دستبرد به دولت سیزدهم/ مذاکرات وین و نقشه آمریکایی‌ها/ ماجرای حکم سیف و عراقچی و هامش رهبری

گروه سیاست سایت فردا - روزنامه‌های امروز به موضوعاتی در حوزه‌های سیاسی، اقتصادی و ... پرداخته‌اند که مهم‌ترین موارد آن به شرح زیر است:

«اعتماد» از «احتمال تبرئه سیف و عراقچی» خوشحالی می‌کند و در گزارشی که عکس یک شده، نوشته: «احکامی که اگرچه به‌ گفته سخنگوی قوه قضاییه «قطعی و لازم‌الاجرا است» و به این دلیل امکان درخواست تجدیدنظر برای متهمان وجود ندارد اما آن‌طور‌که یک منبع آگاه از جزییات این پرونده به «اعتماد» خبر داده، دست‌کم برخی محکومان ازجمله سیف و عراقچی دو متهم سرشناس این پرونده باتوجه به آنکه استدلال خود در دفاعیات‌شان را «متقن و منطقی» می‌دانند، از دیوان عالی کشور درخواست اعاده دادرسی کرده تا پرونده مجددا‌ مورد رسیدگی قرار گیرد؛ درخواستی که البته هنوز با پاسخی مواجه نشده اما باتوجه به تحولات اخیر این پرونده که ظاهرا طی چندماه گذشته رقم خورده و طی یکی، دو روز گذشته رسانه‌ای شده، امید به توقف اجرای حکم را نزد محکومان زنده نگه داشته است.  اوج این تحولات اما آن‌طورکه برخی منابع رسانه‌ای در نخستین روز همین هفته اعلام کردند، ورود داود دانش‌جعفری به این پرونده است. آن‌طورکه روزنامه راه ‌مردم در گزارش روز گذشته خود نوشته، این اقتصاددانِ اصولگرا که هم‌اکنون ازجمله اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام است و چندسال نخست دولت نهم را در قامت وزیر امور اقتصادی و دارایی دولت احمدی‌نژاد فعالیت کرده، در نامه‌ای به رهبری نظام به بیان نکاتی درباره روند رسیدگی به این پرونده و همچنین برخی اتهام‌هایی که منجر به محکومیت متهمان شده، پرداخته و مهم‌تر آنکه رهبر انقلاب نامه دانش‌جعفری را به رییس قوه قضاییه ارجاع کرده و در هامش نامه مرقوم کرده‌اند که مبادا حکم جائرانه‌ای صادر شود و دقت کنید که اجرای جائرانه هم اتفاق نیفتد.»

«جوان» از نقشه تازه آمریکایی‌ها برای مذاکرات گفته و در گزارشی که تیتر یک کرده، با عنوان «امریکا نیامده وین را به توپ بست!» نوشته: « از گفته‌های دیپلمات‌های امریکایی و رسانه‌های آنان برمی‌آید که امریکا از برجام عبور کرده و نگاه بافاصله او به وین برای بازگشت به «متن برجام» نیست. درواقع امریکا نقشه جدیدی دارد و شاید برای اجرای این نقشه جدید است که هنوز مذاکرات وین آغاز نشده، از گزینه‌های تهدید‌آمیز مانند ممانعت کامل از فروش نفت ایران و بمباران مراکز هسته‌ای ایران سخن می‌گوید!» اشاره این گزارش به اظهارات اخیر «راب‌مالی» نماینده امریکا در امور ایران است که گفته بود: «اگر ایرانی‌ها تصمیم بگیرند به توافق بازنگردند، در آن صورت غرب دنبال گزینه‌های جایگزین خواهد رفت. اسرائیل نمی‌خواهد واشنگتن به برجام بازگردد، اما اعراب خواهان تعامل با تهران هستند.»

«شرق» زاینده رود را عکس کرده و مرد معترضی را نشان می‌دهد که نوشته در دستش می‌گوید «ما اغتشاشگر نیستیم، کشاورزیم». در متن اما به اعتراضات و اتفاقات اخیر پرداخته نشده ، بلکه این روزنامه اصلاح‌طلب سراغ . «اسفندیار امینی» دبیر اجرائی نظام صنفی کشاورزان اصفهان رفته و با او گفت‌وگو کرده است. او در این گفت‌وگو می‌گوید: 

*من با ضرس قاطع به مردم و کشاورزان اطمینان می‌دهم چیزی جزء احیای زاینده‌رود و اجرای مصوبات 9ماده‌ای پیگیری نمی‌شود و منطقی‌ترین مسیر برای جریان زاینده‌رود از سراب تا پایاب همین قوانین به تصویب رسیده است و مراقب حرف‌های بی‌سند باشند.

