صادق خرازی: اولین سفیری بودم که توسط احمدی نژاد عزل شدم
خرازی در گفت وگو با ما تاکید می کند که اصلاحات هیچ نقشی در چیدمان دولت روحانی نداشته است، ماجرای عزلش توسط احمدی نژاد را بازگو می کند،رابطه خودش با میراث فرهنگی وشبهات پیش آمده راپاسخ می دهد و...
خراسان: می گویند سیاست خارجی ادامه سیاست داخلی است . او نیز معتقد است در تاریخ و در جهان مرسوم بوده که دیپلمات ها هم در حوزه سیاست داخلی فعال باشند یا برعکس و حتما خودش را نمونه ای از آن ها می داند . سید صادق خرازی سفیر اسبق کشورمان در سازمان ملل و فرانسه این روزها بیش از سیاست خارجی وقت خود را معطوف به حزبی جوان به نام «ندای ایرانیان » کرده، هرچند همچنان مهم ترین مشکل این 16سال را نبود یک رئیس جمهور حرفه ای و آشنا به سیاست خارجی می داند . برای همین بود که خودش و حزبش بیشترین تلاش را کردند تا محمد جواد ظریف وزیر امورخارجه کشورمان را برای نامزد شدن در انتخابات راضی کنند، اتفاقی که تاکنون نیفتاده است. در عین حال او خودش هم به عنوان کاندیدای ریاست جمهوری مطرح شده است هرچند انگار این احتمال به سمت ضعیف شدن می رود اما نیم نگاهی هم به نامزد شدن خودش دارد و خرد جمعی در حزب را عامل آن می داند . از احمدی نژاد دل پری دارد و سرخورده شدن جوانان و مردم و ضعف های بزرگ دولت روحانی را از عوامل اصلی کاهش شدید مشارکت در انتخابات مجلس می داند هرچند امیدوار است مردم با هوشمندی در انتخابات ریاست جمهوری به نسبت بیشتر حاضر شوند در عین حال معتقد است یکی از شاهکارهای دولت این بود که در مقابل هوشمند ترین تحریم های تاریخ دوام آوردند .وقتی از ایران می گوید رنگش باز می شود و انرژی می گیرد و از مردم می خواهد برای ایران هم که شده با همه مشکلات و تلخی ها با صندوق رای قهر نکنند. توضیح کاملی برای تهمت و ادعای قاچاق عتیقه و اشیای قدیمی که حول او می چرخد دارد و البته عاملانش را نیز به خدا واگذار کرده است . نسبت به سازوکارهای نهاد اجماع ساز بدبین است بدبینی که گویا ریشه در گذشته آن دارد چون معتقد است که اگر در انتخابات مجلس بهتر عمل می کردند شاید الان اقلیت قدرتمندی از اصلاح طلبان را در مجلس یازدهم شاهد بودیم . به مدیریت شلاقی در حوزه حجاب و فضای مجازی اعتقاد ندارد و می گوید اگر چنین مدیریتی جواب می داد امروز با چنین وضعی روبه رو نبودیم . مصاحبه روزنامه خراسان با دکتر سید صادق خرازی را در ادامه بخوانید :
شما یک دیپلمات هستید یا یک فعال سیاست داخلی؟ این نظریه را که سیاست خارجی ادامه سیاست داخلی است، قبول دارید؟
من فکر نمی کنم هیچ مشکلی داشته باشد که یک دیپلمات، سیاستمدار داخلی باشد یا یک سیاستمدار داخلی وجوه یک دیپلمات حرفه ای را داشته باشد. در دنیا نمونه های زیادی وجود دارند که هم دیپلمات هستند و هم یک کنشگر سیاست داخلی و این در دنیا مرسوم است. من از زمانی که از سیستم دیپلماسی کشور با آمدن آقای احمدی نژاد در ریاست جمهوری جدا شدم وارد حوزه داخلی شدم.
