانی بود. بر همین اساس و در حالی که همه طرف ها از باقی ماندن بخشی از مشکلات و اختلافات در وین خبر می دهند، خبرگزاری آمریکایی رویترز اقدام به انتشار گزارشی کرد که به ادعای رویترز بخشی از توافق 20 صفحه ای در وین است. براساس ادعای رویترز متن پیش‌نویس این توافق مراحل توالی گام‌های دو طرف را مشخص می‌کند که باید پس از تایید آن توسط طرف‌های باقی‌مانده در توافق، اجرا شود. به گفته سه دیپلمات، نخستین مرحله اجرا با تعلیق غنی‌سازی بالای ۵ درصد توسط ایران شروع می‌شود. این متن همچنین به اقدامات دیگری اشاره می‌کند که دیپلمات‌ها می‌گویند شامل آزادسازی حدود هفت میلیارد دلار از پول‌های ایران در بانک‌های کره جنوبی و همچنین آزادی زندانیان غربی در ایران است. براساس اعلام رویترز حداکثر خلوص مجاز غنی سازی اورانیوم توسط ایران 3.67 درصد خواهد بود. آمریکایی‌ها نیز برای فروش نفت ایران صرفا معافیت های ۹۰ و ۱۲۰ روزه می دهند. ادعای رویترز در حالی منتشر شده است که هنوز مذاکره کنندگان حاضر در وین در حال مذاکره هستند و هیچ سندی امضا نشده است. سعید خطیب زاده در برابر این گزارش تحریف شده واکنش نشان داد و در توئیتی نوشت: «انتشار اطلاعات نادرست در پوشش گزارش‌دهی رسانه‌ای کاری خطرناک است. توافق نهایی برای صدور مجوز بازگشت آمریکا به برجام با گزارش بی‌منبع تحریف شده‌ای که شایعه‌سازی کرده است، بسیار متفاوت خواهد بود. با نزدیک‌شدن به روزهای پایانی، باید منتظر تحریف‌های بیشتری بود.» اما خبر غیردقیق رویترز تنها خبر هسته ای 48 ساعت گذشته نبود. علی باقری مذاکره کننده ارشد ایران نیز در توئیتی نوشت: بعد از هفته‌ها مذاکرات فشرده، بیش از هر زمان به توافق نزدیک شده‌ایم، اما تا وقتی درباره همه‌ چیز توافق نشده باشد، درباره هیچ چیز توافق نشده است. ‌وی تصریح کرد: واقع‌بینی، خودداری از زیاده‌خواهی و توجه به تجربه چهار سال گذشته لازمه تحقق این هدف است. زمان تصمیم‌گیری طرف‌های مذاکراتی ما فرارسیده است. اما از طرف دیگر گروهی ۲۰۰ نفره از نمایندگان کنگره در نامه‌ای هشدار‌آمیز ضمن تأکید بر این که بایدن مجوز ارائه «تضمین» به ایران درباره برجام را ندارد، گفتند که هر توافقی با ایران بدون تأیید کنگره، مجدد لغو خواهد شد. آن ها تصریح کردند که بدون تأیید کنگره، هرگونه توافق با ایران به همان سرنوشت توافق ۲۰۱۵ دولت «باراک اوباما» دچار خواهد شد که در دولت «دونالد ترامپ» لغو شد. سناتور «تد کروز» از جمهوری‌خواهان مخالف برجام نیز معتقد است مقامات ارشد دولت بایدن در شهادت در کنگره متعهد شدند که تحریم‌های ایران را به شدت اعمال خواهند کرد اما بیش از یک سال پس از این وعده‌ها شواهد زیادی وجود دارد که نشان می‌دهد آن‌ها به کنگره آمریکا دروغ گفته‌اند.به نظر می رسد هرچه به مراحل حساس تر مذاکرات نزدیک می شویم برخی طرف‌ها قصد دارند با درز اطلاعات تحریف‌شده از توافق احتمالی، فضاسازی رسانه‌ای جهت داری را عملیاتی و از این طریق برای مذاکره کنندگان خود در وین اهرم فشار یا چانه زنی اضافی درست کنند و گزارش رویترز را باید از این زاویه تحلیل کرد. مجموعه ای از اطلاعات غلط، ناقص و درست که مخاطب را کاملا گمراه می کند. برخی از عناصر این گزارش، چیزهایی است که طبیعتا نمی تواند در هر توافق احتمالی نهایی نباشد. مثلا کاهش سطح غنی سازی ایران به سطح مجاز در برجام یا رفع تحریم های فروش نفت یا آزادسازی منابع مالی بلوکه شده ایران. با وجود این، رویترز بنا به روایتی یک سویه و جهت دار، این ها را با هم ترکیب کرده است. اما نکته مهمی که درستی گزارش رویترز را کاملا مخدوش می کند، ادعای درج مباحث دوجانبه شامل آزادی محکومان توسط ایران است. در مجموع، این گزارش با کنار هم گذاشتن برخی حدسیات و گمانه زنی هایی که ترکیبی از راست و ناراست است، نتایج گمراه کننده ای به مخاطب ارائه می کند. در برابر چنین عملیات روانی پیچیده و گسترده ای نیاز به هوشمندی رسانه ای بالایی است./ خراسان