*دو راه‌حل نهایی پیش‌راست. یکی «تأمین آب تخصیص داده‌شده» است که دولت باید یا منابع آب را تعریف کند یا با پرداخت خسارت پمپاژهای مجوز داده‌شده را جمع‌آوری کند. دوم «ساماندهی حوضه آبریز زاینده‌رود» است تا لگام‌گسیختگی حاکم بر رودخانه زاینده‌رود با مشارکت ذی‌نفعان سروسامان بگیرد.

* اگر تمام شرایط دست‌به‌دست هم دهند در خوش‌بینانه‌ترین حالت پنج سال زمان می‌برد تا این حوضه آبریز از لگام‌گسیختگی خارج شود.

* اگر تمام شرایط دست‌به‌دست هم دهند در خوش‌بینانه‌ترین حالت پنج سال زمان می‌برد تا این حوضه آبریز از لگام‌گسیختگی خارج شود.

*حوضه زاینده‌رود با کم‌آبی مواجه نیست! و تغییر اقلیم باعث کاهش بارش‌ها در این حوضه نشده است.

*صنایع از نظر زیست‌محیطی اصفهان را با مشکلات عدیده‌ای مواجه کردند اما سهم اندکی از آب زاینده‌رود دارند.

«کیهان» آنچه در اصفهان رخ داد را به مذاکرات برجامی پیش‌رو ربط می‌دهد. این روزنامه اصولگرا در گزارشی که امروز تیتر یک کرده با عنوان «آشوب می‌کارند که تحریم درو کنند /مأموریت پیاده‌نظام آمریکا در آستانه مذاکرات وین» نوشته است: «گرچه اعتراضات کشاورزان پایان یافت؛ مسئولان قول همکاری دادند و مردم آگاه اصفهان و نیروی انتظامی مانع پیشروی آشوبگران شدند اما وقایع روز جمعه زاینده‌رود نشان داد که پیاده‌نظام‌های آمریکا در آستانه مذاکرات وین مأموریت یافته‌اند تا بار دیگر آشوب بکارند و تحریم درو کنند.» 

در ادامه این گزارش آمده است: «نگاهی به ادبیات و رفتار غربی‌ها درخصوص موضوعات و مسائل اجتماعی و سیاسی داخلی ایران از حادثه کوی دانشگاه و فتنه 88 گرفته تا وقایع آبان 98و خرابکاری‌های اخیر مانند هک سامانه هوشمند بنزین و... نشان می‌دهد که آنها برای مهار تاب‌آوری نظام و ملت ایران برای تحمل تحریم‌ها و وضعیت نامطلوب اقتصادی و اساساً برای فشار به جمهوری اسلامی و بازگرداندن ایران به میز مذاکره از هیچ کاری- مانند ایجاد اغتشاش و بر هم ریختن نظم داخلی کشور- دریغ نمی‌کنند.»

«آفتاب یزد» امروز به موضوعات مختلفی پرداخته از جنجال کرسنت و اوضاع زنگنه گرفته تا مذاکراتی که از فردا شروع می‌شود و حتی نگرانی‌هایی که بابت پیک جدید کرونا ایجاد شده است. یکی دیگر از گزارشات امروزش را اما به صداوسیمای تحت مدیریت جبلی اختصاص داده است. 

این روزنامه اصلاح‌طلب در گزارشی با تیتر «کفش آهنی بر پای جبلی!» نوشته است: «پیمان جبلی و سازمان تحت امرش باید موضع خودشان را به لحاظ گفتاری و همینطور عملکردی با آنها روشن کنند. گفتاری از این جهت که اعلام کنند آیا در دوره جدید این سازمان به موضوعاتی که در خطوط پیشین بیان شدند روی خوش نشان خواهد داد یا قرار است آسیاب صداوسیما به همان طریقی که تاکنون چرخیده بچرخد؟ در این میان اگر قرار به روی خوش نشان دادن سازمان صداوسیما به موسیقی، تله تئاتر، همکاری دوباره هنرمندان کاربلد با این رسانه و... است باید این روی نشان دادن در مرحله عمل هم صورت بپذیرد و مردم شاهد و ناظر اتفاقات خوب و قابل توجهی در این زمینه باشند.»

