در دور سوم مذاکرات ایران و اوکراین چه گذشت؟

فارس: سومین دور گفت‌وگوهای ایران و اوکراین در سطح معاونان وزرای خارجه دو کشور در خصوص سانحه سقوط هواپیمای اوکراینی طی روزهای اخیر در کی‌یف پایتخت اوکراین برگزار شد. در همین راستا «محسن بهاروند» معاون امور حقوقی و بین‌المللی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران روز سه‌شنبه ۱۱ خرداد ماه برای شرکت در این مذاکرات در رأس هیأتی از کارشناسان جمهوری اسلامی ایران وارد کی‌یف شد.

بهاروند روز سه‌شنبه و همزمان با حضورش در کی‌یف، در خصوص سانحه هواپیمای اوکراینی و نشست آتی شورای ایکائو، در محل سفارت جمهوری اسلامی ایران در کی یف از طریق ویدئو کنفرانس با مقامات سازمان بین‌المللی هوانوردی (ایکائو) گفت‌وگو کرد.

 وی گزارشی از فعالیت‌های جمهوری اسلامی ایران در خصوص هواپیمای اوکراینی از جمله بررسی فنی سانحه، پیگیری ابعاد کیفری و همچنین ضمن همدردی با خانواده‌های جانباختگان در خصوص چگونگی پرداخت به آن‌ها ارائه کرد. طبق این گزارش، تاکنون تعدادی از خانواده‌های جانباختگان غرامت را دریافت کرده‌اند.

«سالواتوره شیاکیتانو» رئیس شورای ایکائو ضمن قدردانی از فعالیت‌های ایران در خصوص سانحه هواپیمای اوکراینی، بر جایگاه فنی شورای ایکائو و پرهیز از هرگونه ملاحظات سیاسی تاکید کرد.

در نهایت، دور سوم مذاکرات ایران و اوکراین به ریاست «محسن بهاروند» معاون امور حقوقی و بین‌المللی وزارت امور خارجه و «یوگنی ینین» معاون وزیر خارجه اوکراین درباره ابعاد فنی و حقوقی سانحه سقوط هواپیمای اوکراینی طی روزهای چهارشنبه و پنجشنبه‌ (۱۲ و ۱۳ خرداد ماه) در کی‌یف برگزار شد.

* طرف اوکراینی صلاحیت محاکم قضایی ایران در رسیدگی به این پرونده را مورد تاکید قرار داد

در همین خصوص «منوچهر مرادی» سفیر جمهوری اسلامی ایران در اوکراین امروز (جمعه) ۱۴ خرداد ماه در رشته توئیتی در این باره نوشت: دور سوم گفت‌وگوهای معاونان وزرای خارجه جمهوری اسلامی ایران و اوکراین پیرامون سانحه پرواز  PS752 پس از دو روز مذاکره فشرده و جدی و در فضایی سازنده و حرفه‌ای پایان یافت.

در این مذاکرات، طیف وسیعی از موضوعات شامل روند رسیدگی کیفری و مسائل فنی از جمله هوانوردی، ایمنی پرواز و گزارش نهایی ایران مورد بررسی قرار گرفت. پس از گزارش طرف ایرانی از روند رسیدگی کیفری و اقدامات انجام شده در جهت محاکمه متهمان، طرف اوکراینی صلاحیت محاکم قضایی ایران در رسیدگی به این پرونده را مورد تاکید قرار داد.

* خانواده‌های ۱۰۳ تن از جانباختگان نزد محاکم قضایی ایران شکایت خود را ثبت کرده‌اند که تعدادی از شاکیان، از اتباع خارجی هستند

هیأت ایرانی همچنین اعلام کرد خانواده‌های ۱۰۳ تن از جانباختگان نزد محاکم قضایی ایران شکایت خود را ثبت کرده‌اند که تعدادی از شاکیان، از اتباع خارجی هستند. هیأت ایرانی اعلام کرد آمادگی دارد در چارچوب قوانین و مقررات جمهوری اسلامی ایران، چنین فرصتی را نیز برای خانواده‌های جانباختگان اوکراینی به منظور اخذ وکیل و طرح و پیگیری شکایت فراهم کند.

هیأت ایرانی آمادگی خود را برای پرداخت خسارت به خانواده‌های اوکراینی درگذشتگان این سانحه به مبلغ ۱۵۰ هزار دلار برای هر نفر - طبق مصوبه هیأت دولت جمهوری اسلامی ایران - اعلام کرد و از هیأت اوکراین درخواست کرد موضوع را به آگاهی بازماندگان درگذشتگان اوکراینی برساند.

به گزارش فارس، در خصوص پرداخت غرامت به خانواده‌های جانباختگان، هیأت دولت مصوبه‌ای را صادر کرد که شامل همه جان باختگان سانحه اعم از ایرانی و غیر ایرانی می‌شود. وزارت راه و شهرسازی هم موظف شد با همکاری دستگاه‌های ذی ربط ترتیب پرداخت مبلغ یکصد و پنجاه هزار (۱۵۰ هزار) دلار یا معادل یورویی آن به خانواده و بازماندگان هریک از قربانیان را در اسرع وقت فراهم و مبالغ را بر اساس مستندات به ذی‌نفعان پرداخت کند.

