شرط جدید ایران برای آژانس هسته ای

یک مقام ارشد ایرانی در گفت‌وگو با شبکه آمریکایی «سی ان ان» تصریح کرد، تا زمانی که مذاکرات وین برای احیای برجام به نتیجه نرسد، اطلاعات موجود بر روی دوربین‌های نصب شده در تأسیسات هسته‌ای ایران را در اختیار بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قرار نخواهند داد.

شبکه سی ان ان بدون آن که نام مقام ایرانی را ذکر کند، گزارش کرد که یک مقام ارشد جمهوری اسلامی در گفت‌وگو با این شبکه آمریکایی این گونه گفته است: «اگر مذاکرات به موفقیت برسد، ایران قطعاً نوارهای ویدئویی را به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نشان خواهد داد».

وی ادامه داد: «به اشتراک گذاری نوارها به شیوه پیشروی مذاکرات (وین برای احیای برجام) بستگی دارد. کلید این مسئله، توافق است. (توافقی که طبق آن) آن‌ها در خصوص چیزی توافق کنند که درهای همکاری و فهم بهتر از جمله در زمینه شفافیت را باز کند».

تفاهم بین ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که مجوز بازبینی تصاویر ویدئویی موجود بر روی دوربین‌های نصب شده در برخی سایت‌های هسته‌ای ایران را به بازرسان آژانس می‌دهد، سوم تیرماه منقضی شد و تاکنون تمدید نشده است.

با این حال، این مقام جمهوری اسلامی ایران تصریح کرد که تهران به هیچ عنوان تا زمان ادامه مذاکرات وین، قصد از بین بردن داده‌های موجود در تصاویر ویدئویی ضبط شده را ندارد اما تصمیم گرفته است در حال حاضر این تصاویر را از دید آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مخفی نگه دارد زیرا به دیپلماسی اجازه پیشروی می‌دهند.

این مقام ایرانی هرگونه ادعا را مبنی بر این که ممانعت از دسترسی فعلی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به داده‌های ضبط شده بر روی دوربین‌ها، احتمال حصول توافق هسته‌ای را از بین می‌برد، رد کرد و گفت که آژانس در نهایت در صورت احیای برجام، می‌تواند تمامی تصاویر را به صورت یکجا مشاهده کند.

سوم اسفند ۱۳۹۹ بود که در پی سفر «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تهران و رایزنی‌های انجام شده با «علی اکبر صالحی» رئیس سازمان انرژی اتمی و «محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه ایران و پیش از اجرایی شدن تصمیم جمهوری اسلامی ایران برای توقف داوطلبانه پروتکل الحاقی در راستای اجرای قانون «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از منافع ملت ایران»، سازمان انرژی اتمی و نهاد دیده‌بان هسته‌ای سازمان ملل در خصوص یک تفاهم فنی موقت سه ماهه توافق کردند. (جزئیات بیشتر)

در این تفاهم آمده بود که داده‌ها و سوابق مزبور در این دوره سه ماهه در صورتی و زمانی به آژانس ارائه می‌شود که ایران تصمیم بگیرد اجرای تعهدات مرتبط هسته ای خود تحت برجام را در همین دوره از سربگیرد که طبیعتا بعد از رفع کامل تحریم‌هاست. در غیر این صورت، تمامی این اطلاعات در پایان ماه سوم حذف و پاک خواهند شد.

حدود یک ماه بعد، مذاکرات وین به منظور احیای برجام در فروردین ماه کلید خورد و تاکنون ۶ دور مذاکره در این راستا صورت گرفته است. این مذاکرات ادامه یافت و در این میان تفاهم فنی ایران و آژانس سوم خرداد ماه پایان یافت و پس از آن بود که علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی در نامه‌ای به گروسی اعلام کرد که ایران این بار تصمیم گرفت تا تفاهم فنی مشترک را تمدید نکند، اما با هدف تمهید فرصت بیشتر برای ایجاد پیشرفت و به نتیجه رساندن گفت‌وگوهای فنی ایران و آژانس، ثبت و نگهداری داده‌ها را برای یک ماه دیگر ادامه دهد. این روند، یعنی ثبت و نگهداری داده‌ها تا سوم تیرماه ادامه یافت.

در همین راستا «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز جمعه چهارم تیر ماه در گزارشی به شورای حکام آژانس و شورای امنیت اعلام کرد که این یک ماه هم تمام شده و ایران به درخواست‌های آژانس پاسخی نداده که این تفاهم فنی را مجددا ادامه دهد و تمدید کند.