چرا نباید یارانه نقدی داد

گروه سیاست سایت فردا – دولت برنامه حذف ارز ترجیحی را ارائه کرده و نمایندگان هم در حال بررسی آن هستند. این طور که برخی می‌گویند تورم در سال آتی با حذف ارز ترجیحی یا بدون آن وجود دارد، لذا کاری که باید در این مرحله انجام داد پیدا کردن شیوه هایی است که بتواند تا حد امکان از فشار تورم بر مردم بکاهد و زندگی را برایشان سخت نکند. یکی از ایده های فعلی نیز ارائه یارانه حمایتی در قبال حذف ارز ترجیحی است. درباره چگونگی پرداخت آن نیز اختلاف نظرهایی وجود دارد اما کارشناسان معتقدند که بهتر است این یارانه از طریق کارت به مردم داده شود و نقدی نباشد.

مهرداد لاهوتی، نماینده ادوار مجلس که سال‌ها در کمیسیون های اقتصادی و تلفیق بودجه حضور داشته است، در گفت‌وگو با «فردا» گفت: «حذف ارز ترجیحی به شرط اینکه به صورت تدریجی انجام شود، اقدام درستی است. چنانکه در دولت قبل هم به تدریج در حال حذف شدن بود. اگر دقت کنید ارز ترجیحی ابتدا به اقلام زیادی اختصاص داشت و بعدا به حدود 25 قلم کالا رسید، بعد هم دولت مدیریت کرد و نهایتا فقط به گندم، کنجاله، ذرت، روغن و دارو تعلق گرفت».

وی افزود: «نکته اما اینجا است که در سال جاری طبق مصوبه مجلس 8 میلیارد دلار در اختیار دولت بود اما دولت جدید 10 میلیارد دلار نیز از سران قوا به دلیل افزایش قیمت‌های جهانی و خشکسالی مجوز کرد و مبلغ به 18 میلیارد دلار رسید. الان بحث این است ارز ترجیحی باید حذف شود اما به تدریج و زمانی که سازوکارهای مناسب پیشبینی شده باشد».

لاهوتی در ادامه دارو را مثال زد و گفت: «وزیر بهداشت گفته اند که از طریق سازوکار بیمه، افزایش قیمت جبران خواهد شد اما در عمل مدیریت این موضوع سخت است. حداقل اینکه فرد اول باید پولی داشته باشد که بتواند پرداخت کند و بعدا از بیمه وصول کند. این کار مخصوصا برای طبقات فقیر جامعه سخت است. بنابراین ممکن است که شاهد کاهش مصرف دارو باشیم اما این به معنی عدم نیاز مردم نیست و حتما نشانه آن است که پول نداشته و به همین خاطر به پزشک مراجعه نکرده‌اند».

این نماینده پیشین مجلس در ادامه گفت: «وقتی ما روش را تغییر دهیم، ممکن است که کاهش مصرف ایجاد شود. پیش بینی خود وزیر جهاد کشاورزی این بوده که مثلا مرغ تا 60 هزار تومان ، تخم مرغ تا 75 و 85 هزار تومان، یا گوشت تا 160 هزار تومان برسد و این ها می‌تواند کاهش مصرف ایجاد کند. وقتی هم که کاهش مصرف ایجاد شود، تولیدکننده با مشکل مواجه خواهد شد. این مسائل در جلسات بررسی شده است».

وی توضیح داد: «آقایان عنوان کرده‌اند که برای رفع حل مشکل تولیدکنندگان سرمایه در گردش را پیش بینی کرده‌اند . یعنی دولت این آمادگی را ایجاد کرده که اگر کاهش مصرف مشاهده شد، دولت از اینها خریداری کند. برای رفع مشکلات مردم نیز پیش بینی شده که دولت علاوه بر یارانه‌ای که الان پراخت می‌شود و به دو قشر جامعه با جمعیت های 76 میلیون و 53 میلیون نفر تعلق می‌گیرد؛ به 60 میلیون نفر یارانه پرداخت شود. اعتبار این بخش گویا 172 هزار میلیارد تومان باشد و تحت عنوان یارانه حمایتی ارائه شود».

لاهوتی در توضیح یارانه حمایتی گفت: « این یارانه به صورت بن کارت ارائه می‌شود. به نظر من اگر قرار باشد که ارز ترجیحی به صورت تدریجی حذف نشود، باید به چند نکته دقت کنند. اول اینکه حداقل دارو را در این فهرست قرار ندهد چون تامین آن برای مردم خیلی سخت خواهد بود. همچنین اینکه گندم و نان که حداقل معیشت مردم است را مستثنی کنند. دولت می‌گوید که کارت می‌دهم اما ممکن است که مدیریت آن سخت باشد. لذا بهتر است که این دو کالا را جدا کرده و برای تعمین مابه‌تفاوت قیمت سایرکالاها نیز یارانه را به صورت بن کارت بدهند. به این دلیل که اولا کاهش مصرف داشته باشیم. دوم اینکه قدرت خرید مردم کم نشود و این پول اختصاص به اقلامی مثل مرغ و تخم مرغ و ... یابد . در این صورت هم به سبد غذایی مردم اسیب وارد نمی‌شود و هم به تولید کنند فشار نمی‌آید».