مصطفی الکاظمی در تهران به دنبال چیست؟

حسن هانی‌زاده کارشناس مسائل منطقه‌ای، سفر مصطفی الکاظمی «نخست‌وزیر عراق» را دارای اهداف چند جانبه توصیف کرد و گفت: سفر آقای الکاظمی به تهران که دومین سفر وی در طول سه سال گذشته تلقی می‌شود، از اهمیت بالایی در این شرایط حساس برخوردار است و در جریان این سفر چندین موضوع محوری در دستور کار آقای الکاظمی قرار دارد.

این کارشناس مسائل سیاسی تصریح کرد: مسئله خروجی نشست اخیر سران کشورهای منطقه در بغداد و همچنین سفر «امانوئل مکرون» رئیس‌جمهور فرانسه به عراق که باید این خروجی عملاً در عرصه‌های میدانی و سیاسی تجلی پیدا کند.

وی ادامه داد: همچنین باید شرایطی فراهم شود که با توجه به وضعیت منطقه، کشورهای منطقه به ویژه ایران و کشورهای عرب حوزه خلیج فارس به یک نقطه تفاهم برای حل مشکلات خودشان برسند.

هانی‌زاده همچنین تأکید کرد: لذا آقای الکاظمی اعتقاد دارد که اختلافات ایران و عربستان بازتاب و بازخورد منفی بر عرصه‌های داخلی عراق باقی می‌گذارد و عراق نباید عرصه تقابل و رقابت‌های کشورهای منطقه و کشورهای فرامنطقه‌ای باشد.

این تحلیلگر مسائل بین‌الملل با اشاره به خروج غیرمسئولانه نیروهای آمریکایی از افغانستان گفت: موضوع دیگر این است که خروج ناگهانی آمریکا از افغانستان که به بروز بحران در منطقه‌ منجر شده است، کشورهای عربی را به این جمع‌بندی رسانده است که نمی‌توانند به سیاست‌های آمریکا تکیه کنند و باید در سیاست‌های منطقه خودشان بازتعریف داشته باشند.

وی ادامه داد: لذا از مدت‌ها پیش با توجه به نگرانی عربستان از سیاست‌های لرزشی جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا، عربستان از عراق خواسته است که میان ایران و عربستان میانجیگری کند و مذاکراتی نیز که از شش ماه گذشته بین دو تیم ایران و عربستان در بغداد صورت گرفته است، به یک نتایج ملموس رسیده است.

هانی‌زاده اضافه کرد: عربستان به این نتیجه رسیده است که دیگر نمی‌تواند برای آمریکا نقش یک همپیمان سنتی و منطقه‌ای را داشته باشد.

وی اضافه کرد: آمریکا نیز اخیراً به صورت ناگهانی سیستم پاتریوت (ضدهوایی) خود را از عربستان خارج کرد و این نگرانی را برای عربستان ایجاد کرد که در واقع آمریکا نمی‌خواهد برای عربستان هزینه سیاسی، مالی و نظامی پرداخت کند.

این کارشناس مسائل سیاسی افزود: لذا عربستان به این نتیجه رسیده است که باید برای حل مشکلاتش به دروازه‌های تهران نزدیک شود و یک سیاست منطقه‌ای معقولی با ایران و کشورهای منطقه داشته باشد.

هانی‌زاده تصریح کرد: تکیه بر آمریکا نمی‌تواند عربستان را از بحران‌های داخلی در منطقه نجات دهد، به ویژه اینکه ایران قادر خواهد بود که مسئله جنگ یمن و عربستان را به پایان برساند.

این کارشناس مسائل سیاسی، تبادلات اقتصادی بین ایران و عراق را مهم توصیف کرد و گفت: موضوع دیگر تبادل اقتصادی بین ایران و عراق است که ایران تأمین‌کننده انرژی عراق است و هر دو کشور این اراده را دارند که حجم تبادلات اقتصادی خودشان را از رقم ۱۰ میلیارد دلار فعلی به ۲۰ میلیارد دلار ارتقا دهند.

وی در ادامه اضافه کرد: ایران می‌تواند نقش تعیین‌کننده‌ای در تأمین انرژی عراق داشته باشد.

هانی‌زاده ضمن اشاره به انتخابات پیش‌روی مجلس عراق گفت: موضوع دیگری که در سفر نخست‌وزیر عراق به تهران مورد بررسی قرار گرفت، مسئله برگزاری انتخابات پارلمانی عراق است که تا سه ماه دیگر برگزار خواهد شد.

وی ادامه داد: برخی از احزاب و جریان‌های سیاسی عراق، انتخابات را تحریم کرده‌اند و با توجه به نفوذ معنوی ایران بر جریان‌های سیاسی عراق، آقای الکاظمی از ظرفیت ایران برای تأثیرگذاری و تشویق جریان‌های سیاسی برای مشارکت در انتخابات استفاده خواهد کرد و ایران در حقیقت این جریان‌های همسو را تشویق خواهد کرد که در انتخابات آینده به صورت فعال شرکت کنند.

این کارشناس مسائل بین‌الملل گفت: وجود گروه‌های تروریستی و احتمال خروج غیرقابل پیش‌بینی آمریکا از عراق نیز یکی دیگر از نگرانی‌هایی است که آقای الکاظمی دنبال می‌کند و نگران است که عراق نیز مانند افغانستان غافلگیر نشود.

هانی‌زاده در پایان تصریح کرد: احتمالا مذاکراتی نیز درباره احتمل خروج نظامیان آمریکایی صورت می‌گیرد که اگر نیروهای آمریکایی به صورت شتاب‌زده و غیرقابل پیش‌بینی از عراق خارج شوند، یک خلاء امنیتی و نظامی در عراق به وجود نیاید، زیرا ایران این ظرفیت را دارد که به دولت عراق، برای کمک به تأمین امنیت عراق کمک کند./مهر