توافق نسیه ؛کاخ سفید تحریم‌ها را کامل لغو نمی‌کند

گروه سیاست خارجی سایت فردا : مقامات آمریکایی صراحتا اعلام کرده اند که قصد ندارند تمامی تحریمهای مغایر با برجام را رفع کنند! فراتر از آن، برخی مقامات آمریکایی مانند جیک سالیوان مشاور امنیت ملی دولت بایدن و آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا نیز اعلام کرده اند که بازگشت کلی این کشور به توافق هسته ای معلول بازگشت تهران به تعهدات برجامی خود خواهد بود! حال بر همگان مسجل است که چیزی به نام رفع کامل تحریمها یا حتی بازگشت به سال 2015 ( زمان امضای توافق اولیه برجام) میان طرفین وجود نخواهد داشت. 

رسانه های غربی نیز در گزارشهای خود در خصوص آنچه در وین و مذاکرات برجامی می گذرد، مشغول عادی سازی ناتوانی خودخواسته غرب در رفع تحریمهای ایران هستند. به عنوان مثال رادیو فرانسه در تازه ترین گزارش خود تاکید کره است که هیئت‌های نمایندگی ایران و آمریکا که از طریق مذاکره کنندگان اروپائی در دیدارهای وین با یکدیگر گفتگو می‌کنند، در بازگشت به کشور خود «پیشرفت‌های» بدست آمده و قابلیت‌های مورد انتظار را بررسی و ارزیابی می‌کنند تا هفتۀ آینده دور تازۀ چانه زنی‌ها را از سر گیرند. یک منبع آمریکائی فاش کرد که این کشور با ارائۀ «نمونه‌های» فراوان، هیئت ایرانی را از تحریم‌های قابل لغو آگاه ساخته است. در همین حال، مقامات ایران اینک بخوبی می‌دانند که از نظر واشینگتن چه مجازات‌هائی در حال حاضر لغوشدنی نیست.

تقسیم بندی سخاوتمندانه تحریمهای ضد ایرانی

یکی از تاکتیکهایی که غرب جهت پیچیده سازی مذاکرات در پیش گرفته است، به تقسیم بندی و تفکیک تحریمهای مغایر با برجام باز می گردد.واشنگتن در این خصوص، تحریمهای   جاری علیه ایران را به سه دسته تقسیم کرده‌اند. نخست «تحریمهایی  که برای بازگشت آمریکا به برجام باید برداشته شود». بگفتۀ یک منبع آمریکائی، مذاکره کنندگان این کشور در وین در این باره «نمونه‌های بسیاری» به هیئت ایرانی ارائه کرده‌اند بنحوی آنان «می‌توانند در این زمینه دید روشنی داشته باشند». بگفتۀ همین مقام، این کشور در زمینۀ «تحریم هایی که [آمریکا] لغو نخواهد کرد» نیز آگاهی‌ها و نمونه‌های لازم به طرف ایرانی ارائه شده است. بگفتۀ همین مقام مسئول، دستۀ سوم مجازات‌ها شامل «موارد دشواری» است که دولت پیشین آمریکا بدون ارتباط مستقیم با پروندۀ اتمی علیه ایران وضع کرده و هدف یگانه از برقراری آنها جلوگیری از بازگشت این کشور به توافق اتمی با تهران بوده است.

ترامپ برچسب ها را عوض کرده است نه ما!

دموکراتها در توجیه دسته سوم تحریمها( تحریمهایی که لغو آنها دشوار به نظر می رسد)، معتقد است که ترامپ رئیس جمهور قبلی آمریکا با تغییر برچسب تحریمها، قدرت مانور دولت جدید بایدن را جهت رفع آنها از بین برده است! وال استریت جورنال چهارشنبه شب به آمادگی دولت آمریکا برای لغو مجازات‌هائی که به اتهام مباشرت در اقدامات تروریستی علیۀ بخش‌های مالی و نفتی برقرار شده اشاره کرده بود. این مقام آمریکائی حاضر به تائید این خبر نشد.با همه این اوصاف، اصل ماجرا چیز دیگری است! 

