بازتاب زلزله دیروز در روزنامه‌ها/ نگران ارز ترجیحی/ تلاش روزنامه اصلاح‌طلب برای اختلاف افکنی بین دولت و مجلس

گروه سیاست سایت فردا - روزنامه‌های امروز به موضوعاتی در حوزه‌های سیاسی، اقتصادی و ... پرداخته‌اند که مهم‌ترین موارد آن به شرح زیر است:

«وطن امروز» عکس یک امروز خود را به زلزله در جنوب کشور اختصاص داده و تیتر خوبی دارد. این روزنامه اصولگرا اخبار مربوطه را با تیتر «زمین رم کرد خدا رحم کرد» پوشش داده است. 

گزارشی که امروز تیتر یک شده اما مربوط است به لایحه ارز ترجیحی که دیروز مجلس به فوریت آن رای نداد. این روزنامه اصولگرا با تیتر «اصلاح تدریجی ارز ترجیحی» نوشته است: «با توجه به رای نمایندگان مجلس و رد لایحه دولت درباره ساماندهی یارانه کالاهای اساسی با افزایش سقف میزان یارانه اعطایی و تبدیل آن در صورت امکان به یارانه نقدی، از این پس باید شاهد اصلاح تدریجی ارز ترجیحی توسط دولت باشیم، به دلیل اینکه از یک سو سهم ارز ترجیحی برای سال جاری تمام شده است و از سوی دیگر با موضوع افزایش یارانه‌های نقدی هم در مجلس مخالفت شده است. البته با توجه به اینکه اخبار جدی از طراحی یارانه جدید در بودجه سال 1401 به گوش می‌رسد و از سوی دیگر دولت بنای ادامه ارز ترجیحی در سال آینده را ندارد، این اتفاق دور از ذهن نیست.»

«اعتماد» امروز تیتر و عکس خود را صرف سرنوشت ارز 4200 تومانی یا همان ارز ترجیحی کرده و در گزارش خود تحت عنوان «ارز 4200 فعلا می‌ماند» مدعی بروز اختلاف و شکاف بین دولت و مجلس است. این روزنامه اصلاح‌طلب نوشته است: «مجلس یکدست اصولگرای یازدهم صبح دیروز درحالی با نخستین برنامه اقتصادی دولت سیزدهم یا دست‌کم با بررسی و تصویب فوری نخستین لایحه دولت برای آن‌چه ساماندهی به وضعیت اقتصاد مملکت و بهبود اوضاع معیشت ملت عنوان شد، مخالفت کرد که طی یکی، دو هفته گذشته در صحن پارلمان، کمتر خبری از آن تعریف و تمجیدهای گاه و بی‌گاه روزهای نخست بود و این نوای حمایتی مجلس‌یازدهمی‌ها جایش را به فریاد مخالفت و گلایه‌های اعتراض‌آمیز نمایندگانی داده بود که دولت و مشخصا تیم وزیران اقتصادی ابراهیم رییسی را به انفعال، بی‌عملی و حتی بلاتکلیفی متهم کرده و معترض بودند که چرا دولت با وجود سپری شدن بیش از 3 ماه هنوز برنامه‌ای برای تحول وضع نامساعد اقتصاد ارایه نکرده است.»

«جوان» مثل سایر روزنامه‌ها امروز موضوع ارز ترجیحی و زلزله در هرمزگان را در صفحه نخست خود بازتاب داده است. این روزنامه اصولگرا در گزارشی که تیتر یک شده، با عنوان «ارز ترجیحی با نگرانی ماند» نوشته است: «مجلس فعلاً ارز معروف دولتی را که به نهاده‌های دامی، گندم و دارو اختصاص می‌یافت و محل مناقشه بود، با رد دوفوریت و یک‌فوریت لایحه دولت حفظ کرد. مخالفان ارز مناقشه‌برانگیز ۴۲۰۰ تومانی که بیشتر در دولتی‌ها بودند، می‌گفتند این ارز به سفره مردم نمی‌رسد مگر ناچیزی از آن و بیشترش دلال‌خور می‌شود و موافقان حفظ این ارز می‌گویند اگر بی‌حساب و کتاب برداشته شود، در محصولاتی که با نهاده‌های دامی مربوط است، تورم کنترل‌نشده خواهیم داشت. البته دولت دنبال حذف ارز گندم و دارو نبود و می‌خواست تا پایان سال و شاید سال بعد آن را حفظ کند، ولی حالا مجلس کل داستان را به تعویق انداخت. در هفته‌های گذشته هم دولتی‌ها و هم کارشناسان نزدیک به دولت درباره ناچاری حذف این ارز بحث‌ها داشتند و رئیس‌جمهور نیز با اقتصاددانان نشست و برخاست داشت که بیشتر آنان با حذف کنترل‌نشده و جبران نشده ارز ترجیحی مخالفت کردند. با این حال لایحه «اصلاح ارز‌۴۲۰۰ تومانی» به مجلس رفت و رد شد.»

