راز سر به مهر مهم ظریف فاش شد

عمولاً برخی چهره‌های جریان سیاسی اصلاح‌طلب و حامیان دولت آقای روحانی آنگاه که به مسئله‌ی برجام و شکست ایده‌ی مرکزی آن دولت مبنی بر حل مشکلات اقتصادی کشور از طریق قرار گرفتن بر مدار توسعه غربی ورود می‌کنند، آنگاه که بحث از چرایی شکست برجام می‌شود تاکید می‌کنند که برجام و مذاکرات به ذات خود عیبی نداشتند و آمریکا  هم قصد داشت که حق‌ هسته‌ای ایران را پذیرفته و تحریم‌ها را هم عمدتاً بردارد امّا آزمایش‌های موشکی ایران یکی از دلایل اصلی بود که موجب شد طرف مقابل تحریک شود تا هم برجام را به هم بزند و هم تحریم‌ها را برگرداند.

این گروه معمولاً به تلویح و یا تصریح هم قید می‌کنند که این آزمایش‌های موشکی توسط سپاه انجام و به ضرر مذاکرات و توافقنامه ایران و 5+1 تمام شد.

اما چندی پیش آقایان محمدجواد ظریف، علی‌اکبر صالحی، سیدعباس عراقچی و مجید تخت‌روانچی مسئولان ارشد وزارت خارجه سابق و اسبق کشورمان کتابی با عنوان «راز سر به مهر» منتشر کرده‌اند که اگر به دقت مطالعه شود بعضاً می‌تواند حاوی اطلاعات ذی‌قیمتی باشد. شیوه‌ی تالیف این کتاب ظاهراً به این صورت است که آقایانی که نامشان برده شد تمام خاطرات و اسناد و مطالبشان راجع به مذاکرات -از دوره‌ی مذاکرات محرمانه در مسقط عمان تا پایان دستیابی به برجام- را نقل کرده‌ یا ارائه کرده‌اند و نهایتاً آقای سیدعلی موجانی مشاور جناب محمدجواد ظریف آنها را گردآوری و تالیف کرده است.

این کتاب می‌خواسته جنبه‌ی تحقیقی داشته باشد امّا ادبیات بسیار متملقّانه‌ی آن بویژه از آقای ظریف شان تحقیقی آن را کاهش داده و بیشتر به صورت یک بیانیه سیاسی درازدامن درآورده است. به نحوی که بعضاً مخاطب با خود تامل می‌کند که حتی جناب فردوسی نیز درباره رستم چنین حماسه‌ای نسروده است. اما به هر حال با کاوشی در آن و بویژه با یک تحقیق تطبیقی با مراجعه به سایر متون منتشر شده در این باره، می‌توان به بعضی نکات بخصوص از مذاکرات دست یافت.

یکی از نکات جالب در این این کتاب -که در شش جلد ارائه شده- یک پاسخ، هرچند مختصر، به همین مدعای برخی حامیان دولت آقای روحانی است. در صفحه 152 این کتاب نکته بسیار مهمی نهفته است و آن اینکه آقای ظریف تاکید می‌کند برخلاف تبلیغات منتقدانش نه تنها از مذاکرات پلی برای تحدید قدرت موشکی ایران نساخته بلکه خود یکی از مدافعان انجام آزمایش موشکی، آنهم پس از توافق ژنو بوده است.

آقای ظریف از قضا در این باره منتقدانش را تخطئه می‌کند که چرا چنین تبلیغ می‌کردند که ظریف جلوی آزمایش موشکی را گرفته است. وی تاکید می‌کند که پس از توافق ژنو و بعد از آنکه آمریکایی‌ها یک سری تحریم‌ها را بار دیگر علیه ایران اعمال کرده‌اند، به صورت «مکرّر» و با تاکید از وزیر دفاع می‌خواسته است که آزمایش موشکی و همچنین پرتاب ماهواره را در دستور کار خود قرار دهد.

مشاور آقای ظریف و نویسنده  کتاب راز سر به مهر (خاطرات آقایان ظریف و صالحی و عراقچی و تخت‌روانچی) در صفحه 151 و 152 کتاب می‌نویسد: "در آن گزارش(یکی از گزارش‌های آقای ظریف به مسئولان کشورمان) به برخی از بی‌صداقتی‌ها از سوی بعضی آگاهان در نظام پرداخته شد. به عنوان نمونه به سوال رئیس دانشگاه شریف پیرامون علت مخالفت وزارت امور خارجه با پرتاب ماهواره (در کنار آزمایش موشکی) اشاره شد. رئیس دانشگاه گفته بود آقای حسین شریعتمداری شخصاً به او گفته است که وزیر خارجه از این اقدام ممانعت کرده است. این درحالی است که دکتر ظریف پرتاب ماهواره در زمان مقرر را در خواست کرده بود، ولی وزیر دفاع وقت جمهوری اسلامی ایران به دلیل مشکلات فنی امکان آن را منتفی دانسته و لذا صرفاً به آزمایش موشکی بسنده شده بود."