خودتان خواستید با آمدن احمدی نژاد از سیستم دیپلماسی بیرون بیایید؟
خیر ایشان من را عزل کرد من اولین سفیری بودم که توسط احمدی نژاد عزل شدم من در فرانسه سفیر بودم و همزمان حکم دیگری داشتم . ایشان گفته بود راس را بزنیم که بقیه را راحت تر بتوانیم بزنیم. برای من مایه افتخار بود که نتوانم با ایشان کار کنم نه من باید خودم را معطل می کردم و نه ایشان به عنوان رئیس جمهور ،من سفیر خوبی برایش بودم. من یکی از مخالفین جدی رئیس جمهور بودم و ایشان هم مخالف من بود. من در همه جای کشور سخنرانی کردم و گفتم که ایشان اگر با این طرز تفکر در ایران مسئول شود ایران دهه های زیادی به عقب برمی گردد و همین طور هم شد. در سال 88 جوان های زیادی در یک انسداد سیاسی قرارگرفتند و در سال 91و 92 به من مراجعه کردند و خواستند یک حزب و انجمنی را تشکیل بدهند. من با خیلی از بزرگان مشورت کردم ،برخی فکر کردند من برای تشکیل این حزب دستور داشتم که این طور نبود خدمت مقام معظم رهبری رسیدم خدمت مرحوم آقای هاشمی رفسنجانی ، مرحوم هاشمی شاهرودی و آقای خاتمی رسیدم حتی با آقای روحانی صحبت کردم. مجموعه این مشورت و خرد جمعی ما را به سمت تاسیس حزب ندای ایرانیان کشاند.
شاید دلیلی که مردم به آقای روحانی رای دادند همین امید به حل مشکلات ناشی از سیاست خارجی ما بود اما بعد از 8سال هنوز بسیاری از مشکلات باقی مانده و حداقل در برجام به بن بست رسیدیم.
روحانی یکی از بدشانس ترین دولت های تاریخ ایران است و در یک مقطع خیلی عجیبی رئیس جمهور شد. به رغم اختلاف دیدگاهی که من در اداره کشور با ایشان دارم و یک نقدهایی هم به ایشان کردم که شنیدم خیلی از من دلخور و ناراحت است اما واقعیت قضیه این است که تحریم زمان روحانی هوشمند ترین تحریم تاریخ بشر بود. به این قیمت هم تحریم کردند که ستون فقرات ملت ایران را بشکنند، یکی از شاهکارهای دولت این بود که دوام آوردند، کار کردند و زحمت کشیدند. ما به دوره پسابرجام انتقاداتی داریم و معتقدیم وزرا فرصت ها را جدی نگرفتند و خوش خیالی و خوش خوابی کردند ولی در دوره اول روحانی تا زمان ترامپ 318میلیارد دلار نفت فروخته شده غیر از صادرات غیرنفتی و پتروشیمی، تصور کنید ترافیک دیپلماسی بعد برجام تا امروز باقی می ماند، تصور کنید که ترامپ نیامده بود و اتفاقات دیگری پیش می آمد انصاف خیلی مهم است.
فکر می کنید سیاست خارجی و عاقبت برجام در دو ماه آینده چقدر در انتخابات ریاست جمهوری و حضور مردم و گزینه ای که انتخاب می شود تاثیر دارد؟
برداشت من این است که اتفاقاتی رخ خواهد داد اما اگر کسی بخواهد این اتفاقات را به انتخابات ریاست جمهوری گره بزند خدمت به ملت ایران نکرده و مردم او را رد می کنند.
در فاصله کمتر از دو ماه تا انتخابات، فضای انتخاباتی در کشور سرد است در حالی که مشارکت در جمهوری اسلامی امر مهمی به شمار می رود. به نظرتان علت چیست و برای تغییر این فضا چه باید کرد؟
مردم ایران و جوانان سرخورده شده اند. یک مقدار هم منفی بافی بخشی از نیروهای فکری جامعه است در یک بخشی هم یک جریانی تلاش می کند که انتخابات را تبدیل به همه پرسی کند و موازنه منفی ایجاد کند.
