انشعاب پنهان در کارگزاران

گروه سیاست سایت فردا: ابتلای غلامحسین کرباسچی به کرونا و البته پست اینستاگرامی محمد قوچانی درباره او بر این شائبه دامن زده است که حزب کارگزاران سازندگی یا دچار انشعابی پنهان شده است یا آنکه در آستانه انشعاب قرار دارد. قوچانی در دلنوشته‌ای ضمن اشاره به سابقه همکاری مطبوعاتی‌اش با کرباسچی به نکته مهمی اشاره می‌کند؛ آنکه «در اوج توجه سیاسی و اجتماعی کنار گذشته شد». او می‌نویسد: «ویژگی آقای کرباسچی همیشه تفویض اختیار در امور فرهنگی بوده است و هر چه در امور مالی منقبض و اهل حساب و کتاب است، در امور فرهنگی اهل واگذاری و منبسط است. کافی است به مدیرش اعتماد کند، در کارش دخالت نمی‌کند. در سیاست هم آقای کرباسچی همیشه خودش است. با اعتماد به نفس، تمرکز و اتکا به خویشتن بی‌توجه به (فشارهای) دیگران. اگر به تحلیلی برسد آن را بیان و اجرا می‌کند. متأسفانه در اوج توجه سیاسی و اجتماعی کنار گذاشته شد اما هرگز از سیاست و اصلاحات دست نشسته است و به نظرم دست نخواهد کشید. همچنان که از فرهنگ. برای آقای کرباسچی که این روزها درگیر کرونا شده است آرزوی سلامتی می‌کنم».

اشاره قوچانی به انتخاب سید حسین مرعشی به سِمت دبیرکلی حزب کارگزاران است که چندی پیش در شورای مرکزی این حزب تصمیم‌گیری شد و آن‌طور که گفته می‌شد کرباسچی از سوی اعضای حزب کنار گذاشته شد. البته مرعشی در چندوقت اخیر یعنی بعد از انتخابش به عنوان دبیرکل حزب کوشیده است فضای داخل حزب را آرام نشان دهد و این جابه‌جایی را یک اتفاق طبیعیِ حزبی نشان دهد؛ چنانکه او در گفت‌وگو با روزنامه «شرق» حتی بار مسئولیت را بر دوش خود کرباسچی انداخت و گفت که او همیشه اصرار داشته از مسئولیت دبیرکلی کنار برود. هرچند این سخنان باتوجه به گزاره‌های متعدد از اختلافات درونی کارگزاران درست به نظر نمی‌رسد زیرا مشاهده کردیم به محض تغییر دبیرکل، روزنامه متبوع حزبی یعنی «سازندگی» به‌طور موقت تعطیل شد که علتش هم گویا امتناع کرباسچی از ادامه فعالیت بود و در شرایطی که تقریبا تمام بودجه «سازندگی» بر عهده کرباسچی بود، انتظار می‌رفت بعد از او روزنامه تعطیل شود اما از آن‌سو مرعشی در رقابتی با کرباسچی «سازندگی» را احیا کرد اما دیگر نه با سردبیری محمد قوچانی، بلکه با سردبیری اکبر منتجبی. البته این به معنای آن نیست که قوچانی از سوی مرعشی کنار گذاشته شده بلکه شاید بتوان گفت قوچانی خود هنوز خود را در تیم کرباسچی تعریف می‌کند. در این بین کرباسچی هم به سرعت اعلام کرد که روزنامه «هم‌میهن» مجوزهای لازم برای انتشار را دارد و اگر قوچانی بپذیرد می‌تواند سردبیری آن را برعهده بگیرد.

افزون بر این نشانه‌ها که سراسر حاکی از وجود اختلاف نظر میان دو طیف کرباسچی و مرعشی است، پیشتر هم اختلاف این دو نمایان بود؛ مشخصا درباره جایگاه سید محمد خاتمی در جریان اصلاحات تنشی مطبوعاتی میان این عضو اصلی کارگزاران به وجود آمد؛ زمانی که کرباسچی به تندی علیه خاتمی می‌تاخت و می‌گفت او رهبر اصلاحات نیست و متعاقب اظهارنظرهای کرباسچی، مرعشی گفت‌وگو می‌کرد و می‌گفت این‌ها نظرات شخصی کرباسچی است و ارتباطی به کارگزاران ندارد یا زمانی که کرباسچی در نقد شورای عالی سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان می‌گفت که «تعریف اصلاح‌طلبان روی هواست» مرعشی روز بعد در گفت‌وگو با سایت «فردا» جواب او را داد و گفت: « لان کجا روی هوا نیست؟... درباره این موضوع در احزاب دارد بحث می‌شود و احزاب درباره روی هوا بودن دارند راه‌حل‌های خودشان را می‌دهند. ان‌شاءالله از این وضعیت خارج می‌شویم».

افزون بر همه اینها استعفای زنجیره‌ای اعضای شورای مرکزی کارگزاران که چندی پیش از تعیین مرعشی به عنوان دبیرکل حزب رخ داد، نشانه دیگری از وجود اختلاف‌ نظرهای گسترده بود. در ظاهر عطریانفر می‌گفت که این استعفاها برای توجه به جوان‌گرایی است اما دیدیم وقتی کرباسچی برکنار و مرعشی جای او نشست همه چیز به حالت عادی برگشت.

با در نظر داشتن همه اینها می‌توان گفت که عصر کرباسچی در کارگزاران تمام شده است و گرچه مرعشی در سال‌های اخیر نقش دبیرکل در سایه را ایفا می‌کرد اما اکنون به طور رسمی او و موافقانش از کرباسچی عبور کرده‌اند؛ هرچند در ظاهر می‌خواهند بر وجود این تنش‌ها که شبیه به انشعاب است، سرپوش بگذارند.