سردرگمی انتخاباتی اصلاح‌طلبان

کیهان: یک روزنامه اصلاح‌طلب می‌گوید: با توجه به مشکلات موجود در جبهه اصلاحات، هیچ بعید نیست که این طیف ممکن است پای لیست نامزدی غیر از 14 نامزد موجود و حتی غیراصلاح‌طلب بایستد(!)

شرق در گزارشی می‌نویسد: محمدجواد ظریف، اسحاق جهانگیری و مصطفی تاجزاده کسانی هستند که بیشترین آرا را از سوی اعضای نهاد اجماع‌ساز اصلاح‌طلبان (ناسا) به دست آورده‌اند و تا اینجای کار سه گزینه اصلی اصلاح‌طلبان محسوب می‌شوند. با انتشار این لیست و مشاهده این نفرات این پرسش به وجود می‌آید که آیا مشخصا این سه نفر‌، می‌توانند برای اصلاح‌طلبان در انتخابات پیش‌رو راهگشا باشند و در نهایت منجر به توفیق انتخاباتی اصلاح‌طلبان شوند؟

گرچه دولت روحانی با حمایت مستقیم اصلاح‌طلبان روی کار آمد، اما به غیر از حوزه دیپلماسی نتوانست نماینده گفتمان اصلاح‌طلبی باشد. خروج آمریکا از برجام همانا و آغاز دور تازه‌ای از مشکلات اقتصادی همانا؛ تورم به‌شدت افزایش یافت، سفره مردم کوچک‌تر از گذشته شد و دایره طبقه فرودست آن‌قدر افزایش یافت که به گفته بسیاری از جامعه‌شناسان و اقتصاددان‌ها دیگر طبقه متوسطِ سرمایه‌ای چندانی باقی نماند. این وضعیت در کنار جامه عمل نپوشاندن روحانی به دغدغه‌های اصلاح‌طلبی باعث شد انتقادهای زیادی از سوی اصلاح‌طلبان و مخاطبان جبهه اصلاحات به دولت وارد شود که گرچه این نقدها مشخصا به ظریف نبود، اما دیگر او سردار دیپلماسی نبود و مردم بیش از آنکه به ظریف توجه کنند، درگیر مشکلات معیشتی خود بودند. دو حادثه دی‌ماه 96 و آبان 98 شاهدمثال‌هایی از نارضایتی اقتصادی بود که البته دولت برای پاسخ‌دهی مناسب به آن اعتراضات هم کاری نکرد. با این وصف ظریف دیگر مانند دوره اول روحانی جایگاه ویژه‌ای دست‌کم در میان مردم نداشت. همین وضعیت ادامه یافت تا اکنون که بخشی از اصلاح‌طلبان از او به‌عنوان یکی از نامزدهای اصلی خود یاد می‌کنند و این حمایت در حالی است که اولا ظریف تا این لحظه هیچ ایده‌ای برای مدیریت نداشته و حتی خود بارها گفته که به غیر از کار دیپلماسی در هیچ موضوعی تخصص ندارد؛ بنابراین به نظر می‌رسد اعتماد مردم به فردی که برنامه خاصی به‌جز دیپلماسی ندارد، سخت باشد. به نظر می‌رسد در این شرایط او نتواند نماینده جامع‌الشرایطی برای اصلاح‌طلبان باشد؛ چه اینکه حتی برخی اصلاح‌طلبان با تکیه بر این موضوع که ظریف از نظر تشکیلاتی اصلاح‌طلب نیست، حاضر به حمایت از او نبوده و نیستند.

شرق می‌افزاید: اسحاق جهانگیری هم به‌عنوان معاون اول روحانی اگرچه در حوزه سیاست داخلی خاصه در دوره اول دولت توانست به دستاوردهای مناسبی دست یابد اما او به‌عنوان نماینده دولت شناخته می‌شود.

درباره تاج‌زاده هم گفتنی است که او می‌خواهد مطالبات انتخاباتی را بالا ببرد. جامعه، بیشترین مخاطره را اقتصاد نابسامان می‌داند، در‌صورتی‌که تاجزاده هنوز با تکیه بر همان شعارهای سیاسی گذشته وارد شده است؛ از طرفی تاجزاده از موضوعاتی سخن می‌گوید که اصلا جدید نیست و در جامعه موجود است و فردی مثل تاجزاده به ‌هیچ‌وجه نمی‌تواند زبان رسای مطالبات واقعی اجتماعی باشد. از طرفی اگر تاجزاده واقعا می‌خواهد در انتخاباتی نامزد باشد و به رقابت بپردازد که خود می‌داند باتوجه به رویکرد شورای نگهبان بی‌تردید صلاحیتش تأیید نمی‌شود، احتمالا برای تندترکردن فضای انتخابات به میدان آمده، که تندکردن فضای انتخابات حتما به ضرر نیروهای اصلاح‌طلب خواهد شد.

تاجزاده مورد قبول بسیاری از نیروهای اصلاح‌طلب نیست و درست یا غلط، بسیاری او را نیرویی تندرو می‌دانند.

با ذکر این اوصاف، به نظر می‌رسد که فضای انتخاباتی در جبهه اصلاحات هنوز روشن نشده است و هیچ بعید نیست که آنها از تمام گزینه‌های مطرح‌شده عبور کنند و در روزهای منتهی به انتخاباتی ناگهان پشت‌سر نامزدی دیگر بایستند؛ ولو نامزدی که اصلاح‌طلب هم نباشد.