غافلگیری-پنجشنبه / احیای اصلاحات؟ / مقاومت در پنجشیر

گروه سیاست سایت فردا - روزنامه‌های امروز به موضوعاتی در حوزه‌های سیاسی، اقتصادی و ... پرداخته‌اند که مهم‌ترین موارد آن به شرح زیر است:

«شرق» که انگار بی‌صبرانه منتظر آغاز انتقادات اصولگرایان به دولت رئیسی بوده است، امروز در گزارشی که تیتر یک کرده با اشاره به وعده ساخت یک میلیون مسکن و برخی انتقادات به آن، نوشته است: «برای نخستین‌بار یک چهره اصولگرا صراحتا به یکی از وعده‌های رئیسی که از منظر کارشناسان با اما و اگرهای زیادی در اجرا روبه‌رو است، واکنش نشان داده است. وعده ساخت یک میلیون مسکن در سال، از پرسروصداترین وعده‌های رئیسی بود که برخی آن را مصداق وعده‌های پوپولیستی دانسته‌اند. با وجود انتقادهای کارشناسان، این وعده تاکنون با حمایت و استقبال چهره‌ها و رسانه‌های اصولگرا روبه‌رو شده و شاید نقد علی آقامحمدی، در همایش بانکداری اسلامی را بشود نخستین جرقه‌های اعتراضی از درون خود جریان اصولگرایی به این ادعا دانست.»

این روزنامه اصلاح‌طلب در گزارش دیگری نیز با اشاره به ادامه فعالیت جبهه اصلاحات ایران در 6 ماه دیگر از قرار داشتن این جریان سیاسی در مسیر احیا می‌گوید.

«جوان» دومین سفر استانی رئیسی را عکس و تیتر یک کرده و با عنوان «دولت در کنار، ولی نعمت» پوشش داده است. این روزنامه اصولگرا به نوعی پیش دستی کرده و قبل از آنکه صدای مخالفان و منتقدان بلند شود و سفرهای استانی پشت سر هم را پوپولیستی بخوانند، از فواید این رویکرد رئیس جمهور می‌گوید. گزارش نویس «جوان» نوشته است: «خواستن، کنده‌شدن، برخاستن، رفتن، فرود‌آمدن و ایستادن رئیس کشور مقابل یک کپر در منتهی‌الیه گوشه جنوب شرقی کشور چند منفعت دارد؛ اول آنکه خود او هرچند درباره وجود چنین جا‌هایی در کشور چیز‌هایی شنیده باشد، دیدن آن برای یادآوری ماندگارتر از شنیدن است. رئیس‌جمهور باید در بزنگاه‌هایی این مکان‌ها را به خوبی به یاد بیاورد. دوم آنکه مردم ایران نیز به‌ویژه آنان‌که سهم بیشتری را از یارانه پنهان ۶۳ میلیارد دلاری سوخت می‌برند، خواهند فهمید برخی از ایرانیان حتی یک قران از آن یارانه به جیبشان نمی‌رود با آنکه باید سهم برابری داشته باشند. سوم اینکه اگر رئیس‌جمهور نرود، شاید «هیچ‌وقت، هیچ‌یک» از مدیران استانی به این جور کپر‌ها سرنکشند! این دسته از مدیران به یک تئوری قدیمی آویزانند که می‌گوید کپرنشینان یا حاشیه‌نشینان اگر به یکباره به محیطی جدید مثل یک شهر یا روستای مدرن منتقل شوند، بعد از مدتی آنجا را هم به کپر تبدیل می‌کنند و این معضل ریشه فرهنگی دارد نه اقتصادی. این فرضیه البته ابطال شده است، اما برخی مدیران برای توجیه فقر مفرط در اطراف خود همچنان به آن متوسل می‌شوند. چهارمین فایده چنین بازدید‌هایی احساس نزدیکی مردم به دولت است که به تنهایی بسیاری از آلام آنان را تسکین می‌دهد.»

