بررسی بودجه پیشنهادی وزارت خارجه

به نقل از مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی، بر اساس این گزارش، در لایحه پیشنهادی بودجه کل کشور برای سال ۱۴۰۱، جمع کل منابع و درآمدهای وزارت امور خارجه معادل ۳۱،۵۶۷،۵۰۰ میلیون ریال و جمع مصارف آن شامل مصارف عمومی و اختصاصی نیز اعتباری معادل ۵۶،۰۸۶،۴۷۶ میلیون ریال تعیین شده است. مقایسه اعتبارات هزینه‌ای وزارت امور خارجه در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ کل کشور با قانون بودجه سال ۱۴۰۰ نشان می‌دهد که بودجه وزارت امور خارجه، رشدی معادل ۰۸/۷ درصد داشته است.

با در نظر گرفتن این واقعیت که بخش عمده هزینه‌های وزارت امور خارجه با استفاده از ارز خارجی صورت می‌گیرد، به طور معمول، نوسانات نرخ ارز به‌طور مستقیم بر مصارف و هزینه‌های این نهاد تأثیرگذار است. به عبارتی می‌توان گفت بودجه وزارت خارجه با معیار ریال افزایش یافته است ولی از نظر ارزی همانند سال‌های گذشته روند کاهشی داشته است. بنابراین، روند صرفه‌جویی در هزینه‌های وزارت خارجه که یکی از اولویت‌ها و ترجیحات کلان کشور است تا حدودی دنبال شده است.

نکته حائز اهمیت در خصوص لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ در بخش مربوط به وزارت خارجه این است که این بودجه از یک سو بسیار کلی و در مواردی مبهم بوده و از این رو امکان ارزیابی دقیق شیوه هزینه‌کرد منابع طبق جدول اعتبارات تخصیص یافته وجود ندارد. از سوی دیگر، به دلیل الگوی بودجه‌ریزی سنتی، توزیع اعتبارات بیش از آنکه متمرکز بر اولویت‌ها و اهداف وزارت خارجه باشد تابع الگوی بسیط «درآمد-هزینه» است. پیامد اصلی این نوع بودجه‌ریزی آن است که نقش نظارتی مجلس شورای اسلامی در اجرای قانون بودجه محدود به الزام وزارت خارجه به «رعایت هزینه‌ها و مصارف طبق سقف اعتبارات مصوب» و «هزینه‌کرد منابع در محل مشخص شده» خواهد بود.

گزارش دفتر مطالعات سیاسی مرکز پژوهشهای مجلس با عنوان "بررسی لایحه بودجه ۱۴۰۱ وزارت امور خارجه" با شماره مسلسل ۱۷۹۵۷ به تحلیل و ارزیابی بودجه این وزارتخانه پرداخته و در انتهای گزارش برای ارتقاء عملکرد وزارت امور خارجه در راستای وظایف و مأموریت‌های این وزارتخانه پیشنهاداتی ارایه شده است./ایسنا