ورود غرب به بازی مقصر نمایی/دوباره زمزمه توافق موقت

از دیروز که رابرت مالی نماینده آمریکا در امور ایران کار دیپلماتیک خود را در وین آغاز کرد، می شد حدس زد که قطعا باید با موج جدیدی از بازی های غرب و تغییر لحن آن ها در مذاکرات وین مواجه شویم. در حالی که مذاکرات در روزهای گذشته روندی رو به جلو داشت و دیدگاه‌های طرف ها در خصوص نحوه ادامه کار و کاهش اختلافات به هم نزدیک شده بود، دیدار روسای هیئت های اروپایی با مالی کافی بود تا این رویکرد تغییر کند و بار دیگر به اتهام‌زنی رسانه‌ای علیه ایران روی آورند. سه کشور در بیانیه مشترکی با مقصرنمایی ایران در مذاکرات تلاش کردند تا روند گفت‌وگوها را به سود سیاست‌های کاخ سفید منحرف کنند. دیپلمات‌های ارشد انگلیس، آلمان و فرانسه رویکرد مخرب کاخ سفید در بروز مشکلات کنونی اجرای برجام و بی عملی خودشان در این سه سال را نادیده گرفتند و ادعا کردند که ایران مانع پیشرفت مذاکرات احیای مفاد این توافق است. آن‌ها مدعی شدند که پس از آغاز دور جدید مذاکرات، «ما ساعت ها تعامل داشته ایم و همه هیئت ها به ایران فشار آورده اند که منطقی باشد، اما هنوز نتوانسته ایم وارد مذاکرات واقعی شویم. ما در برخورد با مواضع جدید ایران که با برجام و فراتر از آن مغایر است، زمان گران‌بهایی را از دست می دهیم.» سه کشور اروپایی بدون اشاره به این که ایالات متحده مقصر اصلی وضع موجود است و به رغم ژست‌های خیرخواهانه همچنان قطعنامه ۲۲۳۱ سازمان ملل متحد درباره برجام را نقض می‌کند، مدعی شدند که طرح کلی یک توافق جامع و منصفانه که تمام تحریم های مرتبط با برجام را حذف می کند، در حالی که به نگرانی های ما درباره عدم اشاعه می پردازد، از تابستان گذشته به وضوح قابل مشاهده بوده است. آن ها بر همین اساس رفتار ایران را ناامید کننده خواندند و ادعای پیشین مبنی بر از دست رفتن زمان را تکرار کردند و مدعی شدند، بدون پیشرفت سریع مذاکرات و با توجه به سرعت برنامه هسته ای ایران، برجام خیلی زود به پوسته ای خالی تبدیل خواهد شد. این در حالی است که خالی شدن برجام از محتوا نه اکنون بلکه از زمانی آغاز شد که طرف‌های آمریکایی و اروپایی با نقض عهد و بی‌عملی به جهان اعلام کردند که ارزشی برای تعهدات خود قائل نیستند و همه چیز برای آن ها صرفا ابزاری سیاسی است.

واکنش باقری به بازی مقصرنمایی

اما علی باقری مذاکره کننده ارشد ایران پس از این بیانیه غیرسازنده سه کشور اروپایی اظهار کرد: بعضی بازیگران به جای دیپلماسی واقعی بر عادت مقصرنمایی خود پافشاری می‌کنند. وی با اشاره به این که ایران متون پیشنهادی خود را در خصوص توافق احیای مفاد برجام سریع ارائه کرد، افزود:‌ ما به نحوی سازنده و منعطف تلاش کردیم تا اختلافات کم شود. باقری روز گذشته در مصاحبه با شبکه «پرس‌تی‌وی» نیز گفت: «آن چیزی که ما روی آن در این گفت‌و‌گوها تاکید داریم و از قبل هم توسط رئیس‌جمهور و دیگر مقام‌های ارشد روی آن تاکید شده، این است که در مذاکرات وین اولویت اصلی ما رفع همه تحریم‌های غیرقانونی و ظالمانه است که علیه ملت ایران طی سال‌های گذشته اعمال شده است. در ادامه این مصاحبه، باقری درباره برداشتن تحریم‌ها گفت: «هنوز درباره موضوع تحریم‌ها و برداشتن آن، فرایند جدی مذاکرات شروع نشده است، البته چند پیش نویس بین دو طرف رد و بدل شده اما آن چه مشخص است از نظر ما این است که هر تحریمی که مغایر با برجام است باید فورا برداشته شود، خواه این تحریم‌ها در دوره اوباما اعمال شده باشد یا ترامپ یا بایدن، همه آن ها باید برداشته شود. این موضوع شامل همه تحریم‌هایی می‌شود که مرتبط با برجام است. آن ها هم باید رفع شود».

دوباره زمزمه توافق موقت

همزمان پایگاه خبری آکسیوس گزارش داد که مشاور امنیت ملی آمریکا هفته آینده برای رایزنی درباره ایران به اسرائیل سفر می کند. جک سالیوان در این سفر توافق موقت با ایران را در صورت نبود امکان برای بازگشت به توافق هسته ای ۲۰۱۵ پیشنهاد می کند. همچنین «آنتونی بلینکن» وزیر امور خارجه آمریکا با تکرار ادعاها درباره گزینه‌های جایگزین در صورت شکست مذاکرات وین، دیپلماسی را بهترین گزینه در قبال موضوع هسته‌ای ایران اعلام کرد. وی گفت «ایالات متحده به دنبال کردن دیپلماسی با ایران در خصوص بازگشت به مذاکرات هسته‌ای ادامه می‌دهد، زیرا این یکی از بهترین گزینه‌های موجود است». به نظر می رسد با تحولات جدید در وین، مذاکرات وارد مرحله و فضای جدید و سختی شده باشد به ویژه که حضور آمریکایی ها می تواند پیچیدگی های موجود را بیشتر کند. شنیده های خراسان نیز حاکی است، در طول بحث‌های صورت گرفته در روزهای گذشته، طرف‌های اروپایی در زمینه مسائل هسته‌ای خواسته‌هایی فرابرجامی مطرح کرده و در عین حال، با معکوس جلوه دادن واقعیت، در گفت‌وگو با رسانه‌ها مدعی شده‌اند که ایران در زمینه هسته‌ای انعطاف لازم را نداشته است، این در حالی است که تأکید هیئت ایرانی این بوده که حاضر نیست چیزی کمتر از برجام را بپذیرد، چنان که در حوزه تحریمی نیز چیزی فراتر از برجام طلب نکرده است. در مقابل، طرف‌های غربی به نمایندگی از آمریکا عملا در حوزه تحریم‌ها چیزی کمتر از برجام ارائه و در موضوع هسته‌ای چیزی بیش از برجام طلب کرده‌اند که همین موضوع پیشرفت گفت‌وگوها را با چالش روبه رو کرده است/ خراسان