«آفتاب یزد» امروز «بازتاب منفی تعریف و تمجید‌های عجیب وزیر بهداشت فعلی از وزیر بهداشت پیشین» را تیتر یک کرده و در گزارشی با عنوان «نمک روی زخم مردم نپاشید» نوشته است: «درست است که نمی‌توان زحمات نمکی را در این عرصه نادیده گرفت اما اگر او به عنوان یک وزیر قاطعانه رفتار می‌کرد مثلا آنجاهایی که نیاز بود، دستور می‌داد مردم پروتکل‌های بهداشتی را رعایت کنند نه آنکه خواهش و التماس کند یا به عنوان یک پزشک مسئولان را از خطرات جدی کرونا ویروس آگاه می‌کرد و اجازه نمی‌داد هر مسئولی در مقام پزشک ظاهر شود ونسخه‌های بی‌فایده درخصوص کرونا بپیچند، شاید الان با پیک پنجم کرونا روبه رو نبودیم یا لااقل انسان‌های زیادی به خاطر کرونا جان نمی‌باختند. ضمن آنکه وزیر بهداشت روحانی عملکرد به شدت زیر سوالی در زمینه واردات واکسن دارد. به هر حال تعریف و تمجید عین اللهی از سعید نمکی مورد توجه کاربران شبکه‌های اجتماعی قرار گرفته و واکنش‌های آن‌ها را در پی داشته است.

یکی از کاربران در این باره نوشته است: «حداقل نمک رو زخم مردم نپاشید». کاربر دیگری گفته است: «به برکت حضور همین آقای نمکی بود که زنده زنده داریم شهید میشیم». دیگری نوشت: «با این همه تعریف و تمجید چه نیازی به حذف و تعویض وزیر داشتیم؟»

«کیهان» هم تیتر و عکس یک امروز خود را به پوشش سفر رئیسی به سیستان و بلوچستان اختصاص داده و در گزارشی با تیتر «محرومیت‌زدایی و رونق اقتصادی برنامه رئیسی در سفر به سیستان و بلوچستان» نوشته است: «اقدام بسیار خوب و مثبتی که فعالان فضای مجازی استان سیستان و بلوچستان با هشتگ «غافلگیری-پنجشنبه» از رئیس‌جمهورشان استقبال کرده و آن سفر را در جهت حل مشکلات محرومان عنوان کردند. رئیس‌جمهور هفته پیش از آن و در نخستین جمعه بعد از آغاز سیزدهمین دوره ریاست‌جمهوری نیز به خوزستان رفته و از نزدیک در جریان مشکلات این استان قرار گرفته بود، پنجشنبه گذشته سیستان و بلوچستان را به عنوان مقصد سفر خود قرار داد تا در همان ابتدای کار دولت سیزدهم رسیدگی به مشکلات استان‌های محروم خوزستان و سیستان و بلوچستان را در دستور کار قرار دهد.»

«اعتماد» که چندی است از دوز سیاسی خود کاسته و به مسائل اقتصادی و اجتماعی بیشتر می‌پردازد. امروز حادثه تلخ واژگونی مینی‌بوس در جاده مریوان را عکس یک کرده و با عنوان « باز هم ترمز، دره، مرگ» نوشته است: « 25 نفر بودند. مسیر ناهموار بود و صعب‌العبور. از «پیرصفا»؛ یکی از روستاهای مریوان به سمت کامیاران، در حرکت بودند، آن‌هم به قصد زیارت «ویس قرنی». اما حدود ساعت ۱۰ و 30 دقیقه صبح روز پنجشنبه یازدهم شهریور ماه، دستان نامرئی مرگ در مسیر به مینی‌بوس حمله می‌کند. ترمز می‌برد و واژگون می‌شود. حالا این مینی‌بوس، 16 کشته از خود برجا گذاشته و 9 زخمی.» در ادامه نیز با مصدومان و بستگان قربانیان گفت‌وگو می‌کند.