دموکراتها به اعضای 1+4 در وین اعلام کرده اند که رئیس جمهور سابق آمریکا تحریم بانک مرکزی و حتی برخی تحریمهای نفای ایران  را در ذیل عنوان "مبارزه با تروریسم "وضع کرده و تا زمانی که دو سوم نمایندگان کنگره اجازه ندهند، امکان تعلیق آنها وجود ندارد. این در حالیست که  جوبایدن می تواند با استناد به "اختیارات ویژه رئیس جمهور" و همچنین" برخورداری از اکثریت نسبی در هر دو مجلس نمایندگان و سنا" ، چنین مانعی را بردارد. با این حال دموکراتها اساسا قصد ندارند بابت این مسئله، در مقابل کنگره بایستند! به عبارت بهتر، بایدن صراحتا "اصالت حقوقی برجام" را رها کرده و عملا تاکید کرده است که به "توافق قابل دفاع در کنگره" می اندیشد!  مذاکره کنندگان آمریکایی اعلام کرده اند که فعلادر قبال برخی تحریمها،  فضایی برای اقناع کنگره در این خصوص وجود ندارد و بایدن نیز اگر از حق وتوی خود علیه منگره در این نقطه استفاده کند، حتی از سوی برخی دموکراتها و هم حزبی های خود نیز مورد سرزنش قرار خواهد گرفت! جای بسی تامل دارد که دولت جدید آمریکا پس از امتحان کردن تاکتیکهایی مانند "بازگشت پوچ به برجام" و " بازگشت بدون پیش شرط به توافق هسته ای " ، اکنون به تاکتیک "بازگشت بدون هزینه به برجام" می اندیشدند! 

بی دلیل نیست که رابرت مالی نماینده آمریکا در مذاکرات ،  بارها پیشنهاد طرح "گام به گام" را  به تروییکای اروپایی داده است .آخرین اخبار نشان می دهد که طرف آمریکایی هنوز بر سر این موضوع اصرار دارد و تروییکای اروپایی نیز علی رغم پذیرش ظاهری استدلالهای ایران ، بر رفع گام به گام تحریمها تاکید دارند.

اعتراف رسانه های غربی

خبرگزاری فرانسه در قسمتی از گزارش اخیر خود در خصوص آنچه پشت میز مذاکرات ایران و اعضای 1+4 در وین می گذرد می گوید:

"هر چند مقامات واشنگتن و تهران می‌گویند که در گفتگوهای وین به «پیشرفت‌هائی» دست یافته‌اند، اما تاکید می‌کنند که آنچه حاصل شده، «ناپایدار» است و هنوز «اختلافات بسیاری» بر سر راه توافق وجود دارد.دشواری دست یافتن به سازش در این زمینه هر چند به ماهیت پیچیدۀ اختلافات بستگی دارد، اما بیش از آن به ملاحظات سیاست داخلی وابسته است."

واقعیت امر این است که دولت بایدن، بیش از آنکه بر روی متن برجام یا حتی متن قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل متحد متمرکز باشد، بر روی فضای کنگره و انتقادات جمهوریخواهان و حتی برخی دموکراتهای مخالف احیای برجام متمرکز است. همین رویکرد سبب شده است تا مقامات آمریکایی چیزی به نام" بازگشت واقعی به برجام" و " رفع همه تحریمهای مغایر با توافق هسته ای " را منتفی بدانند! تاکتیک "تقسیم بندی تحریمهای ضد ایرانی" و تعیین تکلیف مبهم هر دسته از این تحریمها، ریشه در نوع نگاه واقعی غرب نسبت به توافق هسته ای دارد! همگان به خاطر دارند که حتی در سال 2015 میلادی و زمانی که توافق هسته ای میان ایران و اعضای 1+5 منعقد شد، مقامات آمریکایی و اروپایی بارها رسما ماده 29 و دیگر مفاد برجام را نقض کرده و مانع از عادی سازی روابط تجاری کشورهای مختلف دنیا با ایران شدند! اکنون نیز دقیقا همان نگاه بر دولت بایدن حاکم است.بی دلیل نیست که روزنامه وال استریت ژورنال در یکی از گزارشهای جنجالی خود اعلام کرده است که آمریکا تنها برای برداشتن نیمی از تحریمها( تحریمهایی که باید همه آنها را لغو کند) آمادگی دارد و رفع بقیه تحریمها ناممکن یا دشوار است!