در ادامه کتاب آمده است: "در همان روزها انتشار دو شایعه‌ی همزمان، یکی مکالمه تلفنی وزرای خارجه ایران و آمریکا با موضوع گفتگو درباره برنامه دفاع موشکی جمهوری اسلامی ایران و دیگری ممانعت وزارت خارجه از سفر هیئت موشکی کره‌ی شمالی به ایران که توسط جمعی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی شکل سوال از وزیر خارجه  گرفت، دیگر حکایت از یک اشتباه و تصادف نداشت؛ به نظر می‌رسید مسیری تازه در تقابل بر اساس اطلاعات گمراه‌کننده گشوده شده است."

کتاب راز سر به مهر ادامه می‌دهد که "شرح مختصر ماجرا چنین بود: در تاریخ سه‌شنبه 15 بهمن 1392 ش، خانم شرمن در ایمیلی به آقای عراقچی خبر داده بود که تحریم تعدادی  شرکت ایرانی و غیرایرانی روز پنجشنبه 17بهمن انجام می‌شود. لذا دکتر ظریف در تماس تلفنی با وزیر دفاع به ایشان اطلاع می‌دهد که آمریکایی‌ها تصمیم دارند تعدادی از افراد و شرکت ها را در روز یاد شده تحریم کنند و به ایشان پیشنهاد می‌کند که به عنوان اقدام متقابل ضمن هماهنگی با ریاست‌جمهوری آمادگی لازم برای انجام آزمایش موشکی و پرتاب ماهواره برای روز پنجشنبه یا جمعه را ایجاد نماید. وزیر دفاع پس از پیگیری با متولیان صنعت هوا-فضا در پاسخ بیان می‌دارند که برای پرتاب ماهواره مشکل فنی وجود دارد و آزمایش موشکی نیز نیاز به زمان و انجام مقدماتی دارد که ایشان هر دو مورد را پیگیری خواهد کرد. دکتر ظریف در جلسه روز بعد (چهارشنبه 16 بهمن 1392) دولت و در تماس‌های مکرر تلفنی مووضع را با وزیر دفاع پیگیری می‌کند تا از انجام موضوع مطمئن شود."

توضیحات آقای ظریف درباره اصرار خود بر انجام آزمایش موشکی

بنابراین آنچنان که خود آقای ظریف در خاطراتش عنوان کرده و آقای موجانی مشاورش آن را به رشته تحریر در آورده است، خود آقای ظریف بلافاصله پس از توافق ژنو و در پاسخ به تحریم‌های ظالمانه آمریکایی‌ها پیشنهاد آزمایش موشکی را داده و مصرانه در «تماس‌های مکرر» آن را از وزیر دفاع پیگیری می‌کرده است.

این کتاب همچنین در صدد است تا تاکید کند که اساساً حرف مخالفان مبنی بر ممانعت یا مخالفت آقای ظریف با آزمایش موشکی هیچ پایه‌ای ندارد، بلکه بالعکس "آزمایش موشکی با پیشنهاد وزیر امور خارجه و دستور رئیس‌جمهور در شرف انجام بود".

از موضوعات مهم دیگری که در این کتاب به آن اشاره می‌شود آن است که آمریکایی‌ها بلافاصله پس از توافق موقت ژنو  و در حالی که هنوز مذاکرات چگونگی اجرای آن در جریان بود طرف آمریکایی‌ تحریم‌های دیگر را علیه ایران اعمال کرد که همین مسئله موجب شد وزارت خارجه کشورمان آقای بعیدی‌نژاد که مشغول مذاکرات بود را به تهران بخواند و مذاکرات را در آن مقطع قطع کند.

آمریکا بلافاصله بعد از توافق ژنو و در حالی که تعهد داده بود تحریم جدیدی وضع نکند، ایران را بار دیگر تحریم می‌کند و همین امر موجب می‌شود آقای بعیدی‌نژاد مذاکرات اجرای توافق ژنو را قطع کرده و به تهران برگردد

بنابراین برخلاف آنچه برخی حامیان دولت آقای روحانی و ظریف عنوان می‌کنند، دست‌کم خود آقای ظریف تاکید می‌کند که مخالفتی با آزمایش موشکی نداشته و اساساً برخی از آنها را خود او شخصاً و مصرانه پیگیری کرده است./فارس