* گزارش هیأت ایرانی از طرح آسمان امن‌تر

به گفته سفیر ایران در کی‌یف در دو روز مذاکرات ایران و اوکراین در کی‌یف، در موضوعات فنی، هیأت ایرانی گزارشی از طرح آسمان امن‌تر و اقدامات خود برای ایجاد اطمینان از پروازهای کشوری ارائه و اعلام کرد ایران بعد از این سانحه، ترتیبات لازم برای اطمینان کامل از عدم بروز سوانح مشابه اتخاذ کرده است.

براساس اظهارات سفیر ایران در کی‌یف، هیأت اوکراینی با اعلام این‌که به همراه سه کشور ذینفع دیگر، گروهی را تشکیل داده است، خواستار مذاکره جمهوری اسلامی ایران با این گروه شد و هیأت ایرانی هم با اعلام اینکه اساسا چنین گروهی را به‌ عنوان طرف مذاکره به رسمیت نمی‌شناسد، ناخشنودی خود را از رفتار غیرحرفه‌ای و مواضع خصمانه برخی از این کشورها ابراز داشت.

به گفته مرادی، هیأت ایران در عین حال بر آمادگی جمهوری اسلامی ایران به منظور مذاکره و تعامل دوجانبه با کشورهایی که به صلاحیت، حاکمیت و استقلال سیاسی ⁧‫ایران‬⁩ احترام می‌گذارند، تأکید کرد.

* آمادگی اوکراین برای برگزاری دور بعدی مذاکرات/ ایران استقبال و اعلام کرد که در مذاکرات آتی صرفا به سؤالات باقیمانده و غیرتکراری براساس قوانین جمهوری اسلامی پاسخ می‌دهد

‌در پایان مذاکرات هم طرف اوکراینی آمادگی خود را برای برگزاری دور بعدی مذاکرات اعلام کرد و طرف ایرانی با توجه به سطح عالی روابط سیاسی بین دو کشور، از پیشنهاد طرف اوکراینی استقبال کرد، ولی در جهت پرهیز از فرسایشی شدن مذاکرات، اعلام کرد که در مذاکرات آتی، صرفا به سؤالات باقیمانده و غیرتکراری بر اساس و در چارچوب قوانین و مقررات جمهوری اسلامی ایران پاسخ خواهد داد.

* دور اول و دوم مذاکرات

شایان ذکر است دو دور پیشین مذاکرات در مرداد و آبان سال ۱۳۹۹ به ترتیب در کی یف و تهران برگزار شد. دور دوم مذاکرات ایران و اوکراین درباره سقوط هواپیمای اوکراینی از صبح دوشنبه ۲۸ مهر ماه ۱۳۹۹ به مدت دو روز به ریاست محسن بهاروند معاون امور حقوقی و بین‌المللی وزارت خارجه و «یوگنی ینین» همتای اوکراینی در تهران برگزار شد. ایران و اوکراین دومین دور مذاکرات‌شان در تهران درباره هواپیمای اوکراینی را سازنده خوانده و توافق کردند دور بعدی مذاکرات اواخر نوامبر یا اوایل دسامبر در کی‌یف برگزار شود و ایران هم اعلام کرد گزارش سانحه را بزودی ارائه خواهد داد.

به گزارش فارس، ۱۸ دی ماه سال گذشته (۱۳۹۸) بود که یک فروند هواپیمای متعلق به خطوط هوایی اوکراین بر اثر خطای انسانی و شلیک موشک بعد از برخاستن از فرودگاه امام خمینی (ره) سقوط کرد و ۱۷۶ سرنشین آن شامل اتباع ایرانی، کانادایی، افغانستانی، سوئدی، انگلیسی و کادر پرواز اوکراینی جان باختند. بنا بر اعلام دولت کانادا، ۶۳ نفر از مسافران این هواپیما تابعیت کانادایی داشته‌اند. در این هواپیما ۱۱ اوکراینی، ۱۷ سوئدی، چهار افغان و چهار انگلیسی نیز حضور داشته‌اند.جمهوری اسلامی ایران پس از وقوع این حادثه آمادگی خود را برای پرداخت غرامت اعلام کرد. صبح  ۲۱ دی ماه، ستادکل نیروهای مسلح اعلام کرد که بلافاصله مقصر این حادثه را به سازمان قضایی نیروهای مسلح معرفی می‌کند تا با خطای صورت گرفته برخورد قانونی صورت گیرد.

لازم به ذکر است، در این مدت اظهارنظرهایی از سوی برخی مقامات از جمله یکی از مقامات اوکراینی عنوان شد در خصوص عمدی بودن سانحه هواپیمای اوکراینی که در همین خصوص «سعید خطیب‌زاده» سخنگوی وزارت امور خارجه ۲۷ فروردین ماه اظهارات مقام اوکراینی در مورد عمدی بودن سانحه هواپیمای اوکراینی را قویا رد کرد و گفت: به‌رغم همه توضیحات و گزارش‌های تخصصی و کارشناسی، برخی مقامات اوکراینی همچنان به اظهارات سیاسی و مبهم خود ادامه داده و فرضیه‌های ذهنی و سفارشی خود را در بستر رسانه‌ای مطرح می‌کنند.