از ذبح اخلاق تا مشخص شدن صف‌بندی‌ها

گروه سیاست سایت فردا – آخرین مناظره تلویزیونی نامزدهای ریاست جمهوری عصر دیروز برگزار شد. رقابت‌ها تا پایان هفته ادامه دارد اما مناظره مذکور را می‌توان آخری رویارویی مستقیم آقایان دانست که سیاسیون و روزنامه‌ها ارزیابی متفاوتی دارند. اغلب معتقدند که به خاطر تغییرات اعمال شده در شکل مناظره به نسبت مناظره دوم بهتر بوده است. هر کدام از دو جریان سیاسی اصلاح طلب و اصولگرا اما با توجه به آنچه مایل بودند بشنوند و ببیند، از منظر خود به این مناظره نگاه می‌کنند.

توجه ویژه‌تر روزنامه‌های اصولگرا به مناظره دیروز به نسبت روزنامه‌های اصلاح‌طلب نشان می‌دهد که اصولگرایان از این مناظرات راضی‌تر و به اثرگذاری آن امیدوار‌تر هستند. 

روزنامه وطن امروز در شماره امروز خود از تیتر «سرنخواستن دولت» استفاده کرده و به این ترتیب نشان داده که انتقاد از دولت که ترجیع بند سخنان همه نامزدها حتی نامزدهای اصلاح‌طلب بود را مهم‌ترین وجه از این مناظرات می‌داند. 

روزنامه کیهان اما معتقد است که دو نامزد اصلاح‌طلب هم مناظره‌را باخته‌اند و هم اخلاق را. این روزنامه در گزارش امروز خود آورده است: « عصر روز گذشته سومین مناظره انتخابات ریاست جمهوری سیزدهم برگزار و پرونده مناظره‌ها بسته شد. دو نامزد دولت یا همان وضع موجود در آخرین دور مناظره‌ها نیز دست از دروغگویی، عوامفریبی و تخریب حریفان خود برنداشتند اما در نهایت طرفی از این بی‌اخلاقی‌ها نبرده و علاوه‌بر آنکه رقابت سیاسی را باختند، در چشم افکار عمومی و مردم، اخلاق را هم باختند. آنها با دستانی خالی مناظره سوم را ترک کردند و نشان دادند علی‌رغم همه مشاوره‌ها و تدارک‌ها و آماده‌‌سازی‌های قبلی، هم قبای سیاست برایشان گشاد است و هم وضعیت محبوبیت جریان اصلاحات-اعتدال چنان وخیم است که دیگر نمی‌توان با شارلاتان‌بازی و دوگانه‌سازی‌های قلابی، افکار عمومی را فریب داد.»

روزنامه خراسان نیز با تیتر «مناظره آخر جان گرفت» نشان داده که از این رویارویی خرسنده بوده است. این روزنامه اصولگرا می‌نویسد: نامزدها تا جایی که می‌توانستند همه برگ‌های خود را برای مواجهه با یکدیگر در سومین و آخرین مناظره انتخاباتی رو کردند. کارشناسان نیز این دور از مناظره را بهتر از دو مناظره قبلی دانستند».

روزنامه فرهیختگان اما در پوشش خبری مناظره به این نکته تاکید کرد که بعد از سه مناظره سه ساعته سبد رای دولت و اصلاح‌طلبان تغییر خاصی نکرده است لذا تیتر می‌زند «به پایان روحانی سلام کن». البته این تیتر یادآور شعار یکی از نامزدها یعنی «دولت سلام» نیز می‌تواند باشد.

ارزیابی کارشناسان و تحلیل‌گران اصولگرا نیز کم و بیش همین خط را دارد. مثلا مهدی، چمران می‌گوید: مناظره سوم از دو مناظره قبلی گرم تر بود چون مطالبی که مطرح شد از نظر تنوع و بیان مطالب اصلی بهتر از مناظره اول و دوم بود. و کاندیدای اصلاح طلب متأسفانه فقط آمده بودند که آقای رئیسی را بکوبند و هر مطلبی را که مطرح می کردند یک نیشی هم به آقای رئیسی می زدند تا جایی که آقای رئیسی گفت «اگر من نبودم آقایان چه کار می کردند».

محمدصادق کوشکی نیز با اشاره به اینکه مناظره آخر صف‌بندی‌ها در این انتخابات را کاملا مشخص کرده است، می‌گوید: « عملا شاهد انتخاباتی هستیم که جناح اصلاحات اصرار دارد مثل هشت سال گذشته در انتخابات بماند برای این کار از همتی حمایت می‌کند. این مناظره به مردم این جمع بندی را داد که در این انتخابات یک نامزد اصلاح‌طلب که همه این جریان از وی حمایت می‌کنند و چند نامزد اصولگرا در مقابل او داریم. از این جهت بسیار شبیه انتخابات 92 است که از آقای روحانی حمایت کردند».

امیررضا واعظ آشتیانی، دیگر کارشناس سیاسی اصولگرا نیز می‌گوید: «در مجموع مناظره‌ها باید گفت که آقای رئیسی اخلاق‌مدار از دیگران بود که این موضوع را می‌شود متعاقب دو مناظره پیشین در میان نظرات مردم مشاهده کرد. دو نامزد اصلاح‌طلب به ناجوانمردانه‌ترین شکل ممکن علیه آقای رئیسی حمله کردند و واقعا بداخلاقی انتخاباتی به خرج دادند اما به هر حال برخی مأموریت داشتند تا او را تخریب کنند».

وی افزود: «روحیه آقایان همتی و مهرعلیزاده نمایانگر چهره واقعی دولت آقای روحانی است. آقای روحانی هم هیچگاه صدای منتقدان را نشنید و حتی منتقدان را با زشت‌ترین الفاظ خطاب می‌کرد. البته هر دولتی نقاط قوت و ضعفی دارد اما بعد از هشت سال باید مجموعه عملکرد دولت را سنجید که قضاوت افکار عمومی نسبت به دولت منفی است».