انتخابات ایران هدف تحرکات دیپلماتیک آمریکا
برخی محافل سیاسی و رسانه‌ای غرب اذعان می‌کنند که تحرکات دیپلماتیک آمریکا درباره برجام، بیش از آنکه درصدد برداشتن تحریم‌ها و بازگشت به تعهدات باشد، انتخابات ایران را هدف گرفته است.
کیهان: روزنامه کار و کارگر که ظاهراً باید مشکلات اقتصادی کارگران و تولید را پی‌گیری کند، دیروز تیتر یک خود را به مصاحبه با سفیر ایران اختصاص داد. سفیر فرانسه گفته است «تلاش می‌کنیم برجام قبل از انتخابات ریاست‌جمهوری ایران احیا شود».
سفیر دولت فرانسه البته توضیح نداده که چرا ظرف سه سال گذشته نه تنها تلاشی برای احیای حقوق ایران نکردند بلکه حتی شرکت‌های فرانسوی نیز تعهدات خود نسبت به ایران را زیرپا گذاشتند؟ و چه تضمینی هست که آمریکا و اروپا بلافاصله پس از انتخابات، دوباره نقاب تعامل را کنار نگذارند؟ فشارهای تحریمی را در صورت عبور خر غربگرایان از پل انتخابات تشدید نکنند؟!
همزمان با مصاحبه سفیر فرانسه، تحلیلی از سوی اندیشکده بروکینگز درباره «برجام و طبقه متوسط ایران» منتشر شده که در آن هم نسبت به تلقی افکار عمومی ایران نسبت به تعامل با غرب و تأثیر آن بر انتخابات پرداخته شده است. در این تحلیل آمده است: بایدن هنوز منتظر است که ایران پیش از لغو تحریم‌ها به تعهدات برجامی خود بازگردد و بسیاری شاهین‌های ایران در مقالات خود و حتی نمایندگان دو حزب در کنگره با امضای نامه‌هایی از رئیس‌جمهوری بایدن خواسته‌اند از خسارت وارده به معیشت میلیون‌ها ایرانی به عنوان اهرم فشار برای گرفتن امتیازات بیشتر استفاده کند و به کارزار اعمال فشار حداکثری دونالد ترامپ ادامه دهد.
تاخیر در وصله توافق هسته‌ای درهم شکسته، تنها به دلیل دشواری برنامه‌ریزی برای گام اول نیست. برخی معتقدند که تحریم‌ها موضع‌گیری مذاکراتی ایران را نرم کرده و در حالی که شواهد اندکی برای این باور وجود دارد، این دیدگاه سوء قرائت سوابق توافق است. آنچه ایران را در سال ۲۰۱۳ پای میز مذاکره کشاند آشفتگی اقتصادی ناشی از تحریم‌های دولت باراک اوباما نبود، بلکه تمایل مردمی از طبقه متوسط ایران برای بهبود شرایط اقتصادی از طریق دسترسی به اقتصاد جهانی و روابط بهتر با غرب بود. رئیس‌جمهوری حسن روحانی در سال ۲۰۱۳ با حمایت قابل توجه طبقه متوسط برای مذاکره درباره توافق هسته‌ای با ایالات متحده که خواسته اصلی رای‌دهندگان بود، در انتخاب پیروز شد.
یک دهه رکود اقتصادی ناشی از تحریم‌ها و شکستن وعده‌های بین‌المللی، طبقه متوسط ایران را به جایی رسانده که ممکن است در آینده خود به عنوان نیرویی برای تعدیل سیاسی و حرکت به سمت جهانی شدن تجدیدنظر کند و اقدامات تیم‌های بایدن و روحانی در هفته‌های آینده در وین می‌تواند بر این ارزیابی مجدد طبقه متوسط تاثیر بگذارد.
طبق نتایج یک نظرسنجی انجام‌شده در اوایل سال ۲۰۲۱، مشکلات اقتصادی دیدگاه ایرانی‌ها را به فاصله گرفتن از سیاستمداران میانه‌رو و جهانی شدن تغییر داده است. پشتیبانی از برجام که در زمان امضای توافق حدود ۸۰ درصد بود، اکنون به ۵۰ درصد کاهش یافته. اکثریت معتقدند که دولت پیش از مذاکره با بایدن باید لغو تحریم‌های ایالات متحده را خواستار شود. این نظرسنجی همچنین کاهش محبوبیت روحانی و دولت او را نشان داد. حتی محبوب‌ترین عضو کابینه روحانی یعنی وزیر خارجه محمدجواد ظریف هم از ابراهیم رئیسی که در انتخابات در برابر روحانی شکست خورده بود، کمتر محبوب است.
اگر برجام تا ژوئن امسال که ایرانی‌ها رئیس‌جمهوری جدیدی انتخاب می‌کنند مجددا اجرایی نشود، به احتمال زیاد منتقدان در سال‌های آینده بر دولت تسلط خواهند یافت. این مسئله کار بایدن برای بازگشت به برجام و توسعه آن را دشوارتر می‌کند.
دیدگاه تان را بنویسید