چه جریانی؟
جریانات خارج کشور، معاندین و مخالفین می خواهند با نه به انتخابات بگویند ما نیستیم. در انتخابات مجلس شرکت نکردن خیلی از مردم درد آور بود. البته مولفه های مختلف داشت از همه مهم تر این که این دولت نتوانست برای مردم شور و نشاط ایجاد کند. حوزه فرهنگ در این کشور تعطیل است تکلیف صداوسیما هم معلوم است که در حال چه کاری است و خدا می داند. همچنین وضع اقتصادی و تحریم هم تل انبار شده و به لحاظ روان شناسی اجتماعی یک بحران طبقات اجتماعی به وجود آورده است. مردم ایران هوشمند هستند و تا حدی در انتخابات شرکت می کنند اما یک جمله مخلصانه از این خادم خودشان بپذیرند. کسانی که نغمه شرکت نکردن در انتخابات را سر می دهند آن ها هم سرنشینان همین کشتی هستند و اگر آسیب ببیند آن ها هم مستثنا نیستند امنیت یک امر جمعی است.
چقدر علت شکست اصلاح طلبان در انتخابات مجلس یازدهم و حتی رویگردانی مردم از صندوق های رای را ناشی از اشتباهات روحانی و دولتش می دانید؟
خیلی نقش داشت. ما از دولتی حمایت کردیم اما هیچ نقشی در چیدمانش نداشتیم.
از همان دولت اول ایشان؟
بله ببینید آقای جهانگیری معاون اول رئیس جمهوری بود اما فقط یک دفتر داشت. در دور دوم آمد و با مردانگی موتور مردم را در آن فضای تلخ روشن کرد. همه می دانند خود روحانی هم می داند اما زمانی که انتخابات تمام شد یادشان رفت. غرور و تکبر خودش را نشان می دهد و من معتقدم ما چوب غرور و تکبر برخی آقایان را می خوریم. خیلی بهتر از این می توانستند عمل کنند و نکردند ما در اصلاحات می توانستیم نقد کنیم و نقدمان از روز اول با نظارت جدی دنبال شود اما نکردیم.
اگر برگردید به سال 1392 باز هم از آقای روحانی حمایت می کنید و به او رای می دهید؟
من به فکر اولیه روحانی که حل مشکلات مردم بود و شعاری که برای حل مسئله اتمی داد هنوز معتقدم و به آن فکر رای می دهم اما به شخص روحانی رای نمی دهم.
فرد دیگری بود که این فکر را داشته باشد و شما به او رای بدهید؟
بله بودند.
در همان کسانی که نامزد بودند؟
بله بودند.
مثلا چه کسی؟
حالا نمی خواهم نام ببرم.
این نظریه که اصلاح طلبان در این انتخابات هم دنبال یک میانه رو باشند تا یک اصلاح طلب کامل را قبول دارید؟
منظورتان آقای لاریجانی است؟
بله مطرح ترین آدم این طیف ایشان است.
من اعتقادی به این نظریه ندارم. من آقای لاریجانی را آدم بزرگی می دانم، لاریجانی امروز با لاریجانی وزارت ارشاد و لاریجانی تلویزیون خیلی متفاوت است. لاریجانی در چارچوب منافع ملی تلاش زیادی کرد ولی متاسفانه به دلیل ترور شخصیتی که توسط احمدی نژاد شد من خیلی به موقعیت اجتماعی او یقین ندارم که پایگاه رای داشته باشد ولی از لحاظ ظرفیت، لاریجانی از خیلی از کسانی که مطرح هستند توان فردی بیشتری دارد. اگر می خواهند با لاریجانی صحبت کنند باید نسبتش با اصلاحات را مشخص کند، اجاره ای بودن و بدون شرط وارد مذاکره شدن و حمایت کردن می شود نتیجه امروز که پایانش چوبش را ماخوردیم و نفعش را دیگران بردند.
