ماجرای استقراض گسترده دولت از بانک مرکزی

برخلاف ادعای حسن روحانی در آخرین روزهای کاری، آمار رسمی بانک مرکزی حکایت از استقراض گسترده دولت از این بانک می‌کند.

دو ماه قبل، عبدالناصر همتی رئیس وقت بانک مرکزی در پاسخ انکار نوبخت تاکید کرد که دولت 110 هزار میلیارد تومان به شکل تنخواه از این بانک گرفته و استقراض کرده است.

حالا هم گزارش رسمی بانک مرکزی می‌گوید در سه ماه اول سال جاری، مجموعه دولت، 55/5 هزار میلیارد تومان از منابع بانک مرکزی در قالب تنخواه استفاده کرده که این امر دلیل افزایش پایه پولی بوده است. بر اساس این گزارش، عمده افزایش پایه پولی ناشی از دو مسیر «افزایش بدهی دولت به بانک مرکزی» و «افزایش خالص دارایی‌های خارجی بانک مرکزی» صورت گرفته است.

به نوشته روزنامه دنیای اقتصاد، مهم‌ترین عامل رشد پایه پولی در پایان خردادماه 1400، خالص مطالبات بانک مرکزی از بخش دولتی است که با 63/3 هزار میلیارد تومان افزایش روبه‌رو شده است.

البته این گزارش سه دلیل را نیز برای عدم جذابیت اوراق مالی برشمرده که شامل «عدم جذابیت نرخ اوراق، «بالا بودن دوره سررسید» و «وضعیت نقدشوندگی آنها در بازار بدهی» است.

به گزارش بانک مرکزی، حجم نقدینگی در پایان خردادماه سال جاری به رقم 3705 هزار میلیارد تومان رسید که نسبت به پایان سال گذشته معادل 6/6 درصد رشد نشان می‌دهد. همچنین نقدینگی در 12 ماه منتهی به پایان خردادماه سال جاری معادل 39/4 درصد رشد کرد که نسبت به رشد دوره مشابه سال قبل (34/2 درصد)، 5/2 واحد درصد افزایش نشان می‌دهد.

عامل اصلی رشد نقدینگی در پایان خردادماه سال جاری نسبت به پایان سال قبل، رشد 9/2 درصدی پایه پولی بوده و مهم‌ترین عامل رشد پایه پولی در پایان خردادماه، خالص مطالبات بانک مرکزی از بخش دولتی است که با 63/3 هزار میلیارد تومان افزایش نسبت به پایان سال 1399 (در نتیجه استفاده از تنخواه‌گردان و کاهش سپرده‌های دولت نزد بانک مرکزی)، سهمی فزاینده معادل 13/8 واحد درصد در رشد پایه پولی داشته است. دلیل اصلی افزایش مطالبات بانک مرکزی از بخش دولتی در دوره مذکور، استفاده دولت از وجوه تنخواه‌گردان (جمعا به میزان 55/5 هزار میلیارد تومان) است.

یادآور می‌شود آقای روحانی در آخرین روزهای دولتش در گفت‌وگوی تلویزیونی ضمن انکار استقراض از بانک مرکزی گفته بود از مردم قرض کردیم و در سررسید اوراق، آن را بازمی‌گردانیم(!)/کیهان