در ادامه این گزارش نیز آمده است: «عملکرد پیمان جبلی و تصمیمات درست و منطقی که او می‌تواند اتخاذ کند و عملیاتی کردن این تصمیمات می‌تواند مخاطب قهر کرده و به سمت ماهواره رفته تلویزیون را دوباره به طرف این رسانه بکشاند و کاری کند که تلویزیون دوباره به روزهای اوج خود بازگردد، از دیگر سو این تصمیمات (در صورتی که نادرست و غیر منطقی باشند) و عملیاتی شدن آنها می‌تواند مخاطب هنوز امیدوار به تلویزیون را نیز به سمت مخاطبانی که پیشتر با این رسانه قهر کرده‌اند سوق دهد و خودش یکه و تنها برای خودش برنامه بسازد و خودش پای برنامه هایش بنشیند و آنها را تماشا کند. برای خالی نبودن عریضه هم هر از گاهی مانند گذشته آماری پر و پیمان تحویل جامعه دهد که ما مخاطب بالای 85 درصدی داریم. به هر روی آنچه مهم است اینکه اگر قرار است تحولی اساسی و تاثیرگذار در سازمان صداوسیما صورت بگیرد، اولین قدم این است که پیمان جبلی به عنوان رئیس جدید این رسانه کفش‌های آهنی به پا کند و وارد کارزار اقدام و عمل شود، وقتی چنین کاری را انجام داد می‌تواند به بازخوردهای مثبتی که از سوی جامعه به عملکرد او داده می‌شود، امیدوار باشد.»

«وطن امروز» به پیشواز مذاکراتی که از فردا در وین شروع خواهد شد رفته است. موضوع را اما از جانب ایران می‌بیند یعنی به جای آنکه از نقشه و تهدیدات آمریکا و طرف غربی بگوید، از «دست‌های باز در وین» یعنی ظرفیت‌های ایران می گوید. این روزنامه اصولگرا به گزارش صد روزه ویدئویی امیرعبداللهیان اشاره کرده و به نقل از او آورده است: « ما همه مقدمات را در صورتی که طرف‌های مقابل به تعهدات کامل‌شان بازگردند، برای رسیدن به یک توافق خوب و سریع فراهم کردیم و به صراحت مواضع و مطالبات خودمان را در ادامه گفت‌وگوهایی که از گذشته وجود داشته و سندی که به عنوان برجام و قطعنامه سازمان ملل به تصویب رسیده، بیان کردیم. نظر صریح و روشن جمهوری اسلامی ایران این است که در میز مذاکره حقوق و منافع ملت ایران باید تأمین شده و تحریم‌‌ها لغو شود و ما امیدواریم در مسیر گفت‌وگوهای وین بتوانیم گام‌های اساسی و موفقیت‌آمیز رو به جلویی برداریم. قطعا دست جمهوری اسلامی ایران بسته نخواهد بود. گزینه‌های مختلفی در مقابل ما قرار دارد. ما از گزینه گفت‌وگو و مذاکره در وین کار را شروع می‌کنیم. در مذاکره و در رسیدن به توافق جدی هستیم و امیدواریم آنگونه که طرف‌های مقابل ما بویژه غربی‌ها در کلام می‌گویند، جدیت آنها را هم ببینیم. ما با صراحت به آنها گفتیم یک دولت عملگرا و نتیجه‌محور هستیم و امیدواریم در میز مذاکرات وین چنین اتفاقی رخ دهد. توسعه تجارت خارجی و ارزآوری برای کشور از جمله موضوعاتی است که وزارت امور خارجه در دولت سیزدهم به آن توجه جدی خواهد کرد. در روزهای آینده کتاب سفید سیاست خارجی را برای اطلاع هموطنان و نخبگان و همه بخش‌های کشور منتشر می‌کنیم و به عنوان سند سیاست خارجی دولت سیزدهم در ۴ سال آینده آن را در اختیار همه نخبگان و در دسترس همه هموطنان عزیز قرار می‌دهیم.»