این روزنامه اصلاح‌طلب همچنین در شماره امروز خود مصاحبه‌ای دارد با علیرضا عنایتی، دستیار وزیر خارجه و مدیر کل خلیج‌فارس. اهم اظهارات وی در این مصاحبه به شرح زیر است:

*گفت‌وگو با عربستان سعودی تصمیم نظام بود.

*به دنبال همکاری حداکثری با همه همسایگان هستیم.

*ترکیب هیات مذاکره‌کننده ایران با عربستان، فراگیر بود.

*عربستان در گفت‌وگوهای خود با ایران، جدیت دارد.

*ایران و عربستان پیش‌شرطی برای آغاز مذاکرات  نداشتند.

*مذاکرات امنیتی یا با رویکرد امنیتی نیست.

*هیچ کشوری در منطقه خلیج فارس طرح صلح هرمز را رد نکرد.

«وطن امروز» دومین سفر استانی رئیس دولت سیزدهم را که روز پنج‌شنبه و غافلگیرانه انجام شد را در تیتر یک خود و با عنوان «دولت همکلام با محرومان» پوشش داده است. عکس یک امروز این روزنامه اما اختصاص یافته به گزارشی درباره مداحی این شب‌های محمود کریمی سیدمجید بنی‌فاطمه و میثم مطیعی در حسینیه داوود العاشور بصره. در این گزارش با تیتر «هموطنان حسینی» آمده است: « این اتفاق جنبه هنری نیز به خود گرفت و در اشعاری که از سوی حاج‌محمود کریمی خوانده شد، برجسته شد، بویژه وقتی به این بندها رسید: عراق و ایران، سوریا و لبنان، یمن و بحرین، کل کل کل نحن مله الحسین.  فضایی که مداحی‌های امسال در بصره به عنوان اتفاقی شاخص و تاثیرگذار رقم زد، نتایج خود را در پیوند میان ملت ایران و عراق نشان می‌دهد. این پیوندهای فرهنگی و انسانی و عقیدتی در اربعین است که امنیت طولانی‌مدت در منطقه را تضمین می‌کند. این رویکرد، هم در میدان و هم در دیپلماسی می‌تواند حافظ مصالح کشورهای منطقه باشد؛ دیپلماسی‌ای که از تکیه بر نیروهای ملی و عقیدتی نشأت گرفته و با پشتیبانی ایشان قوت می‌گیرد. »

«آرمان ملی» در تیتر یک امروز خود از « درد کوچ ِقشر متوسط به زیر خط فقر » می‌گوید. گزارش نویس این روزنامه با دلیل و منطق، با عدد و رقم ثابت می‌کند که بر خلاف آنچه در ابتدا می‌گفتند، کرونا نه تنها فقیر و غنی می‌شناسد، بلکه بی‌رحمانه با فقرا رو‌به‌رو می‌شود. در این گزارش آمده است: « هزینه‌های کمرشکن درمان این بیماری و افزایش نجومی قیمت‌های تخت بیمارستانی و دارو، در 19 ماه گذشته حداقل بیش از 3 میلیون نفر را فقیر کرده است. ... سازمان بین‌المللی کار در جدیدترین گزارش خود اعلام کرد که با وجود گسترش بی‌سابقه حمایت‌های اجتماعی در دوران همه‌گیری کووید- 19 در سراسر جهان، هنوز 4.1 میلیارد نفر تحت پوشش نظام‌های تامیناین گزارش می‌افزاید: «در حال حاضر 53 درصد از جمعیت جهان به عبارتی 4.1 میلیارد نفر از اجتماعی قرار ندارند.» طبق گزارش وزارت رفاه، در سال 1399، پوشش بیمه پایه درمانی کل کشور 86 درصد بوده است. برخوردارترین استان کشور، چهارمحال‌وبختیاری با 94.2 درصد و کم‌برخوردارترین استان تهران با 78.9 درصد است. به عبارتی در استان تهران حدود 21 درصد از افراد فاقد بیمه درمانی هستند که در شرایط کرونایی هزینه‌های بسیار سنگینی بر این خانوارها تحمیل می‌شود. براساس این آمارها، طی سال 1399 پس از تهران، در البرز نیز 17 درصد، در قم 15 درصد و در خوزستان 13 درصد از افراد و همچنین در کرمانشاه و بوشهر نیز بیش از 12درصد افراد فاقد بیمه درمانی بوده‌اند.  نقش بیمه در جلوگیری از گسترش فقر  همان‌طور که آمار سخن می‌گوید، در این شرایط بحرانی افرادی که فاقد بیمه هستند، رنج بیشتری را متحمل می‌شوند و طبق یک گزارش غیر رسمی، حدود 40 درصد از بیمارانی که به دلیل ابتلا به کرونا فوت کرده‌اند، هیچ بیمه‌ای نداشته‌اند. همچنین برای بررسی این موضوع می‌توان به آماری که وزارت رفاه در سال گذشته منتشر کرد، اشاره‌ای داشت که 16 درصد یعنی نزدیک به 13.5 میلیون نفر ایرانی و 21 درصد از مردم استان تهران فاقد بیمه درمانی بوده‌اند. آمارهای وزارت رفاه همچنین نشان می‌دهد تا قبل از کرونا ایرانی‌ها درحالی 35 درصد از کل هزینه‌های درمانی را شخصا از جیب خود پرداخت کرده‌اند که این میزان در جهان 18 درصد است.»

