دلیل ایران برای تاخیر در مذاکرات از دید ذبیحی

رضا ذبیحی درباره تاخیر پیش آمده برای آغاز دور بعدی مذاکرات در دولت جدید گفت: از قبل هم روشن بود که ایران به دنبال حرکت به سمت نقطه گریز هسته‌ای نیست و تعیین تاریخ حدودی آغاز دور جدید مذاکرات در دیدار آقایان باقری و انریکه مورا در بروکسل هم هرگونه گمانه‌زنی در این خصوص را رد کرد.

این کارشناس مسائل بین الملل با بیان اینکه ایران برای تاخیر در مذاکرات دو دلیل مشخص دارد، گفت: دلیل اول ایران بررسی کامل و جز به جز، شش دور مذاکره قبلی است که توسط دولت پیشین انجام شده است و برای این منظور لازم بود که تیم جدید مذاکره کننده هسته‌ای نسبت به جزئیات تمام جوانب آن آگاهی و بینش کامل پیدا نماید و سپس بر آن اساس مسیر ادامه حرکت دیپلماسی را تدوین و به اطلاع و تایید مقامات ذیربط برساند.

این استاد دانشگاه ادامه داد: دلیل دوم و اصلی ایران برای تاخیر در مذاکرات، رساندن این پیام روشن و مشخص بود که ایران مذاکره را برای مذاکره نمی‌خواهد و به دنبال نتایج ملموس و قطعی است.

ذبیحی افزود: در واقع ایران پیش شرط مشخص و معیّنی برای شروع مذاکرات تعیین نکرد، ولی با استفاده از عنصر زمان سعی کرد این واقعیت را گوشزد کند که تنها به دنبال مذاکرات ثمربخش است.

این پژوهشگر روابط بین الملل افزود: ایران پس از خروج یکجانبه آمریکا از برجام خسارت زیادی را متحمل شد و در حال حاضر حتی آن خسارت را نیز مطالبه نکرده است، بلکه به دنبال آن است که مسیر بازگشت دوباره به برجام کاملا روشن و همراه با نتایج ملموس برای ایران و بدور از زیاده خواهی و طرح مسائل غیرمرتبط باشد.

وی تصریح کرد: بنابراین هرنگاه منصفانه حکم می کند که مطالبات ایران منطقی و اصولی است، البته تاخیر بیش از این در آغاز مذاکرات نیز ضروری نیست چرا که ممکن است که این سوءتفاهم نیز در طرف‌های مذاکره کننده ایجاد شود که ایران با این تاخیر به دنبال حرکت به سمت نقطه گریز هسته‌ای است در حالی که چنین موضوعی صحت ندارد.

این کارشناس مسائل بین الملل خاطر نشان کرد: مشخص است که ایران حداقل در شرایط فعلی چنین قصدی را ندارد اما ممکن است برخی رفتارهای غیرمدارا آمیز از سوی طرف های مذاکره کننده و به ویژه غربی‌ها، لزوم تجدیدنظر در این زمینه را تقویت نماید. هرچند به نظر می‌رسد مسئولین و مقامات تصمیم‌گیر کشور به دنبال حرکت به چنین سمتی نیستند.

ذبیحی ادامه داد: ایران همانطور که بارها اعلام کرده است هرگز به دنبال ساخت تسلیحات هسته‌ای نبوده و نیست و حتی در خصوص حرکت به سمت نقطه گریز هسته‌ای نیز تصمیم گیرندگان کشور از این موضوع آگاهی دارند که چنین عملی اقدامی بی‌فایده محسوب می شود.

این استاد دانشگاه افزود: رفتن به سمت نقطه‌گریز هسته‌ای ممکن است تحریم‌ها علیه کشور را دائمی نماید و پیامدهای دیگری نیز داشته باشد و تصمیم گیرندگان کشور نسبت به این موضوع اشراف کامل دارند و لذا علی رغم خروج غیر مسئولانه و غیرقانونی ترامپ و خسارت‌های زیاد وارد شده به ایران، همچنان آمادگی دارند در صورتی که برجام منافع مشخصی برای ایران داشته باشد به توافق هسته‌ای برگردند.

وی ادامه داد: برخی اقدامات ایران مانند انجام غنی سازی در سطح 60 درصد نیز در پاسخ به تلاش های خرابکارانه اسرائیل علیه تاسیسات هسته‌ای کشور صورت پذیرفت. این اقدامات را باید در راستای اقدامات پیشگیرانه تفسیر کرد. بدین معنا که هرگونه تلاش برای اقدامات مخرب علیه تاسیسات هسته‌ای ممکن است پیامدهای این چنینی داشته باشد و بنابراین جامعه جهانی و به خصوص کشورهای عضو برجام باید تلاش نمایند که از یکسو امنیت تاسیسات هسته‌ای ایران تضمین شود و هرگونه اقدام خرابکارانه را محکوم نمایند و از سوی دیگر در مسیر روشنی برای احیای هرچه سریعتر برجام گام بردارند.

این کارشناس مسائل بین الملل افزود: در نتیجه نگاه به مجموعه اقدامات و رفتارهای ایران از جمله حفظ رابطه مستمر و پیوسته با آژانس بین المللی انرژی اتمی که در دولت جدید نیز به خوبی تداوم یافت، بیانگر این است که ایران قصدی برای حرکت به سمت نقطه گریز هسته‌ای ندارد.

ذبیحی در پایان تصریح کرد: تحولات جدید و دیدارهای مقامات عالی ایران و اتحادیه اروپا و تعیین زمان حدودی مذاکرات نیز نشانگر این است که مذاکرات در حال هدایت شدن به مسیر درست هست و امکان حصول نتیجه موفقیت آمیز همچنان با ضریب بالایی وجود دارد./ایسنا