رایزنی‌های احتمالا مستقیم

گروه سیاست سایت فردا - بحث مذاکره مستقیم خیلی وقت است که مطرح بوده و همیشه موافقان و مخالفانی داشته است. بسیاری از تحلیلگران داخلی با اشاره به اینکه اختلاف اصلی در قضیه برجام بین ایران و آمریکا است و تا این دو مشکلات خود (مشکلات مربوط برجام و نه همه موارد اختلافی) را مستقیما حل نکنند، گره از این کار باز نخواهد شد. از طرف دیگری گروهی تاکید داشتند که چون آمریکا از برجام خارج شده و بدعهدی کرده نباید اجازه داد که سر میز مذاکره بگردد و مذاکره غیرمستقیم را عامل تحقیر طرف آمریکایی می‌دانستند. 

نظر تیم مذاکره کننده تا پیش از این به گروه دوم نزدیک‌تر بود و از مواضع ایران اینطور بر می‌آمد که به رغم علاقه و حتی اصرار آمریکایی‌ها حاضر به پذیرش مذاکره مستقیم نیستند. اکنون اما به نظر می‌رسد که وضعیت تا حدی تغییر کرده است چراکه حسین امیرعبداللهیان وزیرخارجه کشورمان گفته: «اگر در روند مذاکرات به مرحله‌ای برسیم که رسیدن به یک توافق خوب با تضمین بالا لازمه‌اش این باشد که سطحی از گفت‌وگو را با آمریکا داشته باشیم، آن را نادیده نخواهیم گرفت».

این سیاست ایران احتمالا در پی آن اتخاذ شده که در هفته‌های آینده معلوم شد، با رویه موجود (یعنی مذاکره غیرمستقیم) توافق جامع و پایداری که ایران می‌خواهد به این زودی‌ها حاصل نمی‌شود و آن توافق موقتی که آمریکایی‌ها پیشنهاد می‌دهند نیز با مصلحت ایران نمی‌خواند و شدنی نیست. 

ناگفته نماند که برخی تحلیلگران داخلی پیش از آن یعنی از وقتی که مقام معظم رهبری تاکید کردند مذاکره با دشمن به معنی تسلیم نیست، احتمال انجام مذاکره مستقیم را جدی‌تر می‌دیدند. به هرحال اکنون ایران شرط خود را برای ورود به مرحله جدیدی از مذاکرات گفته و باید دید که مواضع طرف آمریکایی هیات مذاکره کننده ما را به این نتیجه می‌رساند که آن توافق خوب و با تضمین بالا در مذاکرات مستقیم محقق می‌شود یا خیر.

از ظواهر امر این طور برمی‌آید که تیم آمریکایی تا اندازه‌ای تغییر رویه داده و نمی‌خواهد از این فرصت بگذرد. گذشته از تغییرات امیدوارکننده‌ای که در ترکیب هیات مذاکره کننده آنها ایجاد شده و کنار رفتن چهره‌های تندروتر شاهد مواضع صریحی مبنی بر استقبال از مذاکره مستقیم هستیم. مثلا جن ساکی، سخنگوی کاخ سفید گفته: «واشنگتن آماده مذاکرات مستقیم و فوری با ایران برای پیشبرد مذاکرات هسته‌ای است».

ند پرایس سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نیز گفته: «ما دنبال این هستیم فورا این دیپلماسی را به کار ببندیم و به وضوح گفته‌ایم که تعامل مستقیم در خدمت این اهداف خواهد بود.»

»