«شرق» عکس یک امروز خود را به مجلس اختصاص داده اما نه به خاطر مساله ارز ترجیحی که امروز تیتر و عکس اغلب روزنامه‌ها است، بلکه به خاطر طرح «نحوه تشکیل اجتماعات و برگزاری راهپیمایی‌ها» که دیروز در صحن علنی مجلس اعلام وصول شد. این روزنامه اصلاح‌طلب در گزارشی تحت عنوان «سرنوشت «حق ‌‌اعتراضات» در دست اصولگرایان» درباره این طرح نوشته است: «طرحی که در مجلس دهم برای کنترل تجمعات اعتراضی تدوین شد. دلیل مجلس دهم وجود خلأ قانونی در موضوع برپایی تجمعات و اعتراضات بود؛ هرچند اصل ۲۷ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران صراحتا مقرر داشته که «تشکیل اجتماعات و راهپیمایی‌ها، بدون حمل سلاح، به شرط آنکه مخل به مبانی اسلام نباشد آزاد است»؛‌‌ اما در عمل همیشه بحث مجوز برای برپایی تجمعات مطرح بوده و نبود مجوز هم دلیلی برای برخورد با تجمع‌کنندگان. از زمان تصویب قانون اساسی تا به امروز همواره بحث برگزاری تجمع و راهپیمایی‌های اعتراضی که شروط این اصل را هم به‌درستی رعایت کرده بودند، با یک استاندارد دوگانه روبه‌رو بوده است. ... در نهایت بلاتکلیف ماند تا دیروز که در صحن مجلس اعلام وصول شد. متن جدید هنوز منتشر نشده است و مشخص نیست تغییراتی نسبت به دوره قبل داشته یا خیر؟! اما آنچه در طرح قبل مورد نقد بود، نقض اصل ۲۷ قانون اساسی بود که تجمعات را ملزم به دریافت مجوز کرده بود و فقط در مکان‌هایی از قبل تعیین‌شده آن‌هم طبق ضوابطی خاص امکان تجمع وجود داشت. حال با انتشار متن طرح مجلس اصولگرا باید دید نگاه مجلس انقلابی در برابر حق آزادی اعتراض و راهپیمایی چگونه بوده است و‌ تا چه میزان بر اجرائی‌شدن اصل ۲۷ قانون اساسی اهتمام داشته‌اند.»

«کیهان» به زلزله و ارز ترجیحی که مهم‌ترین اخبار دیروز بودند ، توجه کرده و پرداخته اما نه آنقدر که تیتر یک خود را به آنان بدهد. این روزنامه اصولگرا تیتر یک خود را صرف تعریف از دولت و برشمردن دستاوردهایش در صد روز نخست کرده است. کیهان در گزارشی با عنوان «کنترل موفق موج کشتار کرونا بزرگ‌ترین دستاورد 100 روزه دولت» نوشته است: «دولت سیزدهم در شرایطی در میانه تابستان سکان اجرایی کشور را در دست گرفت که موج پنجم کرونا استان‌های مختلف را فرا گرفته بود و مطالبه اصلی مردم افزایش واردات واکسن بود. در همان روزهای ابتدایی فعالیت دولت، آمار روزانه فوتی‌های کرونا تا بیش از 700 نفر هم می‌رسید که این موضوع ناشی از میزان بالای ابتلای 40 تا50 هزار نفری روزانه در آن ایام و روزهای قبل‌تر بود. در آن شرایط دولت جدید مهم‌ترین وجه همت خود را در مبارزه با کرونا و نجات هموطنان قرار‌داد. مدتی از شروع به کار دولت نگذشته بود که واردات واکسن و واکسیناسیون سرعتی بی‌سابقه پیدا کرد. در حالی که پیش از شروع دولت سیزدهم، واردات واکسن به یک مطالبه جدی مردم تبدیل شده بود و کندی واردات واکسن با وجود تلاش‌های انجام شده باعث شده بود روند واکسیناسیون سرعت مطلوبی نداشته باشد، عزم جدی رئیس‌جمهور در روزهای ابتدایی فعالیت خود، ایجاد هماهنگی بین دستگاه‌های مرتبط و پیگیری مداوم موضوع واردات واکسن باعث شد مردم شاهد واردات گسترده واکسن و فراخوان برای واکسیناسیون گروه‌های مختلف باشند، گروه‌های سنی و جوانانی که با سرعت قبلی حالا حالاها فکر نمی‌کردند نوبت واکسن به آنها برسد، زودتر از حد تصور موفق به دریافت واکسن شدند.»