«آرمان ملی» مذاکرات پیش رو را پررنگ دیده اما بیش از هر چیزی نگران کرونا و مدیریت آن و فاز تازه ای که در حال است، شده لذا در گزارشی با عنوان ««وامیـکرون» فازشـشم کرونـا» از سهل‌انگاری‌ها در مدیریت کرونا گفته و به نقل از محبوب فر، کارشناس حوزه سلامت نوشته است: «به نظر نمی‌رسد تزریــق دوز ســوم واکسن کرونا در کشور در مقابل ویروس جدید ایمنی زایی ایجاد کند، چراکه واکسن های موجود در ایران پیش‌تر حتی نسبت به تاثیرگذاری در برابر دلتا ضعیف عمل کرده و چون به‌روزرسانی نشده بودند، کارایی چندانی تاکنون نشان نداده‌اند. شرکت داروسازی فایزر پیش بینی کرده است که در صورت مقاوم بودن سویه جدید به واکسن ‌های موجود بتواند یک واکسن مناسب آن را در مدت ۱۰۰ روز تولید کند. شرکت آسترازنکا - آکسفورد نیز اعلام کرده است که نسخه جدید واکسن آسترازنکا، علیه کرونای آفریقایی جواب می‌‌دهد. اما این شرکت تاکنون نسبت به تولید و توزیع واکسن جدید اظهار نظری نکرده است.  با توصیف سویه جدید کرونا در کشورهای دنیا و در همسایگی ایران به نظر می‌رسد زنگ های خطر برای موج ششم بیماری و این بار از طریق ویروس اومیکرون به صدا درآمده‌اند. هرچند مدیرکل دفتر نظارت بر فرودگاه‌ های کشور گفته پرواز مستقیمی از محل انتشار گونه جدید کرونا انجام نشده است، اما او آنچنان‌که کشورهای دنیا محدودیت‌های شدید مسافرتی و پروازی و ترانزیتی از کشورهایی که سویه جدید کرونا در آنها در حال گسترش است اتخاذ کرده‌اند، با بی تفاوتی نسبت به اعمال محدودیت‌ها درخصوص محل گسترش ویروس برخورد کرده است. در این میان آنچه بیشتر باعث نگرانی انتشار ویروس مرگبار جدید در کشور شده است این نکته است که محدودیت ‌های فعلی مرزی نمی‌‌تواند جلوی ورود سویه جدید و خطرناک کرونای آفریقای جنوبی را بگیرد؛ مخصوصا اینکه خبرهایی از آغاز اعزام زائران ایرانی به عراق و سوریه و برعکس، اعزام زائران این کشورها به شهرهای مقدس ایران به گوش می‌رسد.»

«ایران» غیر از مذاکرات و سفر رئیس جمهور برای شرکت در اجلاس سازمان همکاری‌های اکو، گزارش قابل توجهی دارد از «برداشت های غیرقانونی دولت یازدهم و دوازدهم از منابع صندوق توسعه ملی». این روزنامه دولتی با تیتر «دست دولت قبل در جیب دولت سیزدهم!» نوشته است: « از سال 96 به بعد برداشت از صندوق توسعه ملی تشدید شد. سهم صندوق از درآمدهای نفتی به 20 درصد کاهش یافته و در تبصره‌های 4 بودجه‌ سنواتی تکالیفی برعهده آن گذاشته شد. علاوه بر آن برای حوادث و اتفاقاتی چون سیل، کرونا، بورس و هزینه‌های جاری بودجه برداشت‌هایی صورت گرفت.مسأله دیگر وضعیت بازپرداخت و تعهدات سررسید شده است که با تصمیم اخیر هیأت امنای صندوق توسعه ملی ابهاماتی را به‌وجود آورد. ... یکی از نمودهای این انحراف در صندوق توسعه ملی در بودجه‌های سال گذشته و امسال، نمایان است. پس از بیش برآوردی منابع درآمدی دربودجه و بروز کسری بودجه درسال گذشته درکنار فروش گسترده اوراق دولتی برای از بین بردن ناترازی‌های بودجه برداشت از صندوق توسعه ملی نیز افزایش یافت. براساس گزارش مرکزپژوهش‌های مجلس در چند سال اخیر با درخواست دولت بخشی از سهم صندوق توسعه از درآمدهای نفتی به‌عنوان قرض، صرف بودجه دولت می‌شود و در سال ۱۳۹۹ نیز، ۱۶ واحد درصد از سهم صندوق توسعه ملی (مابه‌التفاوت ۲۰ درصد و ۳۶ درصد) از درآمدهای نفتی صرف مخارج بودجه‌ای شده است. همچنین برداشت ۲ میلیارد و ۷۰۰ میلیون یورو از صندوق طبق تبصره «۴» قانون بودجه سال ۱۳۹۹ که ماهیت استقراض داشته در این سال استفاده شده است. از آنجایی که دسترسی به منابع ارزی صندوق توسعه ملی با محدودیت‌هایی همراه است به‌نظر می‌رسد درنتیجه برداشت‌های دولت از صندوق توسعه ملی در سال ۱۳۹۹ نیزهمانند سال ۱۳۹۸ به پایه پولی کشور افزوده شده است.»

«صبح نو» در عکس امروز خود در بستر خشک زاینده رود ایستاده و اصفهان را روایت می‌کند. از اسراف در منابع آب تا ضرورت مدیریت منابع آبی؛ حرف اصلی اما این است که عناصر فرصت طلب اعتراضات مسالمت آمیز کشاورزان اصفهانی را به آشوب کشیدند.

پرداختن به اصفهان اما دلیل غفلت از سایر موضوعات مطرح روز نبوده است. نه فاز جدید کرونا از چشم این روزنامه اصولگرا دور مانده و نه مذاکرات برجامی پیش رو که آن را «آزمون اراده» می خواند. سفر رئیسی جمهور به ترکمنستان و سیاست همسایگی در دولت در جدید تقویت شده نیز به جد مورد توجه قرار گرفته است.