موضوع فعالیت شما در حوزه میراث فرهنگی در برخی زمان ها حاشیه ساز شده بود. توضیحی درباره ارتباطات و فعالیتتان در این عرصه می دهید؟
من تمام زندگی ام را وقف میراث فرهنگی و کتب خطی کرده ام. یک مجموعه کتابخانه ای دارم که حدود 500قرآن نفیس در آن است و 11قرآن نفیس چاپ کردم. در دوره سفارت من بود که در فرانسه با ماجرای حراج آثار جیرفت مقابله شد و یونسکو تصویب کرد که خرید و فروش آثار جیرفت در دنیا ممنوع باشد. در دوره من خیلی از آثار به ایران برگشت یا مبادله شد. من به حوزه میراث فرهنگی ماندگار و مکتوب علاقه دارم و دو، سه هزار کتاب خطی و یک کتابخانه با بیش از 200هزار کتاب جمع کرده ام. به جای این که زمین در لواسان بگیرم یا معاملات ملک انجام دهم یا سهام بخرم هر چه درآمد داشتم را صرف خرید آثار باستانی و کتب تاریخی ایران از خارج کشور و انتقال آن ها به داخل کردم. یک آدم معلوم الحالی به خاطر حزبی که ما تشکیل دادیم یک تهمت و اتهامی زد و سر زبان ها چرخید. پنج سیستم امنیتی کشور من را رصد می کنند آیا سیستم امنیتی و دستگاه قضایی ما با کسی رودربایستی دارد؟ این پنج سیستم اگر کوچک ترین تخلفی می دیدند گزارش و برخورد می کردند. من یک عدد از این آثار را که جمع کردم در جایی نفروختم و همه آن ها موجود است. مال خودم است و مالکیت معنوی آن هم با خودم است اما معتقدم متعلق به ملت ایران است و به ملت بزرگ ایران هدیه داده ام.
یعنی قصد انتفاع مالی از این کتاب ها نداشتید؟
اصلا. رهبری توصیه ای فرمودند و حالا در حال تعیین مکانی در تهران یا مشهد با دوستان آستان قدس هستیم تا یک کتابخانه و موزه ای ایجاد شود و همه به آن جا بروند. این با ثمره رنج من و خانواده من درست شده، امثال من در خیلی از کشورها مورد احترام و افتخار هستند در مصر من را به عنوان خادم برجسته قرآن اعلام کردند، در مالزی همین طور، در ایران در ادوار مختلف در دوره هاشمی و خاتمی تجلیل شدم اما در دوره احمدی نژاد اسم من را حذف کردند و جایزه ملی را به نام موسسه ما دادند نه من، حتی سکه ها را هم بالا کشیدند، عیبی ندارد مال خودشان. بزرگ ترین کتابخانه تخصصی روابط بین الملل در وزارت خارجه در دنیا را من ایجاد کردم با 400هزار کتاب. به جای این که بیایند و تشکر کنند آمدند و از این که حزب درست کردیم حسادت کردند. من به خدا واگذارشان کردم در همان مقطع از دفتر یکی از بزرگان کشور با من تماس گرفتند و می خواستند علیه کسانی که این تهمت را زده بودند کار قضایی کنند، همان ها که حرفشان را زدند و تخم اتهام را کاشتند و بعد گفتند منظورمان این نبود اما روحیه من طوری نیست که کسی به خاطر من آسیب ببیند. به خدا واگذارشان کردم.
حاضرید در مراحل بعدی انتخابات فهرست اموال و هزینه هایی را که برای ستادهای انتخاباتی می کنید اعلام کنید و مردم بدانند؟
حتما باید این کار را بکنم. اگر هر کسی این کار را نکند ظلم کرده است. همه کسانی که در انتخابات شرکت می کنند باید شفاف منابع مالی خودشان را اعلام کنند. خبر دارم برخی ده ها و صدها میلیارد تومان پول برای تبلیغات انتخابات گذاشته اند البته ما تا امروز حدود 300میلیون تومان هم بدهکار شدیم یعنی حزب بدهکار شده. اگر می گوییم مبارزه با رانت و فساد باید از خودمان شروع کنیم.
دیدگاه تان را بنویسید