«آفتاب یزد» رای ندادن مجلس به فوریت لایحه حذف ارز ترجیحی را «ترس از حذف ارز 4200 تومانی» تلقی کرده و در گزارشی که تیتر یک هم شده است، نوشته: «از ابتدای روی کار آمدن دولت سیزدهم قرار بر این بود که برای نیمسال دوم سال 1400 ارز ترجیحی حذف شود. گفته می‌شد دولت قصد دارد در جهت اصلاح ساختار بودجه لایحه‌ای با قید دو فوریت برای اصلاح ارز ۴۲۰۰ تومانی تقدیم مجلس کند؛ موضوعی که موافقان و مخالفان زیادی داشت؛ با این حال سر انجام لایحه به مجلس رسید و نکته حائز اهمیت این است که فوریت آن روز گذشته در صحن علنی مجلس رای نیاورد! این در شرایطی است که مجلس یازدهم در ابتدای کار مدعی مبارزه با فساد بود و دولت دوازدهم را بارها در خصوص ارائه ارز ترجیحی به اقلام ضروری و دارو زیر سوال برده بود اما حالا که وقت عمل است می‌بینیم که به فوریت حذف ارز ترجیحی رای نمی‌دهد؛ از سوی دیگر ارکانی، عضو کمیسیون برنامه روز گذشته گفته است: «دولت «لایحه حذف ارز ۴۲۰۰تومانی» را پس گرفته است» این در حالی است که معاون پارلمانی رئیس‌جمهور می‌گویدکه در این باره بی‌اطلاع است اما حاجی دلیگانی، عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی می‌گوید: «قرار شد برای بررسی فوریت این لایحه،هماهنگی‌هایی بین دولت و مجلس صورت گیرد.» از سوی دیگر دولت سیزدهم که از همان ابتدا تخصیص ارز 4200 را زمینه ساز فساد می‌دانست حالا لایحه مربوط به حذف ارز ترجیحی را از مجلس پس گرفته است! همه موارد یاد شده نشان‌دهنده سردرگمی دولت و مجلس است چرا که پر واضح است که هیچ ساز و کار و برنامه معینی در خصوص حذف ارز4200 وجود ندارد!»

«ایران» عکس از حضور مردم در کنار دریا انتخاب کرده و تیتر زده «ساحل امن». این گزارش اما نه به ساحل و احساس امنیت بلکه به زلزله دیروز که علاوه بر جنوبی‌ها، همه مردم ایران را نگران کرد و ترساند، اختصاص دارد. این روزنامه دولتی در گزارش خود با اشاره به اینکه «زمین‌لرزه 6/4 ریشتری روز گذشته هرمزگان باعث شد مردم بندر عباس برای جلوگیری از آسیب پس لرزه‌های احتمالی به کرانه‌ خلیج فارس پناه ببرند» اخبار مربوطه را پوشش و از دستور رئیس جمهوری به معاون اول خود برای سفر به هرمزگان و بررسی وضعیت زلزله‌زدگان خبر داده است. خبری که حالا دیگر سوخته است زیرا معاون اول رئیس جمهور همان دیشب وارد بندرعباس شد.

«آرمان ملی» صفحه یک نسبتا شلوغی دارد، چندین عکس را در کنار هم عکس یک کرده و گزارشی دارد از بلایای طبیعی در دو روز گذشته یعنی زلزله در جنوب و سیل در شمال. در گزارش دیگری که تیتر یک شده اما به افزایش هزینه خدمات بانکی پرداخته و تحت عنوان «هدایت چراغ‌خاموش منابع مردم و مشتریان به جیب بانک‌ها» نوشته است: «براساس آخرین آمارهای سال گذشته،‌ رکورد روزانه تراکنش‌ها در اسفندماه به 325 میلیون تراکنش در شاپرک و 253 میلیون تراکنش در شتاب رسید. براین اساس با توجه به 160 میلیارد تراکنش بانکی در سال 99، میانگین تراکنش بانکی در هر ثانیه به 8 هزار تراکنش شاپرک و 6600 تراکنش شتاب رسیده است و این موضوع نشان می‌دهد که در شرایط کرونا و همچنین گسترش بانکداری الکترونیک در سال‌های اخیر به جای پول نقد و مبادله چک و کالا و تهاتر کالایی، عملا مبادلات بانکی از طریق تراکنش‌های دیجیتالی و الکترونیکی بانکی به‌شدت رشد کرده و نیاز به حمل گوشی موبایل، کارت‌بانکی و کارتخوان به‌جای کیف‌پول نقد را برای هر شخص و شرکت و کسب‌وکاری ضروری کرده است. اگرچه بررسی نرخ کارمزدهای ابلاغی از سوی بانک‌مرکزی نشان می‌دهد به‌غیر از چند مورد در اکثر خدمات نرخ‌ها تغییر چندانی نداشته است اما همین رشد در خدماتی صورت گرفته که بیشترین کاربرد را در بانکداری نوین به خود اختصاص داده و سودهای کلانی را متوجه نظام بانکی کشور می‌کند این در حالیست بانک‌ها با همکاری بانک‌مرکزی بدون اینکه از مواضع خود قدمی ‌عقب بگذارند بازهم به همان روش بنگاه‌داری و گرفتن سودهای غیرمتعارف از مردم ادامه می‌دهند و منابع مالی حبس شده خود را به هیچ بخشی منتقل نمی‌کنند! بانکداری مخرب همین است که ما در کشور داریم.»