«ایران» که صدای دولت است تصویری از حضور رئیسی در میان مردم سیستان و بلوچستان را عکس یک کرده و در تیتر یک امروز خود نیز به گفت‌وگوهای امیرعبداللهیان با همتایان فرانسوی، آلمانی و چینی می‌پردازد. این روزنامه با تیتر « رایزنی درباره مذاکرات و واکسن » نوشته است: « با روی کار آمدن دولت سیزدهم، مقام‌های غربی از جمله امریکا خواستار بازگشت هرچه سریع‌تر ایران به میز مذاکرات وین شده‌اند. خواسته‌ای که تاکنون به دلیل تصمیم تهران برای تغییرات محتمل در ترکیب تیم مذاکره کننده و احتمال ارجاع پرونده هسته‌ای به شورای عالی امنیت ملی تحقق نیافته است. امیرعبداللهیان در جدیدترین اظهارات خود پیرامون این تغییرات گفته است که در روزهای آتی تکلیف این موضوع مشخص خواهد شد. او همچنین تصمیم کشور به اعزام هیأت مذاکره کننده به وین را هم منوط به سپری شدن 2 الی 3 ماه بعد از استقرار دولت جدید عنوان کرده است. همین اظهار نظر بود که موجب شد وزرای خارجه اروپایی  در تماس تلفنی با امیرعبداللهیان، خواستار تجدید نظر در این تصمیم و بازگشت هرچه سریع‌تر ایران به میز مذاکره شوند. »

این روزنامه دولتی در یکی از تیترهای کناری خود نیز وعده وزیر ارشاد مبنی بر  فراهم کردن دسترسی عادلانه به فضای هنری برای همه کشور را پوشش داده و به نقل از وی تاکید کرده که «باید به سمت ملی شدن صنعت نشر برویم».

«سازندگی» بار دیگر احمد مسعود را عکس کرده از «مقاومت در پنجشیر» می‌گوید. ساناز نفیسی در گزارشی نوشته است: «تاریخ در افغانستان تکرار شد، امروز هم درست به سان زمانی که طالب‌ها برای آخرین بار در سال 1996 قدرت را در دست گرفتند، ولایت پنجشیر و هسته مقاومت به رهبری احمد مسعود همچون خاری بزرگ در چشم طالب‌ها فرو رفته است. شبه نظامیانی که می‌خواهند دولت تشکیل دهند، امارات اسالمی‌شان را بر پا دارند؛ با این همه مقاومت جدی در این دره ژئوپلتیک واقع در شمال شرق پایتخت روبرو شده‌اند؛ چالشی که مانع از تسلط کامل طالب‌ها بر تمام افغانستان شده است».