از تحلیف روحانی تا تحلیف رئیسی

گروه سیاسی فردا: 10 روز تا انتقال رسمی قدرت اجرایی کشور به سیدابراهیم رئیسی زمان باقی است. صاحب نظران و کارشناسان در حوزه های مختلف اوضاع کشور را مطلوب گزارش نمی کنند. در نشستی که بین اقتصاددانان و رئیس جمهور منتخب برگزار شد، برخی نسبت به ونزوئلایی شدن اقتصاد کشور و بالا رفتن قیمت کالاهای اساسی در ماه های آینده هشدار جدی دادند. نارضایتی مردم از وضعیت حاکم بر صنعت برق و آب کشور نیاز به توضیح ندارد.

دولت حسن روحانی برخلاف وعده هایش حتی در حوزه مذاکرات احیای برجام نیز نتوانست موفق عمل کند و عملا مذاکرات را در یک بن بست قرار داد اما برای آنکه مسئولیت این اتفاق را نپذیرد انتقال دولت در ایران را بهانه کرد تا برای مدتی هم که شده مذاکرات در وضعیت تعلیق بماند اما مواضع طرف غربی به ویژه آمریکایی ها نشان می دهد که آنها پیگیر تعیین تکلیف هرچه سریعتر مذاکرات هستند و به هیچ عنوان تمایل ندارند که تعلیق مذاکرات چندماهه شود.

با این اوصاف منتخب انتخابات 1400 گویا قرار است مسئولیت اجرایی کشور را در شرایطی به دست گیرد که هیچ یک از روسای جمهور سابق نظیرش را تجربه نکردند. از پیچیده شدن مسیر مذاکرات احیای برجام گرفته تا نارضایتی مردم به دلیل مسائل معیشتی، قطعی آب و برق و گرانی کالاهای اساسی همه از سخت بودن مسئولیت دولت آینده حکایت می کند.

وضعیت کشور از 92 تا 1400

وقتی حسن روحانی در سال 92 دولت را تحویل گرفت وضعیت کشور بسیار متفاوت از حال حاضر بود. ذخایر به اندازه کافی از لحاظ اقلام، کالاها و منابع ارزی در کشور وجود داشت. فروش نفت و میعانات گازی ایران گرچه با سختی هایی مواجه بود اما روی هم رفته حدود 2.5 میلیون بشکه در روز نفت می فروختیم. قیمت دلار زیر 3هزار تومان بود.

رابطه ایران با کشورهای منطقه و اروپایی در مقایسه با حال حاضر خوب تعریف می شد، با اکثر کشورهای دنیا همکاری اقتصادی داشتیم. پروژه های عمرانی و کارخانه ها همه فعال بودند. منابع بالقوه و بالفعل مناسبی در کشور وجود داشت و چالشی در این حوزه به چشم نمی خورد. می توانیم بگوییم سال 92 هم چرخ اقتصاد کشور می چرخید و هم چرخ سانتیریفیوژها و در حوزه های مختلف امنیت پایداری را شاهد بودیم.

اما پس از 8 سال در خیلی از حوزه ها آژیرهای هشدار روشن شده، در روزی که قرار است آقای روحانی دولت را تحویل دهد، کشور اوضاع خوبی ندارد. سطح روابط ما با دنیا به ویژه کشورهای منطقه در پایین ترین سطح قرار دارد. ارزش پول ملی به طور بی سابقه ای کم شد تا جایی که ارزش پول برخی کشورهای در حال جنگ بالاتر از ارزش پول ملی ماست. کارخانه ها عموم در شرایط تعطیل یا نیمه تعطیل به سر می برند و به نظر می رسد وضعیت کشور هرچه که به روز پایان این دولت نزدیک می شویم نه تنها بهتر نمی شود بلکه در حال بدترشدن است. دولت فعلی نیز کلا کارها را رها کرده و هیچ اراده ای از خود نشان نمی دهد که حداقل یک بخش از مسائل کشور را قبل از مراسم تحلیف آقای رئیسی حل کند.

عباس امیری فر در گفتگو با «فردا» گفت «در طول انقلاب سابقه نداشته که کشور با این همه بحران تحویل رئیس جمهور جدید شود. البته معتقدم بعضی دولتمردان خودشان در تشدید بحران موثر هستند و عمدا می خواهند یک خرابه را تحویل دولت آقای رئیسی بدهند.».

این موضوعی است که محمدحسن آصفری نماینده مجلس و عضو فراکسیون اکثریت مجلس نیز به آن اشاره کرد و گفت «ظاهرا یک اراده ای در اتاق فکر دولت آقای روحانی وجود دارد که به طور هدفمند شرایط کشور را به گونه ای کنند که دولت آینده حداقل 2 سال نخست مسئولیتش را صرف حل و فصل مسائل موجود کند و از ایده پردازی و برنامه ریزی کلان و درازمدت برای آینده کشور بازبماند».

پروژه اتاق فکر اصلاحات

اما درحالیکه دولت روحانی روزهای پایانی خود را سپری می کند، حادتر کردن شرایط کشور چه نفعی برایش می تواند داشته باشد؟ شاید جواب این سئوال نگاه به رویکرد کنونی اصلاح طلبان باشد. هنوز دولت سیدابراهیم رئیسی آغاز به کار نکرده، اصلاح طلبان پیش درآمد نقدهای خودشان به دولت آینده را در قالب بیان انتظارات آغاز کردند و هر روز از طریق شبکه های اجتماعی یا رسانه های همسو با خودشان تحقق آن موضوعات را از سیدابراهیم رئیسی مطالبه می کنند.

احمد سالک عضو جامعه روحانیت مبارز با اشاره به مشکلات امروز کشور در حوزه آب، برق، تشنجات اجتماعی، گرانی کالاها و مسائل داخلی و خارجی گفت «آقای رئیسی باید آخرین وضعیت کشور در حوزه های مختلف را به طور کارشناسی بررسی و مکتوب کند تا مشخص شود چه چیزی را تحویل می گیرد چون همین امروز که دولت آینده هنوز سرکار نیامده، آقایان با روزنامه های زنجیره‌ای‌شان در موضع طلبکار نشستتند و به آقای رئیسی حمله می کنند که می خواهد چه کار انجام دهد و چه طور مشکلات را حل کند».

انتظار از دولت رئیسی

مسائل و مشکلات کشور نیاز به تمرکز دارد. این موضوعی است که سیدابراهیم رئیسی آن را دریافته و از همان روز پس از انتخابات نشست های کارشناسی متعددی را در حوزه های گوناگون با صاحب نظران و کارشناسان برگزار کرد. عباس امیری فر در گفتگو با فردا گفت «تیم هایی از سوی آقای رئیسی مأمور شدند تا تدابیر لازم برای حل مشکلات بیاندیشند بنابراین نگرانی از بابت کنترل و حل مشکلات وجود ندارد. البته این روزها باید به جامعه امید داد چون عوامل داخلی و رسانه های بیگانه یک دست شده اند و دائم دارند آیه یأس می خوانند تا این ذهنیت در جامعه شکل گیرد که همه چیز تمام است، در حالیکه این طور نیست».

از این جمله می توان وام گرفت و مهمترین رسالت دولت آینده را زنده‌کردن امید جامعه به آینده و احیای سرمایه اجتماعی در سایه پاسخ به مطالبات مردم دانست. بسیاری از سیاسیون کشور حتی اصلاح طلبان دلسوز و انقلابی نیز امیدهای زیادی دارند که دولت سیدابراهیم رئیسی بتواند کشور را از این گردنه